3-rasm. Qashqadaryo viloyati YHM hajmiga sanoat ishlab chiqarish hajmini
ta'siri asosida qurulgan ekonometrik model.
3-rasmda Qashqadaryo viloyati Yalpi hududiy mahsulot hajmining oshishiga
sanoat korxonalarining ishlab chiqarish hajmini ta'sirini o‘rgangan holda ular
o‘rtasida juft korrelatsion va regression tahlil qilinib y=0,5328x
1,1385
(R²=0,9556)
ko‘rinishdagi regressiya tenglamasini tanlab oldik.
y = 0,5328x
1,1385
R² = 0,9556
-
10 000,00
20 000,00
30 000,00
40 000,00
50 000,00
60 000,00
-
5 000,00
10 000,00
15 000,00
20 000,00
25 000,00
Qashqadaryo viloyati YHM hajmiga sanoat ishlab chiqarish
hajmini ta'siri asosida qurulgan ekonometrik model
906
2-jadval
Qashqadaryo viloyat sanoat ishlab chiqarish, sanoatda iste’mol mollari ishlab
chiqarish va YHM hajmilarining prognozi
yillar
Sanoat ishlab
chiqarish
hajmi, mlrd.
so'm
Iste'mol mollari
ishlab chiqarish
hajmi, mlrd. so'm
Yalpi hududiy
mahsulot hajmi,
mlrd. so'm
2022
22814,67
4763,10
49520,80
2023
24841,536
5197,998
53761,93315
2024
27588,075
5574,038
60579,47813
2025
30504,956
5950,078
67923,47865
2026
33592,179
6326,118
75802,99749
2023/2022
1,09
1,09
1,09
2026/2022
1,47
1,33
1,53
2-jadvalda keltirilgan prognoz natijalari tahlili shuni ko‘rsatmoqdaki,
Qashqadaryo viloyati sanoat korxonalarida jami mahsulot ishlab chiqarish hajmi
2023 yilga 2022 yilga nisbatan 1,09 barobarga, 2026 yilga borib esa, 1,47 barobarga
oshishi, viloyat sanoat korxonalarida jami iste'mol mollari ishlab chiqarish hajmi
2023 yilga 2022 yilga nisbatan 1,09 barobarga, 2026 yilga borib esa, 1,33 barobarga
oshishi, shuningdek, viloyati yalpi hududiy mahsulot hajmi 2023 yilga 2022 yilga
nisbatan 1,09 barobarga, 2026 yilga borib esa, 1,53 barobarga oshishi prognoz
qilinmoqda.
Xulosa. Sanoat korxonalari faoliyatining murakkab iqtisodiy salohiyatini
modellashtirish boshqaruv qarorlarini qabul qilishda samarali vositasi bo‘lib xizmat
qiladi. Buning uchun korxona murakkab iqtisodiy salohiyati va uni baholash
mexanizmining asosiy maqsadli ko‘rsatkichlar tizimi asosida korxonaning murakkab
iqtisodiy salohiyatini prognoz qilish uchun ekonometrik modellarini ishlab chiqish
maqsadga muvofiq.
907
Korxonalarning iqtisodiy salohiyatini miqdoriy usullaridan foydalangan holda
chiziqli optimizatsiya modeli usuli va regressiv usullarni kiritish mumkin. Sanoat
korxonalarning faoliyat ko‘rsatish tendensiyalarini tahlil qilish hamda strategik
boshqaruv asosida uning raqobatbardoshligini oshirish zarur.
|
