6
KIRISH
Hozirgi kunda inson faoliyatida ma`lumotlar bazasi MB(ma`lumotlar bazasi)
kerakli axborotlarni saqlash va undan oqilona foydalanishda
juda muhim rol
o`ynamoqda. Sababi: jamiyat taraqqiyotining qaysi jabhasiga nazar solmaylik
o`zimizga kerakli ma`lumotlarni olish uchun, albatta,
MBga murojaat qilishga
majbur bo`ladi. Demak, MBni tashkil qilish axborot almashuv texnologiyasining
eng dolzarb hal qilinadigan muammolaridan biriga aylanib borayotgani davr
taqozasidir. Informatsion texnologiyalarning rivojlanishi
va axborot oqimlarining
tobora ortib borishi, ma`lumotlarning tez o`zgarishi kabi holatlar insoniyatni bu
ma`lumotlarni o`z vaqtida qayta ishlash choralarining
yangi usullarini qidirib
topishga undamoqda. Ma`lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash uchun MBni
yaratish, so`ngra undan keng foydalanish bugungi kunda dolzarb bo`lib qolmoqda.
Moliya, ishlab chiqarish, savdo-sotiq va boshqa korxonalar ishlarini ma`lumotlar
bazasisiz tasavvur qilib bo`lmaydi. Ma`lumki, MB tushunchasi fanga kirib
kelgunga qadar, ma`lumotlardan turli ko`rinishda foydalanish juda qiyin edi.
Dastur tuzuvchilar ma`lumotlarini
shunday tashkil qilar edilarki, u faqat
qaralayotgan masala uchungina o`rinli bo`lardi. Har bir yangi masalani hal
qilishda ma`lumotlar qaytadan tashkil qilinar va bu
hol yaratilgan dasturlardan
foydalanishni qiyinlashtirar edi. Har qanday axborot tizimining maqsadi real
muhit ob`ektlari haqidagi ma`lumotlarga ishlov berishdan iborat. Keng ma`noda
ma`lumotlar bazasi - bu qandaydir bir predmet sohasidagi real muhitning aniq
ob`ektlari
haqidagi
ma`lumotlar
to`plamidir.
Predmet
sohasi
deganda
avtomatlashtirilgan boshqarishni tashkil qilish uchun o`rganilayotgan real
muhitning ma`lum bir qismi tushiniladi. Masalan, korxona, zavod, ilmiy tekshirish
instituti, oliy o`quv yurti va boshqalar. Shuning uchun
ham MBni tashkil etishda
ma`lum qonun va qoidalarga amal qilish lozim. Bundan buyon axborot so`zini
ma`lumot so`zidan farqlaymiz, ya`ni axborot so`zini umumiy tushuncha sifatida
qabul qilib, ma`lumot deganda aniq bir belgilangan narsa
yoki hodisa sifatlarini
nazarda tutadi.