Jamoa himoya vositalariga- shovqindan, issiqdan, sovuqdan, elektro-statik zaryadlardan, zararli changlardan va boshqa ta’sirlardan himoyalovchi: to’siqlar, blokirovkalar, tormozlar, yorug’lik va ovoz signallari, xavfsizlik asboblari, avtomatik harorat qurilmalari, masofadan boshqarish vositalari, elektr jihozlarini yerga ulash qurilmalari, shamollatish, yoritish, sovitish va boshqa vositalar kiradi.
Shaxsiy himoya vositalari -asosan inson tana a’zolari ( nafas olish yo’llari, yuz, ko’z, bosh, eshitish a’zolari, teri va boshqalar.) himoyalovchi vositalarga bo’linadi.Shaxsiy himoya vositalari qo’llanilishiga qarab bir necha sinflarga bo’linadi.
1.Maxsus kiyimlar( kurtkalar, shimlar, kostyumlar, xalat, fortyuk, nimcha).
2.Maxsus oyoq kiyimlar ( etik, yarim etik, botinka, kalish va boshqalar).
3.Boshni himoyalash vositalari (kaska, shlem, shapka, qalpoq va shlyapalar).
4.Qo’lqoplar, ko’zoynaklar, shovqindan himoyalovchi vositalar, himoya tasmalari, poyondoz qo’l ushlagich va boshqalar.
5.Teri a’zolarini saqlovchi dermotologik vositalar ( sovun, pasta, krem va mazlar).
6.Odam boshini mexanik va elektr tokidan himoyalovchi vositalar.
Payvandlash sexini loyihalayotganda eng avvalo hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlash zarur. Buning uchun sexni loyihalayotganda quyidagi ishlarni bajarish zarur.
Sexning shamollatish tizimlarini yaxshi o’rnatish. Sex ichidagi turli xil changlar hamda gazlarni sexga tarqalmasidan oldin joyida shamollatish to’g’ri tashkil etish. Elektr vositalarini ( mis sim bilan) yerga ulash ishlarini tashkil etish. Binoning yoritish tizimlari ( tabiiy va sun’iy) to’g’ri tashkil etish. Payvandlash uskunalarini to’g’ri joylashtirish. Favqulotda holatda yordam beruvchi favqulotda holat burchagini tashkil etish hamda u yerdagi jixozlar ( o’t o’chirish vositasi, bolta, chelak, qum va boshqalar) borligini nazorat qilish va boshqalar.
Hayot – bu inson uchun qadrli ne’mat bo’lib, uni asrab avaylashimiz lozim. Buning uchun eng avvalo xavfsizlik qoidalariga rioya etish hamda shaxsiy va jamoaviy himoya vositalaridan doimiy foydalanish zarur. Bular inson sog’ligi uchun zarur shartlardir.Mexnat xavfsizligini tashkil etishni asosi bu ish joyida sanitar-texnik sharoitlarni yaxshi tashkil etishdir. Ishlab chiqarishdagi shoqin, normadan oshib yokikamayib ketgan yoruqlik, chang, titrash, xarqxil gazlar ishchilar soqliqiga zarar etkazish bilan birga ish unimini pasayishiga olib keladi.
Zararli va xavfli faktorlar taxlili
Ishlab chiqarishdagi ishchi soqlig’iga xaf tuqdirishi mumkin bo`lgan faktorlar: mehnat ob`ektlari (ishlatilayotgan material, tayorlama va x.k.) mehnat sub`ektlari (odam)mehnat qurollari (presslar, shtamplar, avtomatlashtirilgan anjomlar) bu barcha faktorlar GOST 12.0.003-91 ga binoan amalga oshirilishi shart.
Mikroiqlim
Bolg’alash va payvandlash tsexlaridagi mikroiqlim sharoiti GOST 12.1.005-88 bo`yicha amalga oshirilishi shart.
Ishlab chiqarishdagi meteorologik sharoit quydagi parametrlar bo`yicha aniqlanadi.
- xavo temperatursi t, qS;
- xavoning nisbiy namligi q, %;
- ish joyidagi xavoni xarakatlanish tezligi q, m/s.
Mikroiqlim sharoiti quydagi keltirilgan jadvaldagi qiymatlardan oshmasligi shart.
Yil davri
|
Ish kategoriyasi
|
Temperatura, Сº
|
Namlik, %
|
Xavo tezligi, м/с
|
amaldagi
|
Ruxsat etilgan
|
amaldagi
|
Ruxsat etilgan
|
Amaldagi
|
Ruxsat etilgan
|
Iliq
|
2а
|
22
|
18-27
|
62
|
65
|
0,15
|
0,2
|
Sovuq
|
2а
|
19
|
17-23
|
55
|
<75
|
0,1
|
0,2
|
|
