Kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 11,41 Mb. Pdf ko'rish
bet	165/209
Sana	25.12.2023
Hajmi	11,41 Mb.
	#128215

1 ... 161 162 163 164 165 166 167 168 ... 209

Bog'liq
Internet tarmoqlari va xizmatlari (1)

26.3. SIP komponentlari va protokollari

29-BOB. SIP PROTOKOLI

26.1. Seans o’rnatish protokoli
RFC3261, RFC 5411 tavsiyalariga asosan aniqlanadigan SIP protokoli
quyidagilarni bajaradi:

o‘rnatilgan qo‘ng‘iroq qiluvchi va qabul qiluvchi o‘rtasida IP aloqa
mexanizmini ta’minlaydi;

qo‘ng‘iroq qiluvchi uchun oxirgi IP qo‘ng‘iroq manzilini belgilash
mexanizmlarini ta’minlaydi, foydalanuvchida bitta o‘rnatilgan IP manzili yo‘q,
chunki ular manzilda tezkor harakatda tanlanadi;

qo‘ng‘iroq menejmenti uchun masalan, qo‘ng‘iroq davomida yangi media
oqimini qo‘shish uchun qo‘ngiroq davomida shriflarni o‘zgartirish, qo‘ng‘iroq
davomida yangi ishtirokchilarni taklif qilish, qo‘ng‘iroqni ko‘chirish va aloqada
ushlab turish uchun mexanizmlarni ta’minlaydi.

26.2. IP manzilini bilish uchun qo‘ng‘iroq o‘rnatish

SIP ning muhimligini tushunish uchun aniq misollarga qarash eng yaxshi
yo‘ldir. Bunga misol, Alice uning shaxsiy kompyuteri orqali Bobga qo‘ng‘iroq
qilishni amalga oshirsin (Bob ham shaxsiy kompyuterda ishlaydi). Alicening ham

388
Bobning ham shaxsiy kompyuterlari qo‘g‘iroq qilish va qabul qilish uchun SIP
instruksiyalar bilan ta’minlangan. Bu misolda Alice Bobning shaxsiy kompyuteri
manzilini biladi. 26.1 rasm o‘rnatilgan SIP qo‘ng‘roqlar ketma-ketlik jarayonini
ko‘rsatadi.
26.1-rasmda biz SIP aloqa tashkil qilish, Alice Bobga kiruvchi xatni
jo‘natganda boshlanganini ko‘ramiz va u HTTP taklif xatiga o‘xshaydi.
26.1-rasm. SIP asosida aloqani tashkil etish namunasi.
26.3. SIP komponentlari va protokollari

389
SIP tarmog‘i ikki turli komponentlardan tashkil topishi mumkin:
klient/server va individual tarmoq elementi. Klient va server komponentlari
RFC3261 (Request for Comment) qoidalari to‘plamiga muvofiq quyidagicha
tavsiflanadi:

Klient: Klient istalgan tarmoq elementi bo‘lib, SIP so‘rovlarini jo‘natishi
hamda SIP javoblarini qabul qilishi mumkin. Klientlar foydalanuvchi bilan
to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘zaro muloqotga kirishishi yoki kirishmasligi mumkin.
Foydalanuvchi agent klientlari va proksilar klientlar hisoblanadi;

Server: Server ham tarmoq elementi bo‘lib, xizmatdan foydalanish haqidagi
so‘rovlarni qabul qilishi hamda so‘rovlarga mos javob qaytarishi mumkin.
Serverlarga proksi, foydalanuvchi agent serveri, yo‘naltiruvchi hamda ro‘yxatga
oluvchi serverlar misol bo‘la oladi.
Standart SIP tarmog‘ining individual elementlari quyidagilar:


Download 11,41 Mb.

1 ... 161 162 163 164 165 166 167 168 ... 209

Download 11,41 Mb.

Pdf ko'rish