|
Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti «sanoat iqtisodiyoti va menejmenti: muammo va yechimlar»
Pdf ko'rish
|
| bet | 366/447 | | Sana | 15.07.2024 | | Hajmi | 9,47 Mb. | | #267669 |
Bog'liq Сборник готовыйJo’rabek Igitov
Mustaqil tadqiqotchi, Toshkent davlat transport universiteti
SANOAT KOMPANIYALARINING FOND BOZORI ORQALI INVESTITSIYALARNI
JALB QILISH USULLARI
Xorijiy mamlakatlarda sanoat korxonalari fond bozorlaridan investitsion maydon sifatida
foydalanishadi. Aksariyat mamlakatlarda sanoat korxonalari davlat subsidiyalari va yirik kredit
liniyalari orqali moliyalashtirilsa, to’g’ri korporativ boshqaruv tamoyillari asosida boshqariladigan
kompaniyalar bunday moliyaviy instrumentlarning o’rniga ularning muqobillaridan foydalanishadi.
Xo’sh, xorijiy kompaniyalar fond bozorida orqali qanday qilib investitsiyalarni jalb qilishlari
mumkin? Bu savolga quyidagi rasm bilan javob beramiz (1-rasm).
1-rasm. Sanoat kompaniyalarining fond bozori orqali investitsiyalarni jalb qilish
usullari
1.
IPO/SPO.
Birlamchi ommaviy takliflar (IPO) kompaniyalar fond birjalari orqali
investorlarni jalb qilishning asosiy usullaridan biridir. Birjaga chiqish orqali kompaniyalar o'zlarining
aksiyalarini birinchi marta ommaga taklif qiladilar, bu esa investorlarga kompaniyadagi egalik
ulushlarini sotib olish imkonini beradi. Bundan tashqari, kompaniyalar kengaytirish, qarzni to'lash
yoki boshqa korporativ maqsadlar uchun kapitalni jalb qilish uchun qo'shimcha aksiyalarni chiqarish
yo’li bilan ikkilamchi takliflarni amalga oshirishi mumkin. Misol uchun, 2020-yilning fevral oyida
Tesla kompaniyasining IPO si o’tkazilib, unda kompaniya aksiyalarini ommaviy joylashtirish
auksion usuli orqali amalga oshirilgan hamda bir dona aksiyasining narxi 767 AQSh dollargacha
ko’tarilgan. Bu moliyaviy instrumentni ishlatish orqali kompaniya o'z balansini mustahkamlash,
kapital xarajatlarni moliyalashtirish va elektromobillar texnologiyasini rivojlantirishga qaratilgan
tadqiqot va ishlanmalarni moliyalashtirish uchun 2,03 mlrd. AQSh dollari miqdorida qo’shimcha
moliyalashtirish manbaiga ega bo’lgan.
2.
|
| |
