• TASHQI XOTIRA
  • Kirish nazariy qism




    Download 2.95 Mb.
    bet5/11
    Sana09.06.2023
    Hajmi2.95 Mb.
    #71459
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
    Bog'liq
    xotira qurilmalari
    22.00, Microsoft PowerPoint Presentation, 17-Mavzu Grafik axborotlarni kiritish qurilmalari Reja Skaner , ppppppppppppppppppppppppppppppp, Документ Microsoft Word (2), ,,,,,,, 111111111, Turaev Opredelenie lokalizacii, Qulasharova Mashxura mustaqil ish yangi, Sattorov Abror Sobir o’g’li, ENERGETIKADA QO‘LLANILUVCHI MATEMATIK SONLI USULLAR, BOSHLANG\'ICH SINFLARDA TINISH BELGILARINI O\'RGATISH METODIKASI, 4- SINF OQISH SAVODXONLIGI DARSLARIDA SINFDAN TASHQARI O\'QISH..., 4- SINF OQISH SAVODXONLIGI DARSLARIDA SINFDAN TASHQARI O\'QISH...
    Izox,. Keyingi yillarda ba’zi SHK larda yarim doimiy, qayta dasturlanadigan eslab qoluvchi qurilmalar Flash-xotira ishlatila boshlandi. Flash-xotiraning modullari yoki kartalari tug’ridan to’g’ri bosh plata raz’yomlariga o’rnatilishi mumkin va quyidagi parametrlarga ega: sig’im 32 Kbaytdan 15 Mbaytgacha; o’qish bo’yicha murojaat qilish vaqti 0,06 mks; bir baytni yozish vaqti taxminan 10 mks; Flash-xotira energiyaga bog’liq bo’lmagan eslab qolish qurilmasidir.
    Ma’lumotni qayta yozish uchun Flash-xotiraning maxsus kirishiga dasturlash kuchlanishini berish kerak (12 V), bu ma’lumotning tasodifiy o’chib ketish imkoniyatining oldini oladi. Flash-xotirani qayta dasturlashni bevosita disketadan yoki SHK klaviaturasidan maxsus nazoratchi bor bo’lganda yoki SHK ga ulanadigan tashqi dasturlagich orqali bajarish mumkin.
    Flash-xotira juda tez harakat qiladigan, ixcham, alternativ MDY eslab qolish qurilmalarini - «qattiq jismli disklarni» yaratish uchun ham, BIOS dasturlarini saqlaydigan DEQQ, ni almashtirish uchun ham juda qulay bo’lib, u SHK ni modernizaciya qilishda bu dasturlarni «to’g’ridan to’g’ri disketadan» yangilash va yangiroq versiyalarga almashtirish imkonini beradi.
    Tuzulish jihatdan asosiy xotira har biri 1 bayt sig’imga ega bo’lgan millionlab alohida xotira yacheykalaridan tashkil topadi. SHK lar asosiy xotirasining umumiy sig’imi 1 Mbaytdan 128 Mbayt oraliqda bo’ladi. TEQQ, sig’imi DEQQ, sig’imidan bir-ikki tartib yuqoridir: DEQQ, 64,128, (kamroq 256) Kbaytni band etadi, qolgan sig’im - bu TEQQ, dir.
    Xotiraning har bir yacheykasi o’zining yagona adresiga (qolgan hammasidan farq qiladigan) egadir. Asosiy xotira TEQQ va DEQQ, uchun umumiy adres kengligiga egadir.
    Adres kengligi asosiy xotiraning bevosita adreslanadigan yacheykalarini imkon boricha maksimal sonini belgilaydi.
    Adres kengligi adresli shinalar razryadliligiga bog’liqdir, negaki turli adreslarning maksimal soni ikkilik sonlarning har xilligi bilan aniqlanib, bu sonlarni p ta razryad bilan tasvirlash mumkin, ya’ni adres kengligi 2p ga teng, bu erda ya - adres razryadliligi.
    SHK da asos qilib uzunligi bo’yicha mashina so’zi o’lchaniga teng bo’lgan 16-razryadli adresli kod olingan. 16-razryadli adres kodi bor bo’lganda bevosita jami 216 = 65536=64K (K=1024) xotira yacheykasini adreslash mumkin. Mana shu segment deb ataluvchi 64 kilobaytli xotira maydoni AX mantiqiy strukturasining asosidir. Ta’kidlash kerakki, himoya qilingan rejimda segment o’lchani boshqacha va 64 Kbaytdan birmuncha ko’p bo’lishi mumkin.
    Zamonaviy SHK lar (oddiy maishiy kompyuterlardan tashqari) sig’imi 1 Mbaytdan sezilarli katta bo’lgan asosiy xotiraga ega: 1 Mbayt sig’imli xotira AX ning yana bitta muhim strukturali tashkil etuvchisidir - uni bevosita adreslanadigan xotira deb atayniz (u faqat haqiqiy rejim uchun tegishlidir).
    1 M = 220 = 1048576 ta bevosita adreslanadigan xotira yacheykalarini adreslash uchun 20 razryadli kod kerakdir, uni SHK da AX yacheykasi adreslarini strukturlashning maxsus uslublarini ishlatib olish mumkin.
    Absolyut (to’liq, fizik) adres (Aabs) bir nechta tashkil etuvchilar yig’indisi ko’rinishida shakllanib, bu tashkil etuvchilardan ko’proq ishlatiladiganlari segment adresi va siljish adresidir.
    Segment adresi (Asegm) - bu 64 kilobaytli maydonning boshlangach adresi bo’lib, uning ichida adreslanadigan yacheyka joylashadi.
    Siljish adresi (Asil) - segment ichidagi nisbiy 16 razryadli adresdir.
    Asegm 20 razryadli bo’lishi kerak, lekin agar Asegm albatta paragrafga karrali (oxirgi 4 razryadda nollar bo’lishi kerak) bo’lish kerakligi shartini qabul qilinsa, u holda bu adresni 16 marta ortgirilgan 16 razryadli kod bilan aniqlash mumkin, bu uning o’ng tarafiga 4 ta nol ko’shish va shunday qilib, uni 20-razryadli kodga aylantirish bilan tengdir [4]. YA’ni shartli ravishda bunday yozish mumkin:
    Dasturchilar ba’zida yana siljish adresining ikkita tashkil etuvchisini: baza adresi va indeks adresini ishlatadilar.
    SHK uchun bevosita adreslanadigan xotirani standart taqsimlash xosdir, ya’ni AX ning 1 megabaytli soxasini TEQQ, va DEQQ, o’rtasida va funkcional mo’ljallangan axborot o’rtasida taqsimlanadi.
    Asosiy xotira murojaat qilish va adreslash usullariga mos ravishda bir-birini alohida, ba’zida qisman yoki to’liq to’sib qo’yadigan soholarga bo’linadi, ular umumiy qabul qilingan nomlarga egadir. Xususan, masalan, 16 Mbayt umumiy sig’imli SHK asosiy xotirasining yiriklashgan mantiqiy strukturasi tasvirlangan.
    Eng avvalo kompyuterning asosiy xotirasi ikkita mantiqiy soxaga bo’linadi: 0 dan 1024 K - 1 gacha adresli 1024K ta birinchi yacheykalarni band qiluvchi bevosita adreslanadigan xotira va yacheykalariga maxsus dastur-drayverlarni ishlatganda yoki mikroprocessorni himoyalangan ishlash rejimida murojaat qilish imkoniyati bor bo’lgan kengaytirilgan xotira.
    Drayver - maxsus dastur bo’lib, u xotira va EHM tashqi qurilmalarining ishini boshqaradi va MP, AX va EHM ning tashqi qurilmalari orasidagi axborot almashinuvini tashkil etadi.
    Standart xotira (SMA - Conrentional Memory Area) deb O dan 640 Kbaytgacha oraliqdagi bevosita adreslanadigan xotiraga aytiladi.
    64 K dan 1024 K gacha adreslar diapazonidagi bevosita adreslanadigan xotira yuqori xotira (UMA - Upper Memory Area) deb ataladi. YUqori xotira displey (videoxotira) va doimiy eslab qolish qurilmasi xotirasi uchun rezerv qilib qo’yilgan. Lekin odatda yuqori xotirada bo’sh uchastkalar - xotirani boshqarish dasturlari yordamida (drayverlar) umumiy vazifali tezkor xotira sifatida ishlatilishi mumkin bo’lgan «oynalar» qoladi.
    Kengaytirilgan xotira - bu 1024 K va undan yuqori adresli xotiradir.
    Bu xotiraga murojaat qilishning ikki asosiy usuli mavjud:
    - XMS specifikaciyasi (u holda bu xotirani XMA - extended Memory Area deb ataladi) bo’yicha;
    - EMS specifikaciyasi bo’yicha (xotirani EM - Expanded Memory deb ataladi).
    Kengaytirilgan xotira asosan qiymatlarni va OT ni ba’zi dasturlarini saqlash uchun ishlatilishi mumkin. Ko’pincha kengaytirilgan xotirani virtual (elektron) disklarni tashkil etish uchun ishlatiladi.
    Xotiraning 1024 K dan 1087 K gacha adresli uncha katta bo’lmagan 64 kilobaytli soxasi bundan mustasnodir (yuqori xotira deb ataladi, ba’zida uni katta xotira deyiladi; NMA - High Memory Area), masalan, u bevosita drayverni ishlatishda ham adreslanishi mumkin.
    NMA istalgan ma’lumotni, shu jumladan foydalanuvchi dasturlarini saqlash uchun ishlatilishi mumkin.
    Shaxsiy kompyuterni zamonaviylashtirish, ishchi xotirani va disk maydonini kengaytirish imkoniyatlarini bir necha martda ko‘rib chikkanmiz, endi esa operativ xotirani kengaytirish imkoniyatini ko‘rib chiqamiz. Shu jarayonni boshlashdan avval, xotira modullari turlari, uning ishlashi va qanday form-faktorlardan iboratligini o‘rganib chiqishimiz kerak.
    Xotira modullarining joylashishi.
    Avval aytganidek, “qadimgi kompyuterlar” davrida, xotira modullari tog‘ri tizim platasida joylashgan. Daslabki ishlab chiqarishlarda xotira modullari tizim platasiga qoshib ulangan, u esa xotira moduli ishdan chiqqanidan so‘ng almashtirish jarayonini murakablashtirgan. Xotira modullarini o‘rnatish uchun yaratilgan maxsus ulash joylar shunday mikrosxemalarni o‘rnini bosgan.
    Ulash joylarini joylashishi, shuningdek, xotirani o‘rnatish xususiyatlari to‘g‘risida ma’lumotni tizim platasini ishlatish yo‘riknomasidan olishingiz mumkin. Xotira modullarni o‘rnatish variantlaridan biri 8.2.1.,8.2.2. rasmlarda korsatilgan.





    Pentium protsessor uchun tizim platasiga birinchi xotira bankiga ikkinchi SIMM modulini qoshish.
    Dastlabki mikrosxemalar hajmi uncha katta bo‘lmagan, o‘zlari esa juda qimmat edi. Bundan tashqari, birinchi IBM PC larni tizim platalari 64 Kbaytdan oshmagan xajmli TXQ bilan ishlashar edi, bu esa har qanday foydalanuvchilar uchun etarlidir.
    Operatsion tizimlar va ilovalarga talablar osgandan, shuningdek, qurilmalar qulayliroq bo‘lgandan so‘ng, xotira shaxsiy kompyuterning kengaytgich shinasiga ulangan qo‘shimcha platasiga sig‘ar edi.
    Kompyuterlar yetarlicha tezkor bo‘lib, xotira tizim platasiga qaytdi. Bu esa ma’lumotlarni protsessor bilan almashuv tezligining oshirishini ta’minlaydi. Katta xajmdagi xotira modullari tizim platasida joylashgan ulanish joylariga o‘rnatilar edi. Xotira bloki uchun modul SIMM, ishlab chiqarish standartiga javob beradigan birinchi tashuvchi bo‘lgan. Azaldan bu kichik chop etish platasi 30 elektrik kontaktlari bilan ishlab chiqarilar va kontakt ulash joyiga o‘rnatilar edi. Keyinchalik esa, 72-kontaktli ulanish joylar uchun katta va tezkor 72 kontaktli SIMM modullar yaratilgan.
    Zamonaviy tizim platalar, xotira mikrosxemalar zichroq joylashgan 168-kontaktli DIMM modullar, 184-kontaktli RIMM ulanish joylar yoki DDR DIMM larni qollab quvvatlaydilar. Xotira tezligi ham sezilarli darajada yaxshilangan, bu esa zamonaviy tezkor kompyuterlar uchun julayam zarur. DIMM modulini joylash jarayoni 8.2.3.-8.2.5. rasmda namoish tilgan.



    64 Mbayt hajmli DIMM moduli tizim platadagi birinchi ulanish joyiga o‘rnatiladi. Asosiysi shundaki – DIMM modulini to‘g‘ri yonalishtirishidir. Moduldagi qirqimlarga va ulash joyidagi tegishli bo‘rtiqlarga azamiyat bering



    Bu ATX tizim platadagi DIMM ulanish joylarning uchlaridagi qisqichlar xotira modulini qayd etish imqonini tug‘diradi.

    ATX tizim platasida xotira modili o‘rnatish uchun DIMM to‘rtta ulash joyi TXQ ning sakkista bankini namoyon etadi.
    SDRAM
    SDRAM xotirasi (Synchronous DRAM – sinxron dinamik operativ xotira). Bu xotiraning ishi xotiraning shinasi bilan sinxronlashgan. Natijada ish samaradorligi oshadi. Sinxronlash chastotasi, ma’lumotni SDRAM xotirasiga to‘xtatmasdan o‘qish va yozish imkonini yaratadi. Ya’ni 100 MGts chastotali taktda – bir blok ma’lumotlar.
    Agar tizimingiz uchun SDRAM xotirasini xarid qilmoqchi bolsangiz, unda, bu xotira protsessor va tizim shinangiz uchun tezlikni kerakli darajada ta’mirlashishiga ishonch zosil qiling. Oxirgi SDRAM modullari 7.5, 8, 10 va 12ns. tanlash vakti bilan tavsiflanadi. DRAM asinxron xotirani foydalanishdan boshlab qiymatlarni nanosekundda belgilashiga konishingiz kerak. Ammo, SDRAM xotiradan foydalanishda kompyuteringizni tizim shinalar chastotasida mikrosxemalar ishlashiga to‘liq ishonch hosil qilishingiz zarur.

    66 MGts chastotada ishlash uchun moljallangan SDRAM DIMM modullari odatda 10ns. Tanlash vaqti bilan tavsiflanadi, 100 MGts chastotada ishlaydigan SDRAM DIMM modullar – 8 ns. va 133 MGts chastotada ishlaydigan SDRAMM DIMM modullar – 7.5 ns. Xotira ishlab chiqaruvchilar ko‘pincha PC66, PC100 va PC133 chastotali shinalarni qollab quvvatlaydigan xotira modellarni yaratishadi.
    SDRAMM DIMM modullarni juftlik bilan ornatish mumkin emas. Bundan tashqari, tizim imkoniyatlarini oshirgungachan har xil xajmdagi modullardan foydalanish mumkin.
    Ko‘pincha shaxsiy kompyuterning yuqori unumdorligi yanada ko‘proq hajmli (Mbaytda) modulni quyi tartib raqamli ualnish joyiga o‘rnatish yo‘li bilan amalgam oshiradi. Odatta, lekin har doim ham emas, protsessor uyasiga yakin jo‘ylashgan ulanish joyi. Masalan, agarda tizim platasida 32 Mbaytli modul mavjud bo‘lsa, lekin yana bitta 128 Mbayt hajmli modulni o‘rnatish lozim bo‘lsa, unda kichik hajmli modulni 1 ulanish joyga va 128 Mbayt hajmli modulni 0 ulanish joyga joylashtirish maqsadga muvofiqdir.
    Odatda, PC66, PC100, PC133 xotira modullarini bitta tizimda kombinatsiyalash mumkin. Ammo, ShK xotira nimtizimlari eng kichik tezlikdagi modul kabi ishlaydi. Har hil tipdagi xotiralardan foydalanilsa bazi bir kompyuter tizimlari umuman noto‘g‘ri ishlashi mumkin.
    SDRAM registerli xotira bilan to‘qnashish mumkin. Bu xotiraning maxsus turi bo‘lib, signallarni boshqacha ko‘rinishda qayta ishlaydi.
    Oxshash modullar, bir taktda modulga uzatiladigan hamma ma’lumotni ushlab turuvchi registrni o‘z ichiga oladi. Registrli xotira SDRAM serverlarda foydalanish uchun monjallangan.
    Ko‘pincha ShKlar faqat buferizatsiyalanmagam SD RAM xotirasi bilan ishlayoladi.
    Agar sizning tizimli platangiz SDRAM registirli xotirani qollab quvvatlasa va siz aynan shu tipdagi xotirani ishlatmoqchi bo‘lsangiz, unda kompyuterdagi hamma modullar bir tipda bo‘lishi shart. Buferizatsiyalanmagam va registrli xotira modullari o‘zaro almashuvchi bo‘lib hisoblanmaydi.
    DDR SDRAM
    SDRAM xotirasining keyingi avlotlaridan biri – uzatishning ikkilangan tezligiga ega bo‘lgan DDR SDRAM (Double Data Rate SDRAM) xotirasidir. SDRAM kabi, DDR SDRAM xotirasi tizim chastotasi bilan sinxron ishlaydi. Ammo, ma’lumotlar takt generatorning signal orga va oldi fronti bo‘yicha hisoblanadi. Lekin SDRAM xotirasidan foydalanishda faqatgina oldi fronti bo‘icha. Shunday qilib DDR SDRAM xotirasi SDRAM ga nisbatan tezroq uzatadi, yani shinaning 133 MGts chastotasida ish unumdorligi 266 MGts ni tashkil qiladi. Bu tizim ikki marotaba tezroq ishlaydi degani emas. Ikki martda tezroq xotira ishlaydi va shuning uchun ShK umumiy unumdorligi oshmoqda.
    DDR DIMM modullari, SDRAM va RDRAM xotiralar uchun ishlab chiqarilgan tizimlar bilan moslashuvchan emas. Shunday qilib, ularda har xil elektrik ajratgich va boshqa-boshqa kalitli qirqimlar mavjudligi uchun ularni boshqa tipdagi manbaaga joyga ulash mumkin emas. Bu modullar 184 kontaktni o‘z ichiga olgan, SDRAM DIMM modullar esa faqatgina 168. 200 kontaktli DDR SODIMM, 144 kontaktli SCRAM SODIMM modullar kamdan kam ishlatiladi.
    Bu texnologiyalarda standart chastotalar qo‘llanadi: PC1600 xotira ichun 100 MGts, PC2100 – 133 MGts, PC2700 – 166MGts. Modullar ikki baravar ko‘p tezlikda ishlagani ushun ularni chastotasi quyidagicha: 200, 266, 166 MGts. Xotira spetsifikatsiyasida ko‘rsatilgan qiymatni olish uchun ma’limotlarni uzatish tezligini 8 baytga teng bo‘lgan xotira shinasining o‘lchamiga ko‘paytiramiz, masalan PC1600 da 100x2x8=1600.
    RDRAM
    RDRAM – bu Rambus Inc. Kompaniyasi yaratgan hos xotira texnologiyasi bolib, ikki kanalli rejimdan foydalanilganda 3.2 Gbayt/s. otkazish tezligini ta’minlaydi, bu esa SD RAM xotirasining otkazish tezligidan 3-4 marta katta.
    Rambus xotira shinasi torroq ( zamonaviy 32-yoki 64-razryadli tizimli plata shinalaridan farqli olaroq atigi 16 bit), lekin bu ishchi chastotasi yuqoriroq qiymatlari bilan kompensatsiya qilinadi: 800 Mgts va yuqori. DDR SDRAM kabi ma’lumotlar taktli generator signalining orqa va oldi fronti boyicha olinadi.
    Rambus xotira moduli RIMM deb ataladi (Rambus Inline Memory Module). U DIMM moduliga o‘xshash, lekin, undan farqli elektr ajratmaga ega. 128 Mbayt xotiraga ega RIMM xotira moduliga misol 8.2.6. rasmda keltirilgan.
    Xotira modullari jufti bilan o‘rnatilishi lozim va bitta xajmga ega bo‘lishi kerak. RDRAM tizimli platasida hamma xotira ulanish joylari seriya guruhlariga ajratilgan. Bu shuni bildiradiki, har bir ulanish joyda RIMM modli yoki maxsus qopqoq o‘rnatilishi lozim. Xotira modullari bir tomondan radiator sfatida xizmat qiluvchi maxsus metall plastina bilan berkitilishi kerak. Qopqoqlarda bunday plastina yoq.
    Pentium 4 uchun tizim platasidagi RIMM moduli.
    Nazariy, 800MGts ma’lumotlar oqimi, 266 MGts chastotali DDR DRAM xotirasi ishlatilganiga karaganda ikki marta tezroq bo‘lishi kerak. Lekin, RDRAM xotirasiga birinchi ma’lumotlar blokini uzatishni boshlash uchun DDR SDRAM xotirasiga qaraganda ko‘proq vaqt kerak, chunki RDRAM xotirasi uchun latentlik yuqoriroq qiymati hosdir. Bu xotira hamma ulanish joylari ketma-ket ulanganligi bilan bog‘likdir. Axborot birinchi biti shinaga yetib kelguncha har bir RIMM modulidan o‘tish kerak.
    RDRAM xotirasi eng katta tezlikni ma’lumotlar uzun oqimlarini uzatishda nanoyon etadi, masalan, o‘yinlarda yoki video oqimlarni oynatishda.
    1999 yil, RDRAM xotirasi birinchi marotaba namoish etilganda, ikktadan ko‘p ulanish joylarga ega bo‘lgan tizim platalar ishida to‘htab kolishlar kuzatilgan. Intel kompaniya ishlab chiqaruvchilarga ikktadan ortiq RIMM modulini ishlatish mumkin emasligi haqida elon qildi. Ba’zi bir kompaniyalar ishlab chiqarilgan platalarni yoq qilishdi va songra, ikkita yonalish joylarga ega bo‘lgan platalarni ishlab chiqarishgan. Qolganlar esa uchinchi RIMM ulanish joyini ochirib qoyishdi.
    Xozirgi kunda, RDRAM xotirani foydalanishi uchun moljallangan zamonaviy tizim platalar Intel 800 mikrosxemalar to‘plamiga asoslangan va odatda, xotirani o‘rnatish uchun 4 ta ulanish joyga ega.
    RIMM modullarni ishlab chiqargani uchun ishlab chiqaruvchilar Ranbus kompaniyasiga litsenziya haqini to‘laydi. Shuning uchun bu xotira SDRAM yoki DDR SDRAM xotiralarga nisbatan kimmatdir. RDRAM mikrosxemalarni ishlab chiqarishi ham kimmatga tushadi.
    EDO va burst EDO xotirasi.
    EDO xotirasi (Extended-Data-Out — tezlashgan kirish/chiqish) va burst EDO – bu tezlik bo‘yicha FRM xotirasi chempionining “vorisi” (Fast Page-Mode — tez varaqlash rejimida). FPM xotirasi 486 protsessorlar bilan ishlash uchun to‘g‘ri kelar edi, lekin Pentium protsessorni asosidagi tizimlardagi tezkor xotira shinalarning talablariga mos kelmaydi.

    TASHQI XOTIRA


    Tashqi xotira SHK ning tashqi qurilmasi bo’lib, bu qachondir masalani echish uchun kerak bo’lishi mumkin bo’lgan ma’lumotni uzoq vaqt saqlash uchun ishlatiladi. Xususan, tashqi xotirada kompyuterning butun dasturiy ta’minoti saqlanadi. Tashqi xotira turli xil eslab qolish qurilmalarini o’z ichiga oladi, lekin ulardan eng ko’p tarqalgani, deyarli istalgan kompyuterda mavjud bo’lgan va strukturali sxemada ko’rsatilgan qattiq (QMDY) va egiluvchan (EMDY) magnit disklardagi yig’uvchilardir.


    Bu yig’uvchilarning vazifasi: katga hajmdagi axborotni saqlash, so’rov bo’yicha tezda eslab qoluvchi qurilmaga saqlanayotgan axborotni yozish va uzatish. QMDY va EMDI faqat konstruktiv (tuzulish) jihatdan, saqlanadigan axborot sig’imi va axborotni qidirish, yozish va o’qish vaqti bilan farqlanadi.
    Tashqi xotira qurilmalari sifatida ko’pincha yana optik diskdagi yig’uvchilar (CD-ROM - Compact Disk Read Only Memory) va kamroq xollarda kassetali magnit lentadagi eslab qoluvchi qurilmalar (strimmerlar) ishlatiladi.
    Ta’minot manbai - SHK ning avtonom va tarmoqdi energota’minoti tizimini o’z ichiga olgan blok.
    Taymer - mashina ichidagi haqiqiy vaqt elektron soati, u kerak bo’lganda, joriy vaqt paytini avtomatik olishni ta’minlaydi (yil, oy, soatlar, minutlar, sekunddar va sekund ulushlari). Taymer avtonom ta’minot manbaiga - akkumulyatorga ulanadi va mashina tarmoqdan uzilganda ham ishlayveradi.
    Tashqi xotira qurilmasi yoki boshqachasiga aytganda, tashqi eslab qolish qurilmasi (TEQQ) juda xilma-xildir. Ularni bir qator belgilar bo’yicha tasniflash mumkin: tashuvchi ko’rinishi bo’yicha, konstrukciya tipi bo’yicha, ma’lumotlarni yozish va o’qish tamoyili bo’yicha, murojaat qilish usuli bo’yicha va h.k.

    Download 2.95 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




    Download 2.95 Mb.