|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq ta-lim-sifati-islohotlar-muammolar-yechimlar-va-istiqbollari-haqida-fikr-va-mulohazalarOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 8
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
526
w
www.oriens.uz
September
2021
tayyorgarlik ko‘rmaganligi, bilim va kasb saviyasining pastligi jiddiy muammo bo‘lib
qolmoqda, kompetentliklari esa yetarli darajada emasligi sezilmoqda.
Bu muammolarni bartaraf etish pedagoglarning malakasini muntazam oshirishni,
bunda alternativ usullarni qo‘llash hamda tinimsiz izlanishlarini yo‘lga qo‘yish kabi
vazifalarni amalga oshirishni taqozo etadi. Bu o‘z navbatida pedagoga katta
mas’uliyat yuklaydi.
Hozirda o‘quv dasturi mazmuni va strukturasini qayta ko‘rib chiqish juda
muhim. U pedagog uchun “ko‘zgu” vazifasini bajarishi lozim. Chunki, inson ko‘zgu
(oyna)ga qarab o‘zining butun bir vujudini ko‘radi. Shuning uchun ham pedagog o‘z
fani bo‘yicha o‘quv dasturiga qarab, butun bir faoliyatini, o‘quv mashg‘ulotida ta’lim
oluvchilarga yetkazishi lozim bo‘lgan jarayon borishini, unda amalga oshirishi lozim
bo‘lgan vazifalarni eslaydi. Lekin, amaldagi fan dasturlarida o‘ziga yarasha
kamchiliklar mavjud: jumladan:
- kirish qismida fanning dolzarbligi va ahamiyati to‘liq ochib berilmasligi;
- fanni o‘qitishda maqsad va vazifalarning chuqur, aniq yoritib berilmasligi yoki
haddan tashqari ko‘pligi;
- ta’lim oluvchilarga qo‘yilayotgan malaka talablarining bugungi kun talablari
asosida shakllantirilmaganligi, bu borada ishlab chiqaruvchilar bilan o‘zaro
hamkorlikning yaxshi yo‘lga qo‘yilmaganligi;
- kursdan kursga o‘tishda yoki bitiruvchilarda malaka talablarini egallaganlik
darajasini aniqlovchi mezonlar va ko‘rsatkichlarning ishlab chiqilmaganligi;
- malaka talablarini ishlab chiqishda ta’lim oluvchilarning kasbiy sifatlari
(mustaqillik, ijodkorlik, tadbirkorlik, tashabbuskorlik) hamda mantiqiy fikrlash
operatsiyalari (tahlil qila olish, klassifikatsiyalash, solishtirish, taqqoslash,
umumllashtirish, xulosa chiqarish, amaliyotga joriy etish kabi) kabi omillarga deyarli
e’tibor berilmasligi;
- o‘quv dasturlari strukturasini yangilash va o‘zgartirish zaruriyati;
- o‘quv jarayonini loyihalash mexanizmlarini kiritish zaruriyati;
- pedagogik va axborot texnologiyalarining hamda mustaqil ta’limning to‘g‘ri
talqin etilmaganligi;
- foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxatiga yillar bo‘yicha chegara qo‘yilganligi
va boshqalar.
Yuqoridagi kabi kamchiliklarni barataraf etish bilan biz zamonaviy o‘quv
dasturlarning yaratilishiga erishamiz. Buning uchun quyidagi vazifalarni amalga
oshirish lozim deb hisoblayman:
|
| |