• Belgili axborotni kodlash
    		•

    Axborotlarni kodlash usullari




    Download 0,54 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet3/8
    Sana07.09.2024
    Hajmi0,54 Mb.
    #270497
    1   2   3   4   5   6   7   8
    Bog'liq
    3-Amaliy mashg\'ulot

    Axborotlarni kodlash usullari.
    Har bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning 
    vujudga kelishi bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko’rinishdagi 
    axborotlarni kodlash zaruriyati paydo bo’ldi. Ammo axborotlarni kodlash muammosini 
    yechishni insoniyat kompyuterlar paydo bo’lishidan ancha oldin boshlagandi. 
    Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –yozuv va arifmetika-nutq va raqamli axborotni 
    kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. Axborot hech qachon sof holatda 
    bo’lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko’rinishda bo’lgan. Ikkili kodlash-
    axborotni ifodalashning keng tarqalgan usullaridan biridir. Hisoblash mashinalarida, 
    robotlarda, raqamli dastur boshqaruvidagi stanoklarda umumiy qonundagidek, hamma 
    informatsiya , apparat bajaradigan barcha ishlar, ikkilik alfavit so’zlari ko’rinishida 
    kodlanadi. 
    Belgili axborotni kodlash
    . 
    Asosiy 
    operatsiya
    , matnning alohida belgisida bajariladi-belgilarni taqqoslash. 
    Simvollarni taqqoslashda eng muhim jihat har bir belgi uchun takrorlanmaslik va bu 
    kodning uzunligi, bevosita kodlash prinsipini tanlash amaliy jihatdan ahamiyatga ega 
    emas. Matnlarni kodlashda turli kod jadvallarida foydalaniladi. Muhimi, bir yoki bir 
    nechta matnni kodlash va dekodlashda bir jadvaldan foydalanlsa bo’lgani. Kodlash 
    jadvali –tarkibida bir qancha tartiblangan kodlanuvchi belgilar obrazi va unga mos 

    7 
    ikkilik koddagi belgi bo’lgan jadvaldir. Birmuncha mashhur kodlash jadvallari 
    quyidagilar: ДКОИ-8, ASCII, CP1251, Unicode. 
    Tarixiy taraqqiyoti davomida belgilarni kodlash uchun sifatli kod uzunligi 8 bit 
    yoki 1 bayt deb belgilangan. Shuning uchun kompyuterda saqlanuvchi har bir belgiga 
    bir bayt xotira mos keladi. 0 va 1 ning turli kombinatsiyalari 8 bit kod uzunligida 
    2
    8
    =256, shuning uchun bir kodlash jadvali yordamida 256 tadan ko’p bo’lmagan 
    belgilani kodlash mumkin. 2bayt(16 bit) kod uzunligi bilan 65536 ta belgini kodlash 
    mumkin. 

    Download 0,54 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8




    Download 0,54 Mb.
    Pdf ko'rish