Xususiy va xususiy bo‘lmagan tahlil usullarining afzallik va kamchilik tomonlarini ko‘rib chiqamiz.
Nazorat usuli
|
afzalliklari
|
kamchiliklari
|
1
|
2
|
3
|
xususiy bo‘lmagan tahlil usullar
|
Vizual nazorat
|
Tez, tejamkor, miqdoriy chegaralarini aniqlash mumkin, sezgir
|
Sub’ektiv, bo‘yoq bilan ishlashdan so‘ng jixozni qism-larga ajratish talab etilishi mumkin
|
YUzani to‘g‘ridan - to‘g‘ri tahlil qilish (foton-elektron emissiya usuli yordamida)
|
Tez, tozalikni buzmaydi, barcha ifloslanishlarni ajrativ olish mumkin
|
Qimmat, namuna olishning xususiy nuqtasi yo‘q
|
rN
|
Namuna olish shart emas, on line da olib borish mumkin, detergentlarni aniqlash uchun qulay
|
Xususiy emas, faqat suvda eriydigan moddalar uchun
|
Umumiy organik uglerod
|
Aniqlash me’yori past, on line da olib borish mumkin
|
xususiy emas, faqat suvda eriydigan moddalar uchun, vali-datsiya jarayonini o‘t-kazish talab etila-di: aniqligi, aniq-lash me’yori, chiziq-liligi
|
1
|
2
|
3
|
Mikroskopiya (yorug‘lik yoki skaner-elektron mikroskopiya) , mass-spektroskopiya bilan birga ishlatiladi
|
YAngi jixozda noma’lum yot moddalarni aniqlaydi, sifat tahlili uchun
|
miqdoriy tahlil uchun emas
|
Og‘irlik usuli
|
Faqat bitta ingrdient saqlaydigan mahsulot ishlab chiqaruvchi katta jixozlar uchun, arzon
|
validatsiya jarayoni-ni olib borishda xususiy usuldan foydalaniladi
|
Titrlash usuli
|
Ingridient va detergantlarni aniqlaydi, arzon va tez
|
xususiy emas, faqat suvda eriydigan moddalar uchun, vali-datsiya jarayonini o‘t-kazish talab etila-di: aniqligi, aniq-lash me’yori, chiziq-liligi, xususiyli-gi, ajratish koeffi-sienti
|
Xususiy usullar
|
Ferment tahlili
|
Odatta antibiotiklarni aniqlash uchun ishlatiladi, yuqori sezgirlikga ega
|
qimmat, ishlashga qiyin, validatsiya qilish kerak, oqsillar denatura-siyasida aniq natijalar bermaydi,
|
YUSSX
|
Sezgir, xususiy, miqdoriy tahlil o‘tkazish mumkin
|
qimmat, validatsiya jarayonini o‘tkazish talab etiladi: aniqligi, aniqlash me’yori, chiziqliligi, xususiyligi, ajratish koeffi-sienti
|
YUQX
|
Sezgir, xususiy,
|
yarim miqdoriy tahlil, validatsiya jarayonini o‘tkazish talab etiladi: xususiyligi, aniq-lash me’yori, ajratish koeffitsienti
|
Kapillyar elektroforez
|
sezgir, xususiy, oqsil va aminokislotalar tahlilida
|
qimmatbaho asbob talab etiladi
|
YAqin sohadagi IK -spektrofotometriya (NIR)
|
xususiy
|
qimmatbaho asbob talab etiladi
|
Miqdorni ferment-immunosorbsion aniqlash ELISA
|
protein qoldiqlarini aniqlash uchun, yuqori xususiylik, sezgir
|
qimmatbaho ishlanma va validatsiya, proteinlar denaturatsiyaga uchrab, denaturatsiya qoldiqlarini aniqlash uchun ikkinchi usul - umumiy organik uglerod miqdorini aniqlash usulidan foydalanish talab etiladi
|
Atom adsorbsion spektrofotometriya (AAS)
|
yuqori xususiylik (kuchli ta’sir etuvchi ion yoki neorganik mahsulotlar, metallar, tuzlar uchun), sezgir
|
Qimmatbaho asbob va validatsiya
|
UB - spektrofotometriya
|
xususiylik, sezgirlik
|
qimmatbaho asbob va validatsiya: aniqligi, aniqlash me’yori, chiziqliligi, xususiyligi, ajratish koeffi-sienti
|
25 - jadvalda qayd etilgan usullar quyidagi 26 - jadvalda keltirilgan talablar asosida validatsiyalanadi.