• Май 2021 10-қисм Тошкент MEN TANLAGAN YO’L Ashrapova Nigora Olimovna
  • Kalit so’zlar
  • Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet64/194
    Sana29.09.2024
    Hajmi3,67 Mb.
    #272877
    1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   194
    Bog'liq
    10.Pedagogika yonalishi 1 qism

    Adabiyotlar:
    1. Qo`chqorov A., Ismailov Sh. Mantiqiy masalalar/ Toshkent, 2008 y.
    2. Yunusova D.I. Ta’lim texnologiyalari asosida matematik ta’limni tashkil etish. T., 
    “Universitet”, 2005.


    64
    Май 2021 10-қисм
    Тошкент
    MEN TANLAGAN YO’L
    Ashrapova Nigora Olimovna
    Buxoro tuman 26- maktab psixologi
    +998 91 446 49 41
    Annotatsiya:
    ushbu maqolada yuqori sinf o’quvchilarini keyingi ta’limga va kasb- hunarga 
    yo’naltirish doirasidagi fikrlarini inobatga olingan holda ularni keyingi xayotga tayyorlash 
    borasidagi fikrlar bayon etilgan.
    Kalit so’zlar: 
    yo’l, ta’lim, kasb-hunar, yuqori sinf, shaxs, bola tarbiyasi
    Zamon shiddat bilan odimlab borar ekan, davr talabi ham shunga yarasha rivojlanib, malakali, 
    zamonga mos, bilimli, kasb-hunarli yoshlarni talab etadi. Zamonaviy ta’lim jarayoni esa kelajakka 
    kerakli kadrlarni yetishtirib berishdan iboratdir. Xususan, bu jarayon maktab jarayonidan 
    boshlanishi, uzliksiz tizimning orasida to’siqlar bo’lishini bartaraf etadi. Bugungi kunda maktab 
    o’quvchilari, asosan, yuqori sinf o’quvchilarining keying ta’limga, kasb-korga yo’naltirish ishlari 
    jadallik bilan amalga oshirilmoqda. Bitiruvchi sinflar kesimida har bir o’quvchi bilan individual 
    ishlash orqali har o’quvchining qiziqishi, bilim salohiyati o’rganib chiqilgan. Masalan, har bir 
    bolaning yoshga xos farqli belgilari bo’lgani kabi, ya’ni yosh xususiyatidan tashqari, individual 
    iqtidorlari ham mavjud. Har bir bolada shaxsiy ko’nikma yoki iqtidor bo’ladi, faqat uning yuzga 
    chiqarish zarur. Dunyoning taniqli psixologi Z.Freyd aytganidek: “Har bir shaxsni alohida 
    o’rganish kerak, chunki u shunchaki shaxs emas, o’zgacha iqtidorlar majmuyidir”. 
    Maktabning yuqori sinf o’quvchilari orasida “Men kim bo’lmoqchiman?” mavzusida insholar 
    tanlovi, “O’zbekistonga qanday kadr kerak?” mavzusida ijtimoiy so’rovnomalar o’tkazish orqali 
    har bir bolaning qiziqishi, imkoniyatlari o’rganilib chiqiladi. So’rovnomalar natijasi doim ham 
    yaxshi chiqamasligi yoki hamma o’quvchining ham javobi qoniqarli bo’lmasligi, o’quvchining 
    shaxsiy fikri bo’lmasligi kabi holat ham kuzatiladi. Bunday holatlarda maktab psixologi va sinf 
    rahbari tomonidan shu kabi o’quvchilarning yashirin iqtodorlarini aniqlash zarur. Buning uchun 
    turli xil tanlovlar, oliy ta’lim muassasalariga “Ochiq eshiklar kuni” tadbiri doirasida borilib
    bolaning qiziqishlarini inobatga olish zarur.
    O’quvchilani bilimga, kasb-korga yo’naltirishning eng samarali yo’llaridan biri bu shu yo’ldan 
    borib yutuqlarga erishgan shaxslar bilan uchrashtirish, ularni o’rnak sifatida tanitishdan iboratdir. 
    O’quvchining kasb va ilga layoqatini yuqori sinflarga borib sezish mumkin, sababi bola kichik 
    maktab yoshida turli kasb egasi bo’lishni (ba’zan ehtiyoj yo’q bo’lgan kasblarni) istaydi. Yuqori 
    maktab yoshiga yetganda esa o’quvchida tashqi ola bilan bevosita aloqaning mustahkamlanganligi 
    uning endi kelajakda qanday kasb egasi bo’lishini o’zi belgilaydigan, atrofni idrok qila oladign 
    bo’ladi. 
    Hozirda har bir maktablarda hatto ta’til kunlarida ha o’quvchilarni bo’sh qoldirmaslik, ularning 
    vaqtini serazmun o’tkazish borasida har bir maktabsa say-harakatlar olib borilmoqda. Xususan, fanlar 
    kesimida fan to’garaklari, (OTmga tayyorgarlik nuqtayi nazaridan majburiy fanlar bilan ishlash 
    alohida yo’lga qo’yilgan), kurslar (chet tili, IT), kasb-hunarga yo’naltiruvchi turli mashg’ulotlar 
    (masalan, rassomchilik, o’ymakorlik) kabi yo’nalishlarda ish olib borilmoqda. Birgina IT sohasida 
    tashkil etilgan kurslarnig doirasida o’quvchilarga uyda o’tirib, turli dasturlar yaratish orqali qiyin 
    ishlarning yengillatish usullari o’rgatiladi. Bu xil kurslarga hozirda o’quvchilarning qiziqishi 
    katta. Maktab o’quvchilari uchun “Ijtimoiy loyihalar” miqyosida turli tanlov-tendirlarning tashkil 
    etilishi hm ularning kasbiy faoliyatining boshlang’ich nuqtasi sanaladi. 
    O’quvchilarni har qanday kasb yoki ilmg yo’naltishda kitobning o’rni salmoqlidir. Avvalo, 
    qiziqish, harakat kasb va bilimga yo’naltirishning eng ujstuvor vazifasidir.agar bola o’qimas ekan 
    uning hayotida hech qanday ijobiy yutuqlar, o’zgarishlar bo’lmaydi. Respublikamizda 30 yoshgacha 
    bo’lgan yoshlarni qamrab olgan (asosiy, e’tibor maktab yoshidagilar uchun) loyihalarning eng 
    kattasi Yoshlar Ittifoqining tashabbusi bilan tashkil etilgan “Yosh kitobxon” teletanlovi hisoblanadi. 
    Mazkur tanlovning tashkil etilishi har bir o’quvchini ilmga, xususan, badiiy asarga qiziqishini 
    orttirdi. Shuni ta’kidlash joizki, shaxsiy fikri bo’lmagan, kitob o’qimagan boladan ertaga yetuk 
    kadr chiqishi dargumon. Zero, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev aytganidek: “Bugun televizor 
    ko’rayotgan o’nta bolani ertaga kitob o’qigan bitta bola boshqaradi!”
    Bugungi kunda yoshlarga qaratilgan davlat siyosatining barchasi yoshlarni yetuk bilim vakili, 


    65

    Download 3,67 Mb.
    1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   194




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б

    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish