237
Kirish
. O'zbekistonda xo'jalik yurituvchi sub'ektlar uchun aktivlar auditi
moliyaviy hisobotning muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. U manfaatdor
tomonlarga, shu jumladan investorlarga, kreditorlarga
va tartibga soluvchi
organlarga korxonaning moliyaviy hisobotlari uning moliyaviy holatini to‘g‘ri
aks ettirishiga kafolat beradi. Biroq, aktivlar auditini samarali o'tkazish, ayniqsa,
tartibga solish va ishbilarmonlik muhiti hali ham rivojlanayotgan O'zbekiston
kabi mamlakatda qiyin bo'lishi mumkin.
O‘zbekistonda aktivlar auditining ahamiyatiga qaramay, uning sifati va
samaradorligini oshirish bo‘yicha tadqiqotlar cheklangan. Bu noto'g'ri moliyaviy
hisobotning mumkin bo'lgan oqibatlari, jumladan, obro'ga
putur etkazish,
moliyaviy yo'qotishlar va tartibga soluvchi jarimalar bilan bog'liq. Shu bois
mazkur tadqiqot O‘zbekistondagi xo‘jalik yurituvchi subyektlar aktivlari auditini
takomillashtirish yo‘llarini aniqlash va taklif qilishdan iborat.
Aytib o’tilganidek ushbu maqsadga erishish uchun biz 100 ta auditor
o'rtasida so'rov va 10 ta mutaxassis bilan suhbatni o'z ichiga olgan aralash
metodli tadqiqot o'tkazdik. Soʻrov va suhbatlar Oʻzbekistonda aktivlar auditini
oʻtkazishda auditorlar duch keladigan muammolarni aniqlashga va bu
muammolarni hal qilishning potentsial yoʻllarini oʻrganishga qaratildi. Tadqiqot
natijalari O‘zbekistonda aktivlar auditining hozirgi holati haqida qimmatli
tushunchalar beradi hamda uning sifati va samaradorligini oshirish bo‘yicha
amaliy tavsiyalar beradi.
Ushbu maqolada O‘zbekistondagi auditorlar duch keladigan muammolarni
har tomonlama tahlil qilish va audit jarayonini takomillashtirish bo‘yicha amaliy
yechimlarni taklif qilish orqali aktivlar auditi bo‘yicha
adabiyotga hissa
qo‘shadi. Tadqiqot natijalari O‘zbekistondagi moliyaviy hisobot bilan
shug‘ullanuvchi auditorlar, nazorat qiluvchi organlar va boshqa manfaatdor
tomonlar uchun foydali bo‘lib, pirovardida mamlakat xo‘jalik yurituvchi
sub’yektlarda moliyaviy hisobotning ishonchliligi va to‘g‘riligiga hissa
qo‘shadi, degan umiddamiz.