M. E. Mamarajabov, D. E. Toshtemirov, O‘. A. Yuldashev informatika o‘qitish metodikasi




Download 5,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet133/251
Sana06.09.2024
Hajmi5,02 Mb.
#270410
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   251
Bog'liq
Inf met

nur yoki ovoz signallari:
quyosh nurining yoritishi va issiqlik 
tashishi, oyning yerni yoritishi sabablari, o‘yinchoq lazer qurilmalari, 
lampochkalarning xira yoki kuchli yoritishi, elektr isitish asboblaridan 
chiqayotgan yorug‘lik, biror narsaning yondirilgandagi yoritish 
xususiyati, insonning gapirganda yoki ta’sirlangandagi tovushi, 
avtomashina signali, bargning shamoldagi yoki suvning oqishidagi 
shildirashi, maktab qo‘ng‘irog‘i, hayvonlar ovozi, nay, nog‘ora g‘ijjak, 
pianino, skripka chiqaradigan tovushlar, kompyuterda esa Windows 
Media yoki Light Alloy dasturi yordamida ochiladigan fayllar – ko‘rish 
va eshitish sezgisi yordamida ulardan ta’sirlanib, mulohaza yuritib 
axborot olamiz; 

radioto‘lqinlar:
nurning, issiqlik yoki tovushning to‘lqin 
xususiyatiga egaligi, televizor, radio yoki telefon signallarining 
radioto‘lqin ekanligi – teri- badan, ko‘rish va eshitish sezgisi yordamida 
ulardan ta’sirlanib, mulohaza yuritib axborot olamiz; 

elektr va nerv impulslari:
qorni ochqaganligini, biror yeri 
og‘riyotganini, stulning qattiq yoki yumshoqligini, stolning silliq va 
sovuqligini, biror yeri qizib ketayotgani, achishayotgani yoki 
kuyayotganini – teri- badan sezgisi yordamida inson ongiga ta’sir 
etayotgan elektr va nerv impulslari orqali ta’sirlanib, mulohaza yuritib 
axborot oladi;

magnit 
yozuvlari:
video 
yoki 
audio 
kassetalardagi, 
kompyuterning tashqi xotirasidagi (disket, vinchester) yozuvlar – turli 
qurilmalar (video yoki audio magnitofon, kompyuter va hokazo) 
yordamida ko‘rish va eshitish sezgisi yordamida ulardan ta’sirlanib, 
mulohaza yuritib axborot olamiz;

mimika:
turli imo- ishoralar yoki harakatlar (ko‘rsatkich barmoqni 
lab ustiga bosish – jim bo‘lish ishorasi, ko‘rsatkich barmoqni boshga 
tegizib aylantirish – nodon ekanligiga ishora, boshqa barmoqlarni bukib 


220 
bosh barmoqni yuqoriga ko‘tarish – maqtov belgisi, qo‘lni ko‘ksiga 
qo‘yish – hurmat yoki ijro etishga tayyorgarlik belgisi va hokazo), 
teatrlashtirlgan harakatlar – ko‘rish sezgisi yordamida ulardan 
ta’sirlanib, mulohaza yuritib axborot olamiz;

hid va ta’m:
gullar isi, atir va boshqa pardoz ashyolarning isi, 
tutun, gaz, terlash natijasi, bo‘yoq, taom hidi, yer, bog‘, o‘tloqlar va 
hokazo hidi, shirin, achchiq, nordon ta’m, taomlar, pishiriqlar, 
shirinliklarning o‘ziga ta’mi – hid va ta’m bilish sezgilari yordamida 
ulardan ta’sirlanib, mulohaza yuritib axborot olamiz;


Download 5,02 Mb.
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   251




Download 5,02 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



M. E. Mamarajabov, D. E. Toshtemirov, O‘. A. Yuldashev informatika o‘qitish metodikasi

Download 5,02 Mb.
Pdf ko'rish