|
Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б
Pdf ko'rish
|
| bet | 125/194 | | Sana | 29.09.2024 | | Hajmi | 3,67 Mb. | | #272877 |
Bog'liq 10.Pedagogika yonalishi 1 qismAnnotatsiya:
Ushbu maqolada boshlang’ich sinflarda piramida mavzusini kengroq va to’liqroq
tushuntirish haqida fikrlar yoritilgan.
Kalit so’zlar:
piramida ,asos,qirra
Piramida
(yun. pyramidos) - bitta koʻpburchak (asos) va umumiy uchga ega boʻlgan
uchburchaklar (yon yoqlar) bilan chegaralangan jism. Asosining shakliga koʻra, uch burchakli
P., toʻrt burchakli P. va boshqa deb yuritiladi. P. uchi (R)sj asos tekisligiga tushirilgan
perpendikulyar P.ning balandligi deyiladi. Asosi muntazam koʻpburchak boʻlib, balandligi asos
markaziga tushadigan P. muntazam P. deb ataladi. Muntazam P.ning yon yoqlari bir xil teng
uchburchaklardan iborat, ularning balandligi P.ning apofemasi deyiladi. P. hajmi V = -4 SH
formula bilan topiladi; bunda, S — asosi yuzi; N — balandligi.
P. asosiga parallel tekislik bilan kesilsa, asos tomonda kesik P., kesimda esa asosga oʻxshash
koʻpburchak (ustki asos) hosil boʻladi
• Ta’rif. Yoqlaridan biri tekis ko'pburchak
bo'lib, qolgan yoqiari esa umumiy uchga ega bo'lgan
chburchaklardan tuzilgan ko'pyoqlik piramida deyiladi
• Ko'pburchak piramidaning asosi va uchburchakkir
esa uning yon yoqiari deb ataladi. Yon yoqlarining
umumiy uchi piramidaning ham uchi hisoblanadi va u
asos tekisiigida yotmaydi. Asosi muntazam ko'pburchakli
piramida
muntazam piramida
deb ataladi. Piramida bal-
andligi asosining markazidan o'tib, unga perpendikulyar
bo'lsa, uni to'g'ri piramida, perpendikulyar bo'lmasa og'ma
piramida deb yuritiladi Eng yuqorida piramidaning uchi
joylashgan. Piramidaning yon tomonlari uchburchaklardan, ostki qismi esa ko‘pburchakdan ibo-
rat bo‘lib, asosi deyiladi. Asosidagi burchaklar soni nechta bo‘lsa, shuncha burchakli piramida
deyiladi
Misr piramidalari
— Misrda joylashgan piramida
shaklidagi qadimiy tuzilmalar hisoblanadi.
2008-yil noyabr oyiga koʻra, piramidalar soni 118–138
orasida. Piramidalarning aksariyati Qadimgi qirollik va
Oʻrta qirollikning firʼavn va ularning xotinlari uchun bunyod
etilgan. Eng mashhur Misr piramidalari Giza shahrida
joylashgan. Ularning eng kattasi Keops piramidasi boʻlib,
bu piramida jahonning yetti moʻjizasidan biridir.
|
| |
