Kutubxonashunoslik

• mavzu bir guruh kitobxonlar qiziqishi va talablariga mos 
bo‘lishi;
• mavzu, maqsad, kitobxon guruhi aniq bo‘lishi;
• sharhga olingan nashrlar tavsifi to‘g‘ri va ishonchii, tavsiya- 
lami amalda qo‘llash mumkinligi;
• materialning izchil va jonli bayon qilinishi shart.
Sharhni mutaxassis kitobxon olib borsa, yaxshi samara beradi. 
Bu kutubxonachining o‘mini yoki rolini kamaytirmaydi, aksincha, 
barcha tashkiliy va uslubiy mas’uliyat uning zimmasida bo‘ladi.
Mavzuli sharhlar axborot yoki tavsiyaviy xarakterda bo‘ladi. 
Tavsiyaviy sharhlar kasbni egallashga, malakani oshirishga yor­
dam berishga, texnikaning so‘nggi yutuqlari, dolzarb muam- 
molari, ilg‘or tajribalari bilan tanishtirishga mo‘ljallanadi va shu 
yo‘nalishdagi adabiyotlarni o‘qishga tavsiya qiladi hamda mus­
taqil bilim oluvchi kitobxonlarga, texnika ixlosmandlariga yor­
dam tariqasida ham o‘tkaziladi. Bunday sharhning asosiy xusu­
siyati shuki, u adabiyotlaming cheklangan miqdori, ammo eng 
yaxshilari haqida aniq, qanday kitobxonga mo‘ljallanganhgi holda 
batafsil bibliografik va mantiqiy tavsifi berilgan adabiyotlar haqida 
ma’lumot beradi.
Aynan olingan kitobxonlar uchun turkum sharhlar tashkil 
etiladi, umumiy sarlavha, bo‘limlar nomi asosida alohida sharhlar 
tashkil etiladi. Adabiyotlar umumiydan xususiyga, soddadan 
murakkabga, hodisalar xronologiyasi bo‘yicha, biroq har doim 
tinglovchilar malakasining darajasiga va mavzuni yoritib berish- 
ning mantiqiy izchilligiga muvofiq joylashtirilishi kerak.
Kitobxonlar konferensiyasi.
Texnika sohasiga oid adabiyotlar 
muhokamasiga bag‘ishlangan kitobxonlar konferensiyasi yangi 
yutuqlar, ixtirolar, kashfiyotlar, ilg‘or tajribalar aks etgan asar 
yoki sohaga oid yangi o‘quv qo‘llanmasi, monografiyalar bo‘yicha 
tashkil etiladi. Uni tayyorlash va o‘tkazishning uslubi umumiy 
uslubiyotga mos keladi.
Kitob muhokamasini tashkil qilishda malakali mutaxassis 
yordamidan foydalanish uning samarasini oshiradi. Muhokamani 
boshqaruvchi shaxs soha mutaxassisi bo‘lishi mumkin, u kirish
208
www.ziyouz.com kutubxonasi

so‘zida muhokama qilinayotgan kitobning ishlab chiqarish uchun 
ahamiyati, unda tavsiya qilingan yangiliklarning iqtisodiy sa- 
maradorligi, ulami keng tatbiq qilishning zarurligi haqida gapi- 
radi, uni shu hudud holati va taraqqiyoti bilan bog‘laydi.
So‘zga chiquvchilar kitobdagi ma’lumotlami, bilimni o‘zlari- 
ning amaliy ishlariga bog‘liq holda tushuntirib beradilar.
Ishlab chiqarishga oid jumallarning muhokamasida awaldan 
muhokamaga qo‘yilgan savollarni varaqa ko'rinishida sexlarga, 
ARMga jo ‘natish, kitobxonlarga tarqatish, veb-sahifalar, plakat 
tarzida bezashlari lozim.

Download 11,3 Mb.