• 2-rasm. Dunyo bo‘yicha neft zahirasi bo‘yicha davlatlar ketma-ketligi, mlrd. barrel
  • -rasm. Davlatlar bo‘yicha tabiiy gaz zahiralari va ularning dunyo gaz bozoridagi




    Download 9,47 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet303/447
    Sana15.07.2024
    Hajmi9,47 Mb.
    #267669
    1   ...   299   300   301   302   303   304   305   306   ...   447
    Bog'liq
    Сборник готовый

    1-rasm. Davlatlar bo‘yicha tabiiy gaz zahiralari va ularning dunyo gaz bozoridagi 
    ulushi 
    Shuni aniq ta’kidlash mumkinki, o‘zining boy resurs bazasi hamda tasdiqlangan yoqilg‘i 
    zahiralariga ko‘ra O‘zbekiston dunyo neft va gaz bozorida o‘zining salmoqli o‘rniga ega. O‘zbekiston 
    2017 yil holatiga ko‘ra 65 trillion kub fut (t.k.f) tasdiqlangan gaz zaxiralariga ega bo‘lib, bu dunyoda 
    19-o‘rinni egallaydi va 6923 t.k.f. bo‘lgan dunyodagi jami tabiiy gaz zahiralarining qariyb 1 foizini 
    tashkil qiladi. Shuningdek, mamlakat yillik iste’molidan 42,7 barobar ko‘p bo‘lgan tasdiqlangan 
    zahiralarga ega (1-rasm). 
    1688228
    1201382
    871585
    368704
    294205
    265000
    215098
    197087
    180490
    163959
    159054
    111522
    103350
    100000
    85000
    77200
    72358
    71794
    65000
    RF
    Qatar
    Saudiya Arabistoni
    BAA
    Nigeriya
    Jazir
    Indoneziya
    Boshlanishi
    Norvegiya
    O'zbekiston
    0
    500000
    1000000
    1500000
    2000000
    Dunyo gaz zaxirasidagi ulushi
    Gaz zaxirasi


    449 
    Shu vaqtgacha global neft-gaz bozorida O‘zbekistonning neft zahiralari nisbatan kam deb 
    baholanib kelayotgan edi. 2021 yil global statistik baholashlarga ko‘ra, mamlakatning neft zahirasi 
    hajmi 0.59 mlrd.barrel miqdorida bo‘lib, dunyoda qora oltin rezervi bo‘yicha 44-o‘rindan joy 
    egallagan edi.
    2-rasm. Dunyo bo‘yicha neft zahirasi bo‘yicha davlatlar ketma-ketligi, mlrd. barrel 
    Shunga qaramay, so‘nggi vaqtlarda izchil olib borilgan geologorazvedka ishlari natijasida 
    Samarqand va Navoiy shaharlari oralig‘idagi Zarafshon pasttekisligida yangi yirik noan’anaviy neft 
    topilgani haqida xabar berganidan so‘ng, O‘zbekistonda mamlakat tarixidagi eng yirik xom ashyo 
    kashfiyoti nishonlanmoqda. Yangi O‘zbekiston kashfiyoti 730 million barrelga yaqin og‘ir yopishqoq 
    neftning taxminiy zaxiralariga ega va u asosan gaz zaxiralariga ega bo‘lgan mamlakatda topilgan eng 
    yirik neft aktiviga aylanadi. Ushbu kashfiyot 50 ta sayoz qidiruv quduqlarini burg‘ilash bilan bog‘liq. 
    Ushbu loyiha bilan yirik neft korxonasi Sanoat Energetika Guruhi (SEG) shug‘ullanishni o‘z 
    bo‘yniga olgan va loyihaning dastlabki qidiruv bosqichida uning rus pudratchisi va hamkori Kontiki 
    Exploration xususiy geologik korxonasining kuchli texnik yordami vositasida izlab topishga 
    muvaffaq bo‘linganligini tan olgan. 
    Loyiha 2021 yil may oyida birinchi qidiruv qudug‘ini burg‘ulash bilan boshlangan. Burg‘ilash 
    chuqurligi 400 dan 750 metrgacha bo‘lgan. Burg‘ilash natijalari Alb, Senoman va Turon davrlarining 
    shag‘al va qumtosh qatlamlarini ko‘rsatdi, ularning barchasi yopishqoq neft va bitum bilan to‘yingan. 
    Olib borilgan tadqiqotlarga ko‘ra, bu O‘zbekistonda yangi yirik neft va gaz viloyatiga aylanishi 
    mumkin. Shuningdek, kattaroq chuqurlikdagi an’anaviy neft zaxiralarini topish uchun ham yaxshi 
    imkoniyat bor. Ushbu loyihaning amalga oshirilishida yuqori texnologiyalardan foydalanilmoqda. 
    Topilgan aktivni o‘zlashtirish uchun bug‘ yordamida gravitatsiyaviy drenaj (steam assisted gravity 
    drainage (SAGD)) talab qilinishi kutilmoqda va — bu usul O‘zbekistonda ilgari qo‘llanilmagan. 
    SAGD quduqlarni burg‘ilashni o‘z ichiga oladi - biri qatlamni isitish uchun yuqori bosimli 
    bug‘ni quyish uchun, ikkinchi quduq og‘ir neft erishi va sirtga pompalanishi mumkin bo‘lgan paytda 
    ishlay boshlaydi. Dastlabki o‘zlashtirish bosqichida kuniga 6000 barrel ishlab chiqarishga erishish 
    uchun Yangi O‘zbekistonda 500 ga yaqin quduq qazishni kutmoqda. Shuningdek, dastlabki 12 yil 
    davomida 20 000 barrel ishlab chiqarish platosini saqlab qolish uchun yangi quyish va qayta ishlash 
    quduqlarini burg‘ilash kerak bo‘lishini kutmoqda. 
    Yuqoridigilardan ko’rinib turibdiki, O‘zbekiston neft va gaz sanoatining lokomotivi bo‘lgan 
    “O‘zbekneftegaz” AJ ning investitsion va innovatsion faoliyati uning tashkil etilgan davridan boshlab 
    katta sur’atlarda rivojlanib kelmoqda. 

    Download 9,47 Mb.
    1   ...   299   300   301   302   303   304   305   306   ...   447




    Download 9,47 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -rasm. Davlatlar bo‘yicha tabiiy gaz zahiralari va ularning dunyo gaz bozoridagi

    Download 9,47 Mb.
    Pdf ko'rish