Kontakt usulida payvandlash transformatorlarining ikkilamchi chulg`amida odatda bitta o`ram bo`ladi. Payvandlash toki transformator birlam-chi chulg`amining pog`onalarini qayta ulash va uni tiristorli kontaktor orqa-li ulash bilan rostlanadi; tiristorli kontaktor payvandlash tokining ta-lab etilgan vaqt davomida o`tib turishini va tokning rostlanishini ta‘minlaydi.
7– rasm. Nuqtali payvandlash mashinasining elektr sxemasi (a) va tiristorli kontaktor bilan ishlaganida payvandlash transformatorining kuchlanishi va tokining vaqt diagrammalari (b)
Tiristorli kontaktori bo`lgan nuqtali payvandlpsh mashinasining elektr sxemasi 4 a – rasmda tasvirlangan. Tiristorlar V1 va V2 asosida bajarilgan tiristorli kontaktorlar yordamida payvandlash transformatori PT ning birlamchi chulg`amiiga tok beriladi, Transformatorning ikkilamchi chulg`amiga payvandlash elektrodi LE ulanadi.
Tiristorli kontaktorning ishlashini impusli – faza boshqaruv tizimi IFBT ta‘minlaydi. 7 b – rasmdan ko`rinib turibdiki, IFBT tizimi boshqaruvchi impulslar Uб1 va Uб2 ni (kontaktlar 1 - 3, 2 - 4) hosil qiladi. Bu impulslar tarmoq kuchlanishi UТ bilan sinxronlashgan bo`lib, galma – galdan tiristorlarning birinchi Uб1 va ikkinchi Uб2 boshqaruvchi elektrodlariga beriladi. Shunda tiristorlar ochiladi va tarmoq kuchlanishi transformtor chulg`amiga beriladi, natijada uning birlamchi chulg`amidan tok Iтр o`tadi. Tiristorlardan o`tuvchi tok nolga teng bo`lganda ular yopiladi. Transformator induktivlika ega bo`lganligi sababli tiristor orqali o`tuvchi tok tarmoq kuchlanishining qutbi almashganda qanday yo`nalishda o`tsa, œsha yo`nalishda ma‘lum vaqt davomida o`tib turadi.
IFBT qurilmasi qat‘iy aniq miqdorda impulslar hosil qilish va kontaktorning ishlash vaqtini aniq belgilash imkonini beradi hamda impulslarni tarmoq kuchlanishiga nisbatan siljitishni ta‘minlaydi, bu esa yuklanish kuchlanishining o`zgarishini ta‘minlaydi. Bu sxemada tiristorli kontaktor kuchlanish rostlagichi vazifasini ham bajaradi.
3 – jadvalda nuqtali payvandlovchi mashinalarning ba‘zi turlarning texnik ko`rsatkichlari keltirilgan bo`lib, bu mashinalar mashinasozlik korxonalarida turli o`lchamdagi va har xil sferik yuzali metall listlarni alohida nuqtalarni payvandlashda keng qo`llaniladi.
3– JADVAL
Payvandlash mashinasiining
ko`rsatkichlari
|
MTP-75
|
MTP=100-1
|
MTP-200-3
|
PV=20% bo`lgandagi quvvati, kVA Avtomatik boshqarishda payvandlanayotgan detalning maksimal qalinligi, mm
Avtomatik boshqarishda bir minutdagi maksimal yurishlar soni
Foydali uzunlik, mm
Elektrodlar orasidagi maksimal bosish kuchi, N
Yuritma turi
Ikkilamchi kuchlanishni rostlash:
pog`onalar soni rostlanish oralig`i
Payfandlash vaqti, sekund:
KIA rusumli asinxron kontak-torli
PIT rusumli sinxronli tok uz-gichli
Birlamchi kuchlanish, V
Birlamchi maksimal tok, A
Sovutuvchi suv sarfi, l/soat
Siqilgan havo sarfi, m 3 /soat
|
75
2,5 - 2,5
70
500
5400
pnevmatik
8
3,12 - 6,24
0,03 - 1,35
0,3 - 6,75
0,02 - 0,38
380
197
430
4
|
100
4 - 4
70
500
6400
pnevmatik
16
3,4 – 6,8
0,03 – 1,35
0,3 – 6,75
0,02 – 0,38
380
263
680
4
|
200
6 – 6
65
500
1400
pnevmatik
16
4,42 – 8,85
0,03 – 1,35
0,3 – 6.75
0.92 – 0,38
380
526
795
6
|
Gazsimon va suyuqliklar uchun metall listlardan tayyorlanadigan idishlarni uzluksiz payvand chokli qilib tayyorlashda qo`llaniladigan ba‘zi rolikli payvandlash mashinalarning texnik ko`rsatkichlari 3 – jadvalda keltirlgan.
Uchma – uch payvandlash mashinalari (4 – jadval) asosan turli o`lcham va kattalikdagi quvur, armatura va sterjenlarni payvandlashda hamda asbobsozlikda keng qo`llaniladi.
4– JADVAL
Payvandlash mashinasining rusumi
|
Payvandlanayotgan detalning qalinligi, mm
|
Ikilamchi chulg`am kuch-
lanishi, V
|
Birlamchi chulg`am toki, A
|
Ta‘minlovchi simning diametri, mm
|
MShP – 100
MShP – 150
MShP -200
|
1,5 + 1,5
2 + 2
2,5 + 2,5
|
3,3 – 6.6
3,8 - 7,7
4,3 – 8,6
|
276
395
526
|
70
95
-
|
5– JADVAL
Payvandlash mashinasining
ko`rsatkichlari
|
MSR -100
|
MSMU - 150
|
MSGU - 500
|
PV=20% bo`lgandagi quvvati, kVA
Payvandlanayotgan kamuglerodli po`latning nominal kesimi, mm Bir soatdagi payvandlashlar soni
Uzatish yuritmasi
Payvandlash vaqtidagi bosila-
|
100
1000
25
Richagli
|
150
1000
80
Motorli
|
400
8000
66 gacha
Gidrpavlik
|
digan kuch, kN
Siqish tizimi
Ikkilamchi kuchlanishni rostlash:
pog`onalar soni ikkilamchi kuchlanishning o`zgarish oradig`i
Birlamchi kuchlanish, V
Birlamchi nominal tok, A
Havo sarfi, m 3 /soat
Sovutuvchi suv sarfi, l/soat
|
50
Dastakli
12
3,3 – 6,3
380
263
-
300
|
60
Pnevmatik
16
4,0 – 8,1
380
395
14
200
|
250
Pnevmogid- ravlik
16
7,9 – 15,8
380
1315
2
1500
|
Metallarni elektr yoy yordamida suyuqlantirib metall elektrodlar bilan payvandlashda chok sifati nimalarga bog‘liq?
Payvandlash tartibi qanday belgilanadi?
Xavfsiz ishlash uchun bajariladigan asosiy qoidalarni aytib bering.
|
