85
quyidagicha turlanadi:
1) Pol ustidagi
2) Ko’rish ariqchalaridagi Ular o’z navbatida qo’zg’almas, qo’zg’aluvchan bo’lishi va
ishchi organlari bo’yicha
esa, suyuqli yuritmali, elektromexanik va pnevmatik kabi turlarga bo’linadi.
Estakadalar - temir betondan, temirdan yoki yog’ochdan balandligi 0.7-1.4 m qilib
ishlangan bo’lib, 20-25 % qiyalikdagi chiqish va tushish rampalari bo’lgan ko’priklardan iborat
bo’ladi.
Ular boshi berk va boshi ochiq, hamda qo’zg’almas va qo’zg’aluvchan bo’lishi mumkin.
Ko’tarish tashish moslamalari: avtomobillarga TXK va JT ishlarida agregat va
mexanizmlarni ko’tarish, hamda tashish uchun ATK da harakatlanuvchi kranlar, yuk tashish
aravachalari, elektr telferlari va kran-balkalar ishlatiladi.
- harakatlanuvchi kranlar: yuklarni erdan ko’tarish yoki tashish uchun ishlatiladi. Ular
kichik elkada 1000 kg gacha, katta elkada 200 kg gacha yuk ko’tarish va tashish qobiliyatiga ega.
- yuk tashish aravachalari - avtomobil agregatlarini ishlab chiqarish korpusida tashish uchun
ishlatiladi. Ular maxsus ishga mo’ljallangan bo’lishi ham mumkin (uzatmalar qutisi, ko’prik
reduktorini, kardan valini, ressorlar va boshqa agregatlarni echish, o’rnatish va tashish
aravachalari).
- kran balkalar-3,2 tonnagacha, tallar 0,25-1,0 t gacha yuk ko’tarish qobiliyatiga ega bo’lib,
ular avtomobillardan agregatlarni echish, o’rnatish va echilgan agregatlarni kerakli joyga elitish
uchun xizmat qiladi.
Konveerlar: TXK ishlari oqimli qatorda bajarilganda avtomobillarni postdan-postga
ko’chirish uchun ishlatiladi. Ular ishlash vaqtiga qarab uzluksiz ishlaydigan va to’xtab-to’xtab
ishlaydigan bo’lishi mumkin, avtomobilni postdan postga o’tkazish turiga qarab itarib yuruvchi,
ko’tarib yuruvchi va tortuvchi kabi turlarga bo’linadi.
- itarib yuruvchi konveyrlar - avtomobillarni oldingi yoki keyingi g’ildiragidan maxsus
itargich yordamida harakatlantiradi (KXK, 1,2-TXK), ko’tarib yuruvchi – maxsus lentalar ustida
avtomobillarni postdan postga ko’chirishda ishlatiladi (KXK, 1-TXK, 2- TXK), tortuvchi
konveyrlar - avtomobil oqimli qator bo’ylab o’rnatilgan ilgakka maxsus tross yoki zanjir yordamida
briktiriladi va ilgak harakati bilan harakatga keladi.
Konveyrlarni harakatga keltirish avtomat tarzda yoki uni boshqaruvchi operator yordamida
amalga oshiriladi.
Konveyrlar asosan "Rosavtospetsoborudovaniya" birlashmasi tomonidan ishlab chiqariladi.
Ularning uzunligi 26-52 m gacha bo’lib, TXK dagi avtomobillarni turiga bog’liq bo’ladi.
Konveyrlarni qo’llash TXK texnologik jarayonini tashkil qilishni takomillashtiradi va ishlab
chiqarish surati oshadi.