Biologik omil hakida tushuncha. Biologik zarar turlari: zooantrapanozlar
(o„simliklar, changlanganlik, urug„lar, jun, soch va boshqalar), aralash,
organik
chang(o„simlik, paxta, urug„, tuproq changi), efir yog„lari, o„simlikdan kelib chiquvchi
aromatik birikmalar, saprofit mikroflora (ozuqa, mikrobiologik sanoati va boshqalar),
mikrobiologik sintez mahsuloti (BVK, vitaminlar, fermentlar, zamburug„lar, antibiotiklar
va boshqalar), kelib chiqishi bo„yicha biologik pestitsidlar, to„qima va hujayra kulturalari,
makroorganizmlar (hayvon va qushlar bilan ishlash). Biologik omillar ta'sir etuvchi asosiy
ishlab chiqaruvchi sanoatlar: qishlok xujalik sanoati (bug„doy
yetishtiruvchi, paxtachilik,
tabaki yetishtiruvchi, bog„bonchilik va boshqalar), mikrobiologik sanoati, biologik
pestitsidlarni qo„llash
va ishlab chiqarish, chorvachilik, va parranda yetishtirish,
baliq
yetishtirish, hayvonlarni o„rgatish va xizmat qilish(sirklar, xayvonot bog„lari), kasalliklar
(infeksion, psixiatrik kasalxonalar). Ishchilar organizmiga biologik omillarni ta'siri:
allergen ta'siri, infeksion(zooantrapanozlar, brutsellyoz, tulyaremiya, salmonellyoz,
qichitma,stolbnyak va boshqalar), zaharlilik ta'siri (zaharlanish)
ishchilar jaroxatini
havfliligi: profilaktik chora-tadbirlar: qishloq xo„jaligidagi ishlab chiqarishda zamonaviy
texnikani qo„llash, ozuqa tayyorlashda mexanizatsiya ishlari, mikrobiologik sintez ishlab
chiqarishda texnologik jarayonni ketma-ketligi, moslamalarni germetiklash, yem saqlovchi
omborxonalarda namlikni kamaytirish, kasal xayvonlarni o„z
vaqtida aniqlash va
izolyasiya qilish, ishlab chiqarish xonalarini va fermalarni dizenfeksiya qilish, ishchilar
urtasida tushuntirish ishlari o„tkazish, ShXV va maxsus kiyim bilan ta'minlash,
tashqi
muhitni muxofaza qilish, gigiyenik mehnat sharoitini nazorat qilish,
maishiy xonalarni
jihozlash, dastlabki va davriy tibbiy ko„riklarni o„tkazish.
