oje-jarayon uchun kamida 2 ta elektron sath bo‘lishi




Download 4,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/124
Sana31.05.2024
Hajmi4,13 Mb.
#258278
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   124
Bog'liq
NANOTEXNOLOGIYA ASOSLARI (UMUMIY) 22.06.2020 (1)

oje-jarayon uchun kamida 2 ta elektron sath bo‘lishi
kerak ekan. 
Shuning uchun ham 
N
va 
Ne
atomlari
uchun 
oje-o‘tish ro‘y bermaydi.
Elementning tartib nomeri oshib borgan sari unda ruy beradigan oje-o‘tishlarning 
soni ham ortib boradi, ya’ni har bir energiyali oje-elektronlar hosil bo‘ladi. 
Har 
qanday elementdagi bir necha oje-o‘tishlar energiyalari, boshqa elementdagi 
oje-o‘tishlarning energiyalari bilan hech qachon bir xil bo‘lmaydi.
Ya’ni oje-
elektronlarning energiyasini tahlil qilib har qanday elementni aniqlash mumkin.
Oje-elektronlarning 
chiqish chuqurligi
(ikkilamchi elektronlarning erkin 
yo‘l uzunligiga teng bo‘lib, 
ularning energiyasiga bog‘liq bo‘ladi.
Bu chuqurlik 
elementning turiga unchalik bog‘liq emasligi tajribada aniqlangan. 3.5-rasmda 
barcha elementlar uchun universal bo‘lgan oje-elektronlar energiyasi va chiqish 
chuqurligi orasidagi bog‘lanish E
oje
(

) berilgan. 


65 
 
3.5– rasm. Oje-elektronlar chiqish chuqurligi va energiyasi orasidagi 
bog‘lanishini ifodalovchi egri chiziq. 
Oje – elektronlar spektrometri.
Jism yuzasini o‘rganish uchun undan 
chiqayotgan oje-elektronlarni tahlil qilish usuli 
oje-elektron spektroskopiya
deyiladi. Oje-elektronlar soni juda kam bo‘lganligi uchun ular hosil qilgan tok 
ikkilamchi elektronlar tokining to’xtatuvchi potensialga (energiyaga) bog‘lanish 
J2(U) egri chizig‘ida umuman sezilmaydi. Ikkilamchi elektronlarning energetik 
spektrida (ya’ni N(E)=dJ2/dE2) oje-elektronlar juda kichik intensivlikka ega 
bo‘lgan cho‘qqichalar hosil qiladi. Ularni yaqqol sezish uchun spektrdan yana bir 
marta hosila olinadi: dN/dE=dJ22/dE22. 
Oje-elektronlarni hosil qilish, ularni qabul qilish va kuchaytirish, hamda 
differensiallangan energetik spektrlarini yozib olishlarni amalga oshiruvchi 
qurilmalar 

Download 4,13 Mb.
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   124




Download 4,13 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



oje-jarayon uchun kamida 2 ta elektron sath bo‘lishi

Download 4,13 Mb.
Pdf ko'rish