|
Samatov G.A.-Toshkent davlat transport universiteti
Pdf ko'rish
|
| bet | 265/447 | | Sana | 15.07.2024 | | Hajmi | 9,47 Mb. | | #267669 |
Bog'liq Сборник готовыйSamatov G.A.-Toshkent davlat transport universiteti
“Transport logistikasi” kafedrasi mudiri, professor
Sharapova Sh.R.-Transport logistikasi
mtaxassisligi magistranti
O’ZBEKISTON RESHUBLIKASINING TEMIR YO’L TRANSPORTLARIDA EKSPORT
YUKLARINI TASHISH DINAMIKASINI STATISTIK TAHLILI
O’zbekiston Respublikasining temir yo’l transportida eksport yuklarini har yilda tashish
miqdori(ming tonna) mavsumiy ahamiyatga ega ekanligidan bu jarayonning statistik, rivojlanish
qonuniyatlarini matematik statistikaning dinamik qatorlar nazariyasi yordamida o‘rganish mumkin.
Asosiy masala, mavjud chekli sondagi ma’lumotlar, tahlillar asosida, uning kafolatli statistik
qonuniyatlarini aniqlab, kelgusida tashiladigan yk hajmini 90-95% li kafolat bilan bashorat qilishdan
iboratdir.
Maqolada, O’zbekiston Respublikasining temir yo’l transporti aksioner jamiyati tomonidan,
2013-2022 yillarda tashilgan eksport yuklari hajmi(ming tonna), diskret {Y
t
, t
T} turg’in dinamik
qator sifatida o’rganilgan(
O‘ZSTAT
ma’lumotlari bo’yicha).
Matematik statistikaning amaliy masalalarni yechishda keng qo‘llaniladigan dinamik (vaqtli)
qatorlar bo‘limi, xorijiy mamlakatlarda hozirgi vaqtda har tomonlama chuqur o‘rganilib amaliy
masalalarni yechishga qo‘llanilgan. Dinamik qatorlarga bag‘ishlangan quyidagi adabiyotlarni
ko‘rsatish mumkin: T.V. Anderson
[1]
, M. Kendal, A. Styuart
[2]
, N.P.Tixomirov, E.YU.Doroxina
[3],
B.Sylaymanov
[4],
A.Fayziyev
[5] va boshqalar.
Statistik tadqiqot usullari.
Ma’lumki[1]-[5], vaqtli qatorni {Y
t
, t
T} asosiy tashkil etuvchilari quyidagilar-dan iborat
bo‘lishi mumkin:
1)
asosiy yo‘nalishini ko‘rsatuvchi trend,
2)
trend atrofida tebranib turuvchi qism,
|
| |
