|
Joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministirligi berdaq atíndaǵÍ qaraqalpaq mámleketlik universiteti
|
| bet | 7/12 | | Sana | 25.11.2023 | | Hajmi | 1,7 Mb. | | #105147 |
Bog'liq курс жумысы оптика(1)Dispersiyanıń elektron teoriyası. Jaqtılıqtı elektromagnit tolqın, element dúzilisin bolsa elektron teoriya tiykarında sawlelendiriw jetkilikli. Elektron
teoriyaǵa tiykarınan dene elektronlar hám ionlardan shólkemlesken. Olar jaqtılıq tásirinde terbeliw háreketke keledi. Jaqtılıq tolqınlardıń terbelisleri 10" Gs chastotalarda júz beredi. Elektromagnit maydandıń judá tez ózgeriwin massaları jetkiliklishe kishi bolǵan elektronlardı seziwge boladı. Sol sebepli jaqtılıq tolqınınıń denege tásirin esaplawda jaqtılıqtıń elektronǵa tásirin esaplaw menen shegaralanilsa boladı[2]
Elektromagnit tolqın deneden otip atırǵanda -e zaryadlı hár bir elektronǵa elektr kúshi (F. =-eĒ) hám Lorens kúshi F tásir etedi:E dıń amplituda ma`nisi,w-tolqıniń siklik chastotası.
Birinshi jaqınlasıwda kúsh tek eń sırtqı elektronlardı jıljıtadı dep esaplaw múmkin. Bıraq, bul elektron menen atomniń qalǵan bólegi arasında Kvazieleslik kush bar, ol elektrondı aldınǵı jaǵdayına qaytarıwǵa háreket etedi. Bul kush jılısıwǵa proporsional bolıp tabıladı. F =-kx [5]
Ol halda elektron háreketi ushın Nyutonnıń 2-nızamın tómendegishe Jazıwmumkin
:Bul teńlemeniń sheshimin sońında
tenlemeni payda etemiz.
Ekinshiden, elektromagnit tolqın tásirinde elektrondı jılısıwı sebepli payda bolǵan bunday sistemanı elektr dipoli dep qaraw múmkin. Bul dipoldıń jılısıwına
teń. Eger xo maksimal jılısıw bolsa, dipol momenti P--ex, ga teń. Elementtıń birlik kólemindegi atomlar sanın N dep belgilesak, qutblanish vektorı P dıń ma`nisi
Kúshlengenligi E, bolǵan maydan daǵı element ushın P dielektrik sińiriwshiligi menen tómendegishe baylanısqan :
Bunday jaǵdayda tómendegi teńleme kelip shıǵadı
[4]
|
| |
