13
qanday kimyoviy o’zgarishni amalga oshirish mumkin. Ma’lumki,
energiya zaxirasi ham cheksiz emas. Shuning uchun energiya va moddiy
resurslardan tejamkorlik bilan foydalanish lozim.
Demak, massaning saqlanish qonuni tabiatning asosiy qonuni – materiya
va harakatning saqlanish qonuni xususiy ko’rinishi bo’lib, moddalar
yo’qdan bor bo’lmaydi, bordan yo’q bo’lmaydi, faqat bir turdan
ikkinchisiga o’zgaradi.
Izoh: O‘qituvchi ajratigan vaqt ichida o‘z ma’ruzasida aytilgan
ma’lumotlarni o‘quvchilar bilan birgalikda o‘quv laboratoriya
tajribasidan foydalangan holda ularga yetkazib bersa, ushbu dars
yuqori samara berishi va o‘quvchilar bilimida bo‘shliq hosil bo‘lmasligi
ko‘zda tutiladi.
6. Mavzuni mustahkamlash.
O‘tilgan yangi mavzu o‘qituvchining o‘quvchilarga bergan
ma’lumotlariga
asoslanib topshiriqlar bo‘yicha mustahkamlanadi. Buning uchun
qisqa muddatli tesn sinovi o‘tkasilishi ham yaxshi samara beradi.
Test savollari:
1. Massaning saqlanish qonunini tajribada namoyish etish uchun qaysi
moddalar dan foydalanildi?
A. NaCl, KOH; B. BaCl
2
, H
2
SO
4
;
S.
HCl, BaSO
4
D. NaOH, KCl.
2. Fransuz olimi A.Lavuazye massaning saqlanish qonunini aniqlash
uchun nechanchi yillar davomida tajribalar o’tkazgan?
A. 1772-1789 B. 1748-1749 S. 1799-1800 D. 1750-1754
3. O’tkazilgan massaning saqlanish qonunini isbotlovchi tajriba natijasida
idishning o’ng bo’masida qanday modda hosil bo’ldi?
A. Ko’k rangli eritma B. Rangsiz eritma
S. Oq rangli cho’kma D. Qora rangli cho’kma.
4. Massaning saqlanish qonunini ifodalovchi ta’rif qaysi bandda to’g’ri
ifodalangan?
A. Kimyoviy reaksiyaga kirishayotgan moddalarning umumiy