7. Homiy ulushi haqida so‘z ochmasa yoki bunga imkoni
bo'lmasa, demak, siz ehson qilishni iltimos qiling.
Bunga sizning
haqqingiz bor.
8. Suhbat natijasidan qat’i nazar, siz homiyga siz uchun ajrat-
gan vaqti va sizning tashkilotingizga, maqsadingizga bo‘lgan qizi
qishi uchun minnatdorchilik bildirishni yodingizdan chiqarmang.
9. Homiyni yoki shaxsni tashkilotingizda o‘tkaziladigan tadbirga
taklif etishni ham unutmang. Homiylik qilish-qilmasligidan qat’i
nazar, uni muntazam tadbirlarga taklif etib turish va hurmat
bildirish, tug‘ilgan kunlarida, bayramlarda tabriklab turish — bora-
bora uning eng asosiy homiy bo‘lib qolisliiga sababchi bo‘ladi.
Homiyni bo‘ysundirish yoki o ‘zingiz tarafga o‘tkazishingiz
uchun aynan mablag1 topish yo‘llari bilan shug‘ullanuvchi, shu
faoliyatni yurituvchi va boshqarib boruvchi xodim ajratiladi.
Kichik AKMlarda bu vazifani ARM mudiri bajaradi. Yuqorida
ko‘rsatilgan ishni olib boruvchi professional fandrayzer bo‘lib,
quyidagilami bilishi va amalda qo'llay olishi zarur:
• boshqalarni ishontirish uchun, awalo, o‘zi shu narsaga isho-
nishi shart;
• fandrayzing — bu mablag* qidirish emas, bu AKMning aniq
bir mablag‘ talab etadigan vazifani amalga oshirish
borasidagi
faoliyatidir;
• fandrayzing tashkilotning maqsadi va vazifalariga hamo-
hang bo‘lishi shart;
• fandrayzer faoliyatidagi eng katta va qo‘pol
xato homiyga
o'zining kishilarga, loyiha maqsadiga, uning muallifiga emas, balki
faqat mablag‘ga qiziqayotganini sezdirib qo‘yishidir;
• eng muhim va asosiy g‘oya — fandrayzingning muvafifa-
qiyatidir;
•siz eng zarur paytda juda ham kerakli odamga murojaat qila
olishingiz lozim, buning uchun qanchalik ko‘p hamda kuchli
homiyni bilib, uni topa olsangiz, shunchalik katta omadga ega
bo‘lasiz;
• homiy sizga qancha ko‘p savol bilan
murojaat qilsa, shun
chalik mablag‘ bilan ta’minlashga imkon ko'proq yaratiladi;
323
www.ziyouz.com kutubxonasi
• homiyda siz yaratayotgan loyihaga mualliflik qila olish
mumkinligi haqidagi tasawurni uyg‘ota oling, «Siz bilan birgalikda
hal qilishimiz mumkin bo‘lgan muammo» fikrini aytishni unut-
mang;
• mablag1 so‘rashdan uyalmang va tortinmang, holat yetilib
tuigan paytda homiy ham iltimosingizni rad etishdan ko‘ra, yordam
berishni taldif etishga iymanib turgan bo‘lishi mumkin.
Homiyni yenga olish uchun klassik fandrayzingning quyidagi
qoidalariga amal qilish lozim, bular:
• agar imkoningiz bo ‘lsa, hom iydan faqatgina mablag1
so‘ramang, balki o ‘zingizning unga ko‘rsatishingiz mumkin
bo‘lgan yordamingizni, imkoniyatingizni ham tushuntiring.
Masalan, agar siz biron-bir kattaroq tijorat-reklama firmasi bilan
aloqada bo‘lsangiz, ular orqali homiyni va uning tashkilotini rek
lama qilib borishga yordam bera olishingiz mumkin;
• har bir homiy yoki donor menejer bo£lishdan tashqari,
oddiy inson, uning ham kuchli va kuchsiz, yaxshi va yomon
tomonlari mavjud, oilasi, jamiyat oldida o ‘zining
burch va
mas’uliyatlari ham borligini unutmang. Bularni bilib, siz u bilan
yanada yaqinroq, do‘stona munosabatga kirisha olasiz.
Qilingan xayr-ehson donorning talabini qondira olishi ke
rak. Samarali muloqot va samimiylik har qanday donorga yo‘l
ochib beradi. Donor bilan munosabatingizning uzoq vaqtgacha
davom etishiga harakat qiling.
10. Fandrayzingning yana bir ko‘rinishi sifatida kutubxona
larda
