Turizmda narx va narxsiz raqobat




Download 0,57 Mb.
bet38/90
Sana02.06.2024
Hajmi0,57 Mb.
#259141
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   90
Bog'liq
ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINA

6.5. Turizmda narx va narxsiz raqobat.
Narxlar raqobati turistik mahsulotlar va xizmatlarni raqobatchilarga qaraganda arzonroq narxlarda sotishda yuzaga keladi. Iqtisodiy asoslangan narxlarni pasaytirish ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish orqali sodir boʼladi, yoki foydani kamaytirish orqali. Kichik va oʼrta turistik tashkilotlar bozorda qolish uchun odatda daromadning ozgina qismini talab qiladilar. Turistik biznesning yirik monopoliyalari baʼzida mahsulot va xizmatlarning past narxlari yordamida raqobatchilarni bozordan butunlay chiqarib yuborish va kelajakda narxlarni koʼtarish va shu bilan yetkazilgan zararni qoplash uchun umuman foyda olishdan bosh tortishadi. Tanlovning ushbu usuli "yonayotgan" sayyohlik vaucherlari doʼkonlarida taqdim etiladi.
Narxsiz raqobat turistik mahsulotlar va xizmatlarni yuqori sifatli, shuningdek kengroq assortimentni taklif qilishda yuzaga keladi. Turizmda ergonomik va estetik koʼrsatkichlar, mahsulotlar (xizmatlar) xavfsizligi alohida ahamiyatga ega. Raqobat kurashida ishlab chiqaruvchi kompaniyaning ishonchliligi va obroʼsisi tobora muhim rol oʼynaydi. Soʼnggi yillarda turistik mahsulotlar (xizmatlar) ning eng yuqori sifatiga erishish uchun raqobat bilan bogʼliq boʼlgan narxsiz raqobat ustun rol oʼynadi. Savdo belgilari turistik mahsulotlar (xizmatlar) bozorida raqobatning muhim vositasiga aylanmoqda.
Turistik bozor ishtirokchilari har doim ham narx urushlaridan qochib qutula olmaydilar.
1970-yillarning boshlarida buyuk Britaniyaning turoperatorlari bozor ulushi uchun kurashga kirishdilar. Ular narxlar urushlarini olib borishdi, ular turistik xizmatlar paketlarini sotish narxining pasayishi bilan birga keldi va oxir-oqibat turizm kabi oʼzgaruvchan biznesda turoperator kompaniyalarning pasayishiga olib keldi. 1993 yilda sektorda oʼrtacha foyda atigi 5% ni tashkil etdi. Ushbu urushdan omon qolgan eng yirik ingliz turoperatorlari “Tomson” va "Аerturs "edi Narxlar urushi natijasida bozor tarkibi doimiy ravishda oʼzgarib turardi. 1994 yilda Tomson turistik paketlar bozorining 34 foizini, Ford (oʼsha yili birinchi tanlov deb oʼzgartirildi) - 12%, Аerotours - 18%, Cosmos - 7% ni nazorat qildi. Ularning birgalikdagi bozor ulushi 70% dan oshdi.


Download 0,57 Mb.
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   90




Download 0,57 Mb.