90
11-12-Amaliy ish
Mavzu: Tashqi qurilmalar va ularning o‘zaro ma’lumotlarni
uzatish jarayonlari.
Ishdan maqsad: Tashqi qurilmalar turlari, ularning xususiyatlari,
tuzilishi vazifalari va texnik imkoniyatlarini o‘rganish. Zamonaviy tashqi
qurilmalarni taxlil qilish.
Nazariy qism
Shaxsiy Kompyuter (SHK)ning tashqi qurilmalari — har qanday
hisoblash kompleksining
muhim tarkibiy qismidir,
shuni aytish etarliki,
tashqi qurilmalar, butun SHK narxining 80 — 85 % ini tashkil еtadi.
SHK
ning tashqi qurilmalari, mashinani tashqi muxit:
foydalanuvchilar, boshqarish ob’ektlari va boshqa ЕHMlar bilan o‘zaro
ishini ta’minlaydi.
Tashqi qurilmalarga quyidagilar kiradi:
➢ Tashqi еslab qolish qurilmalari (TЕQQ) yoki SHK ning tashqi xotirasi;
➢ foydalanuvchining muloqat vositalari;
➢ ma’lumotlarni kiritish qurilmalari;
➢ ma’lumotlarni chiqarish qurilmalari; ➢ aloqa va telekommunikatsiya
vositalari.
Foydalanuvchining
muloqat
vositalari
o‘z
tarkibiga
videoterminallarni va ma’lumotni nutqli kiritish-chiqarish
qurilmalarini
oladi.
Videomonitor (displey) — SHK
ga kiritilayotgan va undan
chiqarilayotgan ma’lumotlarni aks еttirish qurilmasidir.
Nutqli kiritish-chiqarish qurilmalari tez rivojlanayotgan multimedia
vositalariga kiradi.
Nutqli kiritish qurilmasi — bu turli xil
mikrofonli akustik tizimlar,
«tovushli sichqonlar», masalan, odam talaffuz qilayotgan harf va so‘zlarni
anglay
oladigan, ularni identifikaciya qiladigan
va kodlaydigan murakkab
dasturli ta’minot.
91
Nutqli chiqarish qurilmasi — bu kompyuterga ulangan baland gapiruvchilar
(dinamiklar) yoki tovushli kolonkalar orqali ishlab chiqariladigan, raqamli
kodlarni harf va so‘zlarga o‘zgartirishni bajaradigan
turli xil tovush
sintezatorlari.
