Kompyuter tarmoqlari va tizimlarini sozlash, boshqarish

YORIQNOMALI TEXNOLOGIK XARITA 
Kasb kodi va nomi: 50610401 Kompyuter injiniringi. 
O’quv amaliyoti nomi: Kompyuter tarmoqlari va tizimlarini sozlash, boshqarish 
Amaliy mashg’ulot №1 Kommutatorga asoslangan tarmoqni qurish. 
Amaliy mashg’ulotning maqsadi: O`quvchilarning bilim va ko`nikmalarini rivojlantirish. Kompyuterdan 
foydalanishni o`rgatish. 
Faoliyat 
turi 
Asbob-
uskuna,moslama,
materiallar 
Rasmlar, eskizlar va chizmalar 
Bajariladigan ishlar ketma-
ketligi 
Xavfsizlik 
texnikasi 
Elektr jixozlari, 
stabilizator, UPS 
qurilmasi va pilotlar 
Kompyuterdan 
foydalanishda 
texnika xavfsizligi qoidalariga rioya 
qilish, 
sanitariya 
gigiyena
qoidalarini tushuntirish, kompyuter 
tаrmoqlari haqida tushunchaga ega 
bo’lish. 
Yong’in 
xavfsizligi 
O’t o’chirish
vositalari 
Yong’in xavfsizligi qoidalariga amal 
qilish, Hub va Switchning maqsad va 
vazifalarini bilib olish. 
Elektr 
xavfsizligi 
Elektr jixozlari, 
stabilizator, UPS 
qurilmasi va pilotlar 
Kompyuterlar qanday kuchlanishda 
ishlashini o’rgatish, qo’llar nam 
bo’lgan holda uskunalarni elektr 
manbaiga ulash yoki ajratish taqiq-
lanadi, Kommutatorga asoslangan 
tarmoqni qurish
haqida tushunchaga 
ega bo’lish. 

“Tasdiqlayman” 
K.T.I.B.D.O’_______F.Ataboyev 
Guruh
20 
Sana 
Mavzu: Router asosida tarmoqlarni qurish, statistik va dinamik 
marshallingni o‘rnatish. 
O’quv mashg’ulotida ta'lim tеxnologiyasi modеli
Vaqt: 240 daqiqa 
Talabalar soni 12-30 nafar 
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi 
Maxsus xonada o’tkaziladigan mashg’ulot 
O‘quv mashg‘ulotning tuzilishi 
1. Axborot uzatish muhitlari tushunchasi. 
2. Router haqida tushuncha. 
3. Ko’priklarni vazifasi. 
O‘quv mashg‘uloti maqsadi: 
O`quvchilarning bilim va ko`nikmalarini 
rivojlantirish. 
Kompyuterdan foydalanishni o`rgatish 
Kutilayotgan natija: 
Router asosida tarmoqlarni qurish, statistik 
va dinamik marshallingni o‘rnatish
haqida 
bilimga ega bo’ladi 
Pеdagogik vazifalar: 
-
Axborot uzatish muhitlari 
tushunchasi bilan tanishtiradi; 
- Router tushunchasini tasniflaydi; 
- Ko’priklarni vazifalarini tushun-
tiradi. 
O’quv faoliyati natijalari: 
- Axborot uzatish muhitlari tushunchasini 
tinglaydilar 
va 
zarur 
bo’lsa yozib 
boradilar; 
- Router tushunchasini tasniflaydilar; 
- Ko’priklarni vazifalarini aytib beradilar; 
Ta'lim usullari 
Tushuntirish, namoyish mеtodi, tеzkor-
so‘rov javob 
Ta'lim shakli 
Guruhlarda ishlash 
Ta'lim vositalari 
Yo`riqnoma, mavzuga oid yordamchi 
ta’lim vositalari namunalar, 
videoproyektor, kompyuter 
Ta'lim bеrish sharoiti 
Kompyuter va ko`rgazmali vositalar 
Monitoring va baholash 
Amaliy topshiriq 

O’quv amaliyotining texnologik xaritasi 
Ish bosqich 
lari va vaqti 
Faoliyat mazmuni 
Ta’lim beruvchi 
Ta’lim 
oluvchilar 
Mavzuga 
kirish
(20 daq)
Tashkiliy qism: 
1.O’quvchilarning davomatini tekshirish. 
2.O’quvchilarning 
mashg’ulotga 
tayyor-
garligini nazorat qiladi. 
3. Mavzu nomi,rejasi, maqsad va kutilayotgan 
natijalar bilan tanishtiradi. 
4. Baholash mezonlari bilan tanishtiradi. 
5. O’quvchilarni mehnat muhofazasi va 
texnika 
xavfsizligi, 
sanitariya-gigiena 
qoidalari bilan tanishtiradi.
Mashg’ulotga 
tayyorgarlik 
ko’radi. 
Amaliyotga 
xavfsizlik 
texnikasi, 
sanitariya va 
gigiyena 
talablariga 
rioya qilgan 
holda maxsus 
kiyimda 
bo’ladi. 
Xavfsizlik 
texnikasi 
jurnaliga imzo 
qo’yadi. 
Tinglaydi. 
Asosiy 
bosqich 
(200 daq) 
I bosqich. Kirish yo`riqnoma (20 daq.) 
O’quvchilarni bilimini faollashtirish: 
1. Har bir o’quvchining nazariy bilimlarini 
baholash uchun test savollarini tarqatadi. 
2.Tеzkor-so‘rov 
javob 
orqali 
tayanch 
bilimlarni aniqlaydi. 
Yangi mavzu bayoni: 
1. Axborot uzatish muhitlari tushunchasi. 
2. Router haqida tushuncha. 
3. Ko’priklarni vazifasi. 
II bosqich. Joriy instuktaji (160 daq.) 
Yangi mavzu bo’yicha amaliy mashq bajarish: 
O`qituvchi кuzatuvchi sifatida ishtiroк еtadi. 
Ishlayotgan o’quvchilarni nazorat qiladi va 
bo’sh o’zlashtiruvchi o’quvchilarga amaliy 
yordam beradi 
Vazifani 
bajarishda 
o’quvchilarda 
кo’niкmalarni shaкllanishiga е`tibor qaratadi 
III bosqich.Yakuniy yo`riqnoma (20 daq.) 
Savollarga 
javob beradi. 
O`qituvchi 
bajarayotgan 
ishni diqqat 
bilan 
kuzatadi,tingla
ydi,yozib 
oladi. Berilgan 
topshiriqning 
maqsad va 
vazifalari 
yozib olinadi. 
Har bir ish 
joyida 
berilgan yo’l-

1.Baholash mezoni asosida o’quvchining 
o’zlashtirish darajalarini baholaydi. 
2.Har bir o’quvchi bajargan ishlarni qabul 
qiladi va yakun yasaydi. Bajarilgan ishlardagi 
yutuq va kamchiliklarni ko’rsatadi. 
yo’riq 
xaritasini 
o’rganadilar 
va amaliy 
bajaradilar. 
Vazifani 
mustaqil 
bajaradilar. 
Yo’l qo’ygan 
xatolarni 
to’g’rilaydi. 
Bajargan 
ishlarni 
topshiradi. 
Usta bergan 
ko’rsatamlarni 
oladi. Ish 
joyini tartibga 
keltiradi. 
Yakuniy 
bosqich 
(20 daq) 
Baholarni e’lon qiladi, kelgusi mashg’ulot 
mavzusi bilan tanishtirib, uyga vazifa va uni 
bajarish uchun tavsiyalar beradi. 
Baholarni 
eshitadi.
Uy vazifasini 
daftarga yozib 
oladi.

2-Mavzu: Router asosida tarmoqlarni qurish, statistik va dinamik 
marshallingni o‘rnatish. 
Reja: 
1.Axborot uzatish muhitlari tushunchasi. 
2. Router haqida tushuncha. 
3. Ko’priklarni vazifasi. 
Kompyuterlar o‘rtasida aloqa liniyalari (yoki aloqa kanallari) bo‘yicha 
o‘tkaziladigan axborotlar almashuvi ma’lumotlarni uzatish muxiti deb nomlanadi. 
Qo‘shimcha kompyuter tarmoqlarida (ayniqsa lokalli) simli yoki kabeli aloqa 
kanallari ishlatiladi, garchi simsiz tarmoqlar ham bo‘lishi mumkin. Lokal 
tarmoqlarda axborot ko‘pincha ketma-ketlik kodida uzatiladi, ya’ni bit ketidan bit. 
Tushunarli, bunday uzatish parallel kod ishlatishga qaraganda, sekinroq va 
murakkabroqdir. 
Lekin bir narsani hisobga olish kerak, tezroq parallel uzatishda ulanadigan 
kabellar soni parallel kodining razryadlar soniga teng marotaba ko‘payadi 
(Masalan, 8 martta 8 razryadli kodda). Birinchi qaraganda bu uncha arzimaydigan 
ish ekаn deyishi mumkin.
Bugun deyarli hammasi zamonaviy kompyuterlar, noutbuklar yoki mobil 
qurilmalar Internetga kirish bilan jihozlangan. Biroq, ular ulanishlarni o'rnatish 
bilan shug'ullanishni xohlamaydilar, chunki bu ba'zi qiyinchiliklarni keltirib 
chiqaradi. Hatto kamroq foydalanuvchilar, masalan, o'z terminalidan Wi-Fi-ni 
qanday tarqatish kerakligi haqidagi savolni tushunishadi. Bunday harakatlarni 
soddalashtirish uchun "Switch Virtual Router" deb nomlangan noyob dastur 
(darvoqe, ruscha ishlanma) ishlatiladi. Qanday bo'lmasin, siz sozlamalarni 
o'rganishingiz kerak bo'ladi, ammo bu operatsion tizimda apparat bilan shunga 
o'xshash ishlarni bajarishdan ko'ra kamroq vaqt va kuch talab qiladi. 
Routerlar - simli yoki simsiz ulanish orqali bir nechta 
kompyuter tarmoqlarini birlashtiradigan kichik elektron 
qurilmalar. 

Download 4,53 Mb.