• Funksional tugmalar.
  • O‘nta barmoq bilan matn terish usuli.
  • Kursorni boshqarish tugmalari




    Download 348,1 Kb.
    bet7/81
    Sana17.01.2024
    Hajmi348,1 Kb.
    #139448
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   81
    Bog'liq
    Kompyuter savodxonligi

    Kursorni boshqarish tugmalari.
    Quyidagi tugmalar kursorni boshqarish uchun xizmat qiladi.
    •←: kursorni chapga suradi;
    •→: kursorni o‘ngga suradi;
    • ↑ : kursorni bir satr yuqoriga suradi;
    • ↓ : kursorni bir satr pastga suradi;
    Home: kursorni satr boshiga o‘tkazadi;
    End: kursorni satr oxiriga o‘tkazadi;
    Page Up

    :



    Page Down

    kursorni bir sahifa (ekran) yuqoriga o‘tkazadi;

    •: kursorni bir sahifa (ekran) pastga o‘tkazadi;


    Funksional tugmalar.
    Funksional tugmalar va ularning Shift, Ctrl va Alt tugmalarning biri yoki
    bir nechtasi bilan hosil qilgan qo‘shtugmalari maxsus funksiyalarni bajarish uchun
    xizmat qiladi. Odatda ular oldindan kelishib olingan o‘z vazifalarini
    bajaradilar. Masalan,



    F1

    :
    :


    :
    :
    :
    :
    :
    :
    :


    F2




    F3




    F4




    F5




    F6




    F7




    F8




    F9




    F10



    dastur uchun ko‘makni chaqirish;

    • hujjatni saqlash;


    • hujjatni yuklash (ko‘rish);
    hujjatni tahrir etish;
    • fayldan nusxa ko‘chirish;
    • faylni qayta nomlash;
    • katalog yaratish;
    • faylni o‘chirish;
    dasturni ijro etish;
    • : menyuga kirish.
    O‘nta barmoq bilan matn terish usuli.
    Kompyuter bilan ishlashda eng sekin bajariladigan amal matn terishdir. Bu
    jarayonni tezlashtirish uchun maxsus matn terish usullari ishlab chiqilgan. Ulardan
    biri o‘nta barmoq bilan matn terish usulidir.
    Bu usulni o‘rganish nisbatan oson bo‘lib, uning yordamida bir daqiqada 150-
    200 belgi (znak) tezlik bilan matn kiritishga erishish mumkin. Eng afzal tomoni,
    bu usulda klaviaturaga qarash shart emas va ekrandan yoki kiritilayotgan matnning
    aslidan ko‘zlarni uzmaslik mumkin. Bu usulni o‘rganish uchun ko‘plab dasturiy
    vositalar ishlab chiqilgan, ularning ko‘pchiligi bepul tarqatiladi.
    Bu usulda barcha barmoqlar klaviaturaga joylashtiriladi va asosiy qiyinchilik barmoqlarning har birini boshqalarini joyidan siljitmasdan qimirlata
    olishga erishishdir. Bunda, ayniqsa, nomsiz (nikoh uzugi taqiladigan) barmoqqa
    katta e’tibor qaratish kerak. Buning uchun barcha barmoqlaringizni (bosh
    barmoqlardan tashqari) stol ustiga qo‘ying va ularni birma-bir navbatma-navbat
    stoldan uzib, yana joyiga qaytaring. Bu mashqni kerakli malaka hosil bo‘lguncha
    takrorlab boring.
    13
    Barmoqlarning har birining klaviaturada o‘z o‘rni bo‘lib, har qanday
    tugmani bosganda ham ularning ko‘pchiligi o‘z o‘rnida qoladilar va o‘rnidan qo‘zg‘alganlari ham, kerakli tugma bosilgach, yana o‘z joylariga qaytib keladilar.
    Qo‘llaringizning ikkala bosh barmog‘ini bo‘sh joy tugmasi ustiga, ko‘rsatkich
    barmoqlaringizni ruscha «a» va «o» harfi tugmalari ustiga olib kelib qo‘ying. Bu
    harflarning tugmalarida boshqalaridan farqli ravishda bo‘rtib chiqqan joyi bor
    va shundan foydalanib, ularni qaramasdan topishga erishing.
    Shundan so‘ng barmoqlaringizni «f», «ы», «v», «a» va «o», «l», «d», «j»
    tugmalariga qo‘ying va ularni ham qaramasdan topishga erishing.
    Mavzu oxiridagi mashqlarni navbatma-navbat bajaring. Bunda klaviaturani
    sakkizta sohaga bo‘lib oling va har bir sohadagi tugmalarni faqat bitta barmoq
    bilan bosishga o‘rganing. Bu sohalar quyidagilardir:
    Ko‘rsatkich barmoqlar uchun: {4, k, a, m, 5, ye, p, i} va {6. n, r, t, 7, g, o, };
    O‘rta barmoqlar uchun: {3, u, v, s} va {8, sh, l, b};
    Nomsiz barmoqlar uchun: {2, s, ы, ch} va {9, щ, d, yu};
    Jimjiloqlar uchun: {1, y, f, ya} va {0, z, j, x, e, ‘, -, =, \, . }.

    Download 348,1 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   81




    Download 348,1 Kb.