Mavzuga oid savol va topshiriqlar
1. DHSP protokoli haqida tushuncha bering?
2. DHCP protokoli qanday ishlaydi
3. DHCP dan foydalanishning kamchiliklarini tushuntiring?
4
.
DHSP protokoli yordamida tarmoqni quring?
Foydalangan adabiyotlar
1.A.A.QAHHOROV “Tarmoqlarni rejalashtirish va qurish” “NOSHIR”-
Toshkent-2012
2.A.A.KAXXAROV, YU.SH.AVAZOV, U.A.RUZIYEV “Kompyuter
tizimlari va tarmoqlari” Toshkent-“Fan va texnologiya”-2019
O`quvchilar faoliyatini baholash mezonlari
Darsga faol ishtirok etgan o’quvchilarni og’zaki, amaliy va berilgan
topshiriqlarni guruhlarda bajargan ishlari bo’yicha baholaydi
1. 90-100 % 5 baho - a`lo
2. 75-89 % 4 baho -yaxshi
3. 60-74 % 3 baho - qoniqarli
O‘quv fani o‘zlashtirish natijalarini nazorat qilish va baholash o‘qituvchi dars
jarayonida, amaliy ravishda amalga oshiriladi. Baholash metodlarini shakllantirish
baholash ob’ekti nima ekanligini aniqlash kerak (aniq nimani baholash).
O‘qitish natijalarini faoliyat natijalari orqali baholash, kompetensiyalarni
faqat faoliyat jarayonida baholanadi (faoliyatning to‘g‘ri bajarilganligini kuzatib
borish).
O‘quv fan (modul)ining o‘qitish natijalarini va kompetensiyalarni baholash:
- 5 “A’lo”: amaliy faoliyatni to‘g‘ri bajarilishi (manipulyatsiyalar, modellar,
ko‘nikmalar va hokazo) 90-100% ga bajarish;
- 4 “Yaxshi”: amaliy faoliyatni (manipulyatsiyalar, modellar, ko‘nikmalar va
boshqalarni) bajarish algoritmiga muvofiq 75-89 foizga bajarish;
- 3 “Qoniqarli”: amaliy faoliyatni bajarish algoritmiga muvofiq talab
qilinadigan ish turlarini (manipulyatsiyalar, modellar, ko‘nikmalar va h.k) 60-74
foizga bajarish;
2 “Qoniqarsiz”: kerakli ish turlarini algoritmini bajarish ketma-ketligini
sezilarli darajada buzilishi, amaliyot davomida topshiriqlarni to‘g‘ri bajarishga
intilmaslik;
- kerakli ish turlarini bajarish algoritmini qo‘pol ravishda buzgan holda (60%
dan past) ish turlarini (manipulyatsiyalar, modellar, ko‘nikmalar va boshqalar)
bajarish.
YORIQNOMALI TEXNOLOGIK XARITA
Kasb kodi va nomi: 50610401 Kompyuter injiniringi.
O’quv amaliyoti nomi: Kompyuter tarmoqlari va tizimlarini sozlash, boshqarish.
Amaliy mashg’ulot №3 DHSP protokoli yordamida tarmoqni qurish.
Amaliy mashg’ulotning maqsadi: O`quvchilarning bilim va ko`nikmalarini rivojlantirish. Kompyuterdan
foydalanishni o`rgatish.
Faoliyat
turi
Asbob-
uskuna,moslama,
materiallar
Rasmlar, eskizlar va chizmalar
Bajariladigan ishlar ketma-ketligi
Xavfsizlik
texnikasi
Elektr jixozlari,
stabilizator, UPS
qurilmasi va pilotlar
Kompyuterdan
foydalanishda
texnika
xavfsizligi
qoidalariga
rioya
qilish,
sanitariya
gigiyena
qoidalarini
tushuntirish.
DHSP
protokoli
haqida
tushunchaga ega bo’lish.
Yong’in
xavfsizligi
O’t o’chirish
vositalari
Yong’in xavfsizligi qoidalariga amal qilish,
o’t o’chirish vositalari bilan tanishtirish,
DHSP protokolini bilib olish.
Elektr
xavfsizligi
Elektr jixozlari,
stabilizator, UPS
qurilmasi va pilotlar
Kompyuterlar
qanday
kuchlanishda
ishlashini o’rgatish, qo’llar nam bo’lgan
holda uskunalarni elektr manbaiga ulash
yoki ajratish taqiqlanadi. DHSP protokoli
haqida tushunchaga ega bo’lish.
“Tasdiqlayman”
K.T.I.B.D.O’_______F.Ataboyev
Guruh
20
Sana
Mavzu: Xavfsizlik devorini sozlash
.
O’quv mashg’ulotida ta'lim tеxnologiyasi modеli
Vaqt: 240 daqiqa
Talabalar soni 12-30 nafar
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi
Maxsus xonada o’tkaziladigan
mashg’ulot
O‘quv mashg‘ulotning tuzilishi
1. Xavfsizlik devori haqida tushuncha
2. Uskuna xavfsizlik devorini
ishlatilishi
3. Paket filtrlash xavfsizlik devori
O‘quv mashg‘uloti maqsadi:
O`quvchilarning bilim va
ko`nikmalarini rivojlantirish.
Kompyuterdan foydalanishni o`rgatish
Kutilayotgan natija:
Xavfsizlik devorini sozlash
haqida
bilimga ega bo’ladi
Pеdagogik vazifalar:
-
Xavfsizlik devori tushunchasi bilan
tanishtiradi;
- Uskuna xavfsizlik devorini ishlatilishi
tasniflaydi;
- Paket filtrlash xavfsizlik devorini
tushuntiradi.
O’quv faoliyati natijalari:
- Xavfsizlik devori tushunchasini
tinglaydilar va zarur bo’lsa yozib
boradilar;
- Uskuna xavfsizlik devorini ishlatilishi
bo’yicha
olgan
bilimlarini
tasniflaydilar;
- Paket filtrlash xavfsizlik devorini
aytib beradilar.
Ta'lim usullari
Tushuntirish, namoyish mеtodi, tеzkor-
so‘rov javob
Ta'lim shakli
Guruhlarda ishlash
Ta'lim vositalari
Yo`riqnoma, mavzuga oid yordamchi
ta’lim vositalari namunalar,
videoproyektor,
kompyuter
Ta'lim bеrish sharoiti
Kompyuter va ko`rgazmali vositalar
Monitoring va baholash
Amaliy topshiriq
O’quv amaliyotining texnologik xaritasi
Ish bosqich
lari va vaqti
Faoliyat mazmuni
Ta’lim beruvchi
Ta’lim
oluvchilar
Mavzuga
kirish
(20 daq)
Tashkiliy qism:
1.O’quvchilarning davomatini tekshirish.
2.O’quvchilarning
mashg’ulotga
tayyor-
garligini nazorat qiladi.
3. Mavzu nomi,rejasi, maqsad va kutilayotgan
natijalar bilan tanishtiradi.
4. Baholash mezonlari bilan tanishtiradi.
5. O’quvchilarni mehnat muhofazasi va
texnika
xavfsizligi,
sanitariya-gigiena
qoidalari bilan tanishtiradi.
Mashg’ulotga
tayyorgarlik
ko’radi.
Amaliyotga
xavfsizlik
texnikasi,
sanitariya va
gigiyena
talablariga
rioya qilgan
holda maxsus
kiyimda
bo’ladi.
Xavfsizlik
texnikasi
jurnaliga imzo
qo’yadi.
Tinglaydi.
Asosiy
bosqich
(200 daq)
I bosqich. Kirish yo`riqnoma (20 daq.)
O’quvchilarni bilimini faollashtirish:
1. Har bir o’quvchining nazariy bilimlarini
baholash uchun test savollarini tarqatadi.
2.Tеzkor-so‘rov
javob
orqali
tayanch
bilimlarni aniqlaydi.
Yangi mavzu bayoni:
1. Xavfsizlik devori haqida tushuncha
2. Uskuna xavfsizlik devorini ishlatilishi
3. Paket filtrlash xavfsizlik devori
II bosqich. Joriy instuktaji (160 daq.)
Yangi mavzu bo’yicha amaliy mashq bajarish:
O`qituvchi кuzatuvchi sifatida ishtiroк еtadi.
Ishlayotgan o’quvchilarni nazorat qiladi va
bo’sh o’zlashtiruvchi o’quvchilarga amaliy
yordam beradi
Vazifani
bajarishda
o’quvchilarda
кo’niкmalarni shaкllanishiga е`tibor qaratadi
III bosqich.Yakuniy yo`riqnoma (20 daq.)
Savollarga
javob beradi.
O`qituvchi
bajarayotgan
ishni diqqat
bilan
kuzatadi,tingla
ydi,yozib
oladi. Berilgan
topshiriqning
maqsad va
vazifalari
yozib olinadi.
Har bir ish
joyida
berilgan yo’l-
1.Baholash mezoni asosida o’quvchining
o’zlashtirish darajalarini baholaydi.
2.Har bir o’quvchi bajargan ishlarni qabul
qiladi va yakun yasaydi. Bajarilgan ishlardagi
yutuq va kamchiliklarni ko’rsatadi.
yo’riq
xaritasini
o’rganadilar
va amaliy
bajaradilar.
Vazifani
mustaqil
bajaradilar.
Yo’l qo’ygan
xatolarni
to’g’rilaydi.
Bajargan
ishlarni
topshiradi.
Usta bergan
ko’rsatamlarni
oladi. Ish
joyini tartibga
keltiradi.
Yakuniy
bosqich
(20 daq)
Baholarni e’lon qiladi, kelgusi mashg’ulot
mavzusi bilan tanishtirib, uyga vazifa va uni
bajarish uchun tavsiyalar beradi.
Baholarni
eshitadi.
Uy vazifasini
daftarga yozib
oladi.
4-Mavzu: Xavfsizlik devorini sozlash
Reja:
1. Xavfsizlik devori haqida tushuncha
2. Uskuna xavfsizlik devorini ishlatilishi
3. Paket filtrlash xavfsizlik devori
Xavfsizlik devori - bu ingliz tilidan "yonayotgan devor" deb tarjima qilingan
dastur bo'lib, u kompyuter va unga kirayotgan ma'lumotlar o'rtasida to'siq o'rnatadi.
Bu dasturning ekvivalenti bor -. Va bu nom juda mos keladi, chunki u ushbu
qurilmaning mohiyati va maqsadini aks ettiradi, chunki uning funktsional
imkoniyatlari tufayli bu dastur kompyuterni himoya darajasini oshiradi. Bu
Internetdan ma'lumot oqimini keraksiz va zararli qoldiqlardan tozalash orqali
o'tadigan o't devorining o'ziga xos turi. Shunday qilib, xavfsizlik devori
ishlaydigan kompyuter har doim himoyalangan. Xavfsizlik devori zararli
fayllardan
himoyalanish
bilan
bir
qatorda
zararli
dasturlarni
boshqa
kompyuterlarga yoki Internetga yuborilishini ham oldini oladi. Xavfsizlik devori
operatsion tizimga o'rnatilgan Windows dasturi, uning maqsadi zararli fayllar,
viruslar, troyanlar, qurtlarning Internet orqali kirib kelishini oldini olishdir.
Xavfsizlik devori boshqa operatsion tizimlar uchun, masalan, Linux OS
uchun ishlab chiqilgan va moslashtirilgan. O'rnatish paytida Windows tizimlari
xavfsizlik devori sukut bo'yicha yoqilgan bo'ladi. Ammo, agar u dasturning to'g'ri
ishlashiga yoki Internetdan fayllarni yuklashga xalaqit bersa, uni o'chirib qo'yish
ham mumkin. Xavfsizlik devori foydalanuvchining ruxsat berilgan ro'yxatda
bo'lmagan dasturlarga ulanishini blokirovka qilishi mumkin. Shunday qilib, har bir
tan olinmagan dastur xavfsizlik devori tomonidan avtomatik ravishda bloklanadi.
Xavfsizlik devorining ishlashini, masalan, foydalanuvchining shaxsiy xohishlariga
muvofiq sozlash mumkin, shunda dastur xavfsizlik devori tomonidan
bloklanganida, tegishli bildirishnoma paydo bo'ladi. Albatta, xavfsizlik devori har
qanday kompyuter uchun zarur va foydali dasturdir. Bu tizimga noqonuniy kirishni
oldini olishga yordam beradi va uni boshqa qurilmalarga yuborishdan saqlaydi.
Shuningdek, tizimga o'rnatilgan xavfsizlik devoridan tashqari, mutaxassislar
boshqasini o'rnatishni tavsiya qiladi antivirus dasturi chunki xavfsizlik devori har
doim ham viruslar bosimiga dosh berolmaydi. Har qanday operatsion tizim hech
bo'lmaganda himoyaga ega bo'lishi kerak. Windows ikkita himoya funktsiyasiga
ega - xavfsizlik devori (xavfsizlik devori) va Windows himoyachisi... "Xavfsizlik
devori" tushunchasining o'zi bir nechta ma'noga ega, ammo bu maqolada xavfsizlik
devori versiyasi tahlil qilinadi. Xavfsizlik devori nima? Xavfsizlik devori
(xavfsizlik devori) - bu Windows tizimidagi xavfsizlik devori bo'lib, u Internet va
mahalliy tarmoqlardan kompyuterga ruxsatsiz kirishni oldini oladi, shuningdek,
ilovalarga tarmoqqa ulanishni taqiqlaydi yoki ruxsat beradi.
Uskuna xavfsizlik devori muayyan ilg'or xavfsizlik texnikasi yordamida
kompyuter yoki tarmoqni Internetga ulaydigan jismoniy qurilma. Simli
marshrutizatorlar, keng polosali shlyuzlar va simsiz yo'riqnoma tarmoqdagi har bir
kompyuterni himoya qiluvchi apparat xavfsizlik devorlarini o'z ichiga oladi.
Tarmoqni himoya qilish uchun apparat xavfsizlik devorlari ishlatiladi har xil turlari
xavfsizlik: paketlarni filtrlash, paketli holatni tekshirish, translyatsiya tarmoq
manzillari va dastur sathining shlyuzlari.
Paket filtrlash xavfsizlik devori tizimga va undan yuborilgan barcha
ma'lumotlar paketlarini tekshiradi. U tarmoq ma'muri tomonidan belgilangan
qoidalar to'plami asosida ma'lumotlarni yuboradi. Bu xavfsizlik devori paket
sarlavhasini tekshiradi va paketlarni manba manzili, boradigan joyi va portiga
qarab filtrlaydi. Agar paket qoidalarga mos kelmasa yoki blokirovka qilish
mezonlariga javob bersa, kompyuter yoki tarmoq orqali o'tishiga yo'l qo'yilmaydi.
|