12
Absolyut hatolikning kattalik haqiqiy qiymatiga nisbati nisbiy hatolik deb ataladi.
%
100
%
100
nx
nx
n
nx
X
X
X
X
X
b
(2.3)
Odatda,
Х
nх
–haqiqiy qiymat va
Х
n
–topilgan qiymatlarga nisbatan «
X» juda
kichik bo‟ladi, shuning uchun quyidagi formulani yozish mumkin:
%
100
%
100
n
nx
X
X
X
X
b
(2.4)
Kattalikning asl qiymatini aniqlash uchun o‟lchov asbobining ko‟rsatishiga
to‟zatish kiritiladi. Uning son qiymati teskari ishora bilan olingan absolyut qiymatiga
teng:
d = X
nx
–
X
n
ѐки
D = -
X
(2.5)
Asbobning hatoligi shkala diapazonining foizlarida ifodalanadi.
Bunday
hatoliklar
keltirilgan hatolik deyiladi va absolyut hatolikning diapozoniga bo‟lgan
nisbatiga teng bo‟ladi, ya„ni
%
100
N
X
j
(2.6)