|
-rasm. UR-20 (Germaniya, Karl-Seys Yena) spektrometrining koʻrinishi
|
| bet | 6/9 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 3,12 Mb. | | #230874 |
Bog'liq 1-мавзу1-rasm. UR-20 (Germaniya, Karl-Seys Yena) spektrometrining koʻrinishi
2-rasm. Spekord-75 spektrometrining koʻrinishi. (Germaniya).
3-rasm. Sirka kislotaning IQ-spektri.
1.4.2. Ultrabinafsha spektroskopiya.
(UB - spektroskopiya)
Ultrabinafsha – UB nurlar organik modda eritmasidan oʻtkazilganda tor diapazondagi toʻlqin uzunligi sohasida nur intensivligining kuchsizlanishi roʻy beradi. UB – nurlarni koʻz bilan koʻrib boʻlmasligi tufayli nur ingensivligining kuchsizlanishi, yaʼni yutilish spektrini hosil qilish uchun maxsus apparatlar kerak boʻladi. Masalan, UB — spektr olish uchun kvarsli spektrograf kerak, chunki shisha ultrabinafsha nurlarni yutadi.
Yutilish spektrini koʻrish uchun fotoplyonkaga uning surati olinadi yoki maxsus moslamalar yordamida yozib olinadi.
UB - spektroskopiyada absorbsion egri chiziqlarni chizish uchun, odatda abssissa oʻqiga toʻlqin uzunligi (yoki toʻlqin soni), ordinata oʻqiga esa yutilishini xarakterlovchi ekstinksiya qiymati qoʻyiladi.
UB - spektroskopiya 200-760 nm diapazonda joylashganligi tufayli eng oson qoʻzgʻaladigan P - elektronlar va umumlashmagan elektronlar juftining koʻchishini koʻrsatadi. Umumlashmagan elektronlar jufti yoki P – elektronlarga ega boʻlgan atomlar gruppasi mazkur modda spektrida u yoki bu yutilish sohalarini beradi. Ana shunday atomlar gruppasi xromofor gruppalar deb ataladi.
2-jadvalda baʼzi bir xromofor gruppalar va ularga mos keladigan yutilish maksimumlari keltirilgan.
2 jadval
Baʼzi bir xromofor gruppalar va ularga mos keladigan yutilish maksimumlari
Xromoforlar
|
Qoʻzgʻaladigan elektronlar
|
Yutilish maksimumi NM
|
Sohaning intensivligi
|
|
P - elektronlar
|
~ 175-200
|
Kuchli soha
|
|
Kislorodning erkin elektronlar jufti
|
~ 270-295
|
Kuchsiz soha
|
-N=N-
|
Azotning erkin elektronlar jufti
|
~ 340-370
|
Kuchsiz soha
|
-O-H
|
Kislorodning erkin elektronlar jufti
|
~185
|
Oʻrtacha kuchli soha
|
|
Azotning erkin elektronlar jufti
|
~ 275
|
Oʻrtacha kuchli soha
|
λ mmk
|
| |
