-rasm. Korxonaning ishlab chiqarish tarkibi

Download 95,38 Kb.
bet	6/6
Sana	08.01.2024
Hajmi	95,38 Kb.
	#132424

Bog'liq
Kurs ishi Sanaot korxonasining tashkiliy tarkibini takomillashtirish
Mavzu Burchakli murakkab bir tirnoqli birikmalar tayyorlash tex-fayllar.org, Python Лабораторная задания №4, 24-M. Yuldasheva M.U. Respublikada halokatlar., target, Test, Broker speech, Xorazm haqinda, test (3), CSS Notes For Professionals, Mavzu platformalararo dasturlash Dart dasturlash tilida massiv fayllar, Kurs ishi mavzulari YSBK 1-30, Документ Microsoft Word (2), Malayziya.nORBEK, invoice

Bu sahifa navigatsiya:

• 2.3.Sanoat korxonalari raqobatbardoshligini baholashning uslubiy masalalari
• Foydalanilgan adabiyotlar

1-rasm. Korxonaning ishlab chiqarish tarkibi Sexsiz boshqarish tizimiga о’tish ma’lum tayyorgarlik tadbirlarini amalga oshirishni taqozo etadi, ya’ni rahbar xodimlarning funksiyasini qayta taqsimlash, ba’zi bо’g’inlarni boshqarishda boshqaruvchi javobgarligini oshirish, ma’lum tushuntirish ishlarini olib borishga tо’g’ri keladi. 2.3.Sanoat korxonalari raqobatbardoshligini baholashning uslubiy masalalari Bugungi kunda kompaniya yoki korxona raqobatbardoshligini baholashning umum qabul qilingan yagona uslubi yo’q. Strategik boshqaruv bosqichlari uchun raqobatbardoshlikni boshqarishga nisbatan yondashuvlar bir xil bo’lishi mumkin emas. Kompaniyaning raqobatbardoshligini baholashga nisbatan oltita yondashuvni (usulni) farqlashimiz mumkin. Birinchi yondashuv – qiyosiy ustunliklari nuqtai nazaridagi raqobatbardoshlikni o’rganishning mohiyati shundaki, kompaniya boshqa mamlakatlarda shunday tovarlarni ishlab chiqarish nisbatan qimmatroqqa tushadigan mahsulot turlarini ishlab chiqarish va eksport qilishga ixtisoslashtiriladi Ikkinchi yondashuv – tarmoq yoki kompaniyaning raqobatbardoshligini muvozanat nazariyasi bo’yicha baholashning (ishlab chiqarish omillari bo’yicha) mohiyati, bir xil shart-sharoitlarda, ishlab chiqaruvchida faoliyati sohasini o’zgartirishdan manfaatdorlik bo’lmagan holatlarda, talabning mazkur bozorda va texnikaning rivojlanish darajasida tovarlarni maksimal darajada ishlab chiqarishi va sotishga erishishi tushuniladi. Uchinchi yondashuv – tarkibiy, ya’ni korxonaning bozor mavqei bo’yicha yondashuvda, tarmoqning monopollashuv darajasini bilishga, ishlab chiqarishning va kapitalning konsentratsiyalashuvi va korxonaning tarmoq bozoriga yangidan kirib keluvchilar uchun to’siqlarga bog’liq holda baholashga asoslaniladi. To’rtinchi yondashuv – funksional yondashuv hisoblanib, xarajatlarning baho, ishlab chiqarish quvvatlaridan foydalanish darajasi, mahsulot ishlab chiqarish hajmi, foyda me’yori va boshqalarga nisbatini aniqlashga asoslaniladi. Beshinchi yondashuv – ishlab chiqaruvchining raqobatbardoshligini mahsulotning o’ziga xos jihatlaridan foydalangan holda uning iste’molchi baholashi mumkin bo’lgan sifati darajasini, har bir ayrim turdagi mahsulotga nisbatan iste’molchining ehtiyoji talablarini qondirish mezonlarini aniqlashga, ehtiyojlar pog’onasini o’rnatishga asoslanadi. So’ngra, mazkur mahsulot turlarining asosiy texnik-iqtisodiy ko’rsatkichlari boshqa raqobatlashadigan mahsulotlarga nisbatan taqqoslanadi. Oltinchi yondashuv – raqobatbardoshlikni baholashning matritsa usuli matritsalarni tuzishga va strategiyani taxminiy tanlashga asoslangan. Kompaniya yoki korxonaning raqobatbardoshligini oshirish uslubiyoti quyidagi yondashuvlarga asoslanib, takomillashtirilishi mumkin: – raqobatbardoshlik darajasini aniq bir bozordagi aniq bir tovarlar raqobatbardoshligi ko’rsatkichlari bo’yicha hisoblangan o’rtacha miqdor ko’rinishida aniqlash; – kompaniya yoki korxona faoliyatining samaradorligini har bir bozordagi har bitta tovarning raqobatbardoshligi va samaradorligidan kelib chiqqan holda tahlil qilish maqsadga muvofiq; – korxona faoliyatining barqarorligi ko’rsatkichini hisoblash; – yuqorida sanab o’tilgan uchta ko’rsatkich bo’yicha kamida besh yilga istiqbol ko’rsatkichlarini hisoblash. Xulosa Sanoat korxonalari respublikamizda moddiy boylik ishlab chiqaruvchi, bir-biri bilan bog’liq sanoat korxonalari tizimidan tashkil topgan bо’lib, bozor iqtisodiy qonunlari asosida faoliyat yuritilishini tushundim. Sanoat korxonalari tarmoq tarkibida asosan bir xil umumiy maqsadda mahsulot ishlab chiqariladi va unda texnologik jarayon va kadrlar tarkibi bir xil bо’lishini tushundim. Korxonaning ishlab chiqarish strukturasi deganda, mahsulot ishlab chiqarish texnologik jarayonini amalga oshirish uchun korxonaning tarkibiga kiruvchi bо’linmalar soni, ularning joylashish tartibi va uzviy bog’lanishini tushunimdim. Tо’qimachilik sanoat korxonasi bir nechta alohida ishlab chiqarish bо’linmalaridan tashkil topgan bо’lsada, ma’muriy va territorial jihatdan bir butun birlikka ega bo’ladi. Tо’qimachilik sanoati korxonasi asosiy, yordamchi va yondosh ishlab chiqarish sexlaridan hamda yordamchi xо’jalik sexlari, xizmat kо’rsatuvchi va yordamchi xizmat kо’rsatuvchi xо’jaliklardan tashkil topgan bo’lishi tushunarli bo’ldi. Har xil sanoat tarmoqlaridagi korxonalarning ishlab chiqarish tarkibi bir-biridan farqlanadi, ya’ni ishlab chiqarilayotgan mahsulot turlari, hajmi, qayta ishlash usullari, ixtisoslashgan darajasi va turi, boshqa korxonalar bilan kooperatsiyalashganligi bilan farqlanadi. Bir xil sanoat tarmog’i tarkibidagi korxonalar ham ishab chiqarilayotgan mahsulotlari hajmi va turlari, korxona hajmi, ishchilar soni, foydalanilayotgan mashinalar turlari va soniga qarab ishlab chiqarish tarkibi har xil bо’ladi. Masalan, yirik tо’qimachilik korxonasida 100000 urchuqli va 2-2,5 ming tо’qish dastgohi о’rnatilgan. Korxonaning ishlab chiqarish tarkibi kam quvvatli korxonadan farqlanadi. Tо’qimachilik korxonalari ishlab chiqarilayotgan mahsulot turlari yoki qо’llanilayotgan texnologik mashinalari bо’yicha ixtisoslashgan bо’ladi. Shu sababli tо’qimachilik korxonalarida alohida bir ishlab chiqarishni о’z ichiga olsa, ularni yigirish, tо’qish yoki pardozlash korxonalari deb yuritiladi. Ba’zi korxonalar texnologik jarayonning 2 bosqichini о’z ichiga oladi, tayyor mahsulot ishlab chiqarish jarayonigacha yetib bormaydi. Masalan, yigirish-tо’qish korxonasi. Xom ashyodan tayyor mahsulot ishlab chiqarish jarayonida tо’liq korxonalar, bitta korxonaning mahsuloti ikkinchisiga xom ashyo yoki yarim tayyor mahsulot sifatida yetkazib berilsa, ularni ishlab chiqarish birlashmasi deb yuritilishi tushunib oldim. Bugungi kunda kompaniya yoki korxona raqobatbardoshligini baholashning umumiy qabul qilingan yagona uslubi yo’q. Strategik boshqaruv bosqichlari uchun raqobatbardoshlikni boshqarishga nisbatan yondashuvlar bir xil bo’lishi mumkin emas. Kompaniyaning raqobatbardoshligini baholashga nisbatan oltita yondashuvni ya’ni usulni o’rganib oldim. Foydalanilgan adabiyotlar Abdukarimov B.Х. va boshqalar: Korxona iqtisodiyoti: Darslik. –Т.: Fan va texnologiya, 2013. S.Yusupov, R.Isayev, S.Yuldashev, O.Davranov: Iqtisodiyot va menejment. – T.: 2020, 607 bet. https.:\\unilibrary.uz org.wikipediya.uz Download 95,38 Kb.

Download 95,38 Kb.