|
Yosh zamonaviy pedagog - tarbiyachilarga xos xususiyatlarni quyidagi toifalarga bo’lish mumkin
|
| bet | 6/6 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 28,89 Kb. | | #249054 |
Bog'liq Kasbiy faoliyatda pedagogning kreativlikning turli shakllariYosh zamonaviy pedagog - tarbiyachilarga xos xususiyatlarni quyidagi toifalarga bo’lish mumkin:
– ishonch – o’z bilim va tajribasini qo’llash;
– faollik – g’ayrat bilan harakat qila olish;
– tashabbuskorlik – faollikning ijodiy namoyon bo’lishi, g’oyalar, takliflarni ilgari surish;
– bilimdonlik – ishni chuqur bilish orqali namoyon qilish;
– kirishimlilik – o’zgalar bilan muloqotga tez kirishish, samimiy bo’lish, insonlararo muloqotga ehtiyoj;
– zehnlilik – voqea-hodisaning mohiyatini tezda anglash, uning sabab va natijasini oldindan ko’ra bilish, eng muhimini aniqlay olish;
– qunt-matonatlilik – iroda kuchini namoyon qila olish, qat’iyatlik, ishni yakuniga yetkaza olish;
– dadillik – his-tuyg’u va harakatlarini, ayniqsa, qiyin vaziyatlarda nazorat qila olish;
– mehnatkashlik – bardoshlilik, murakkab vazifalarni bajara olish qobiliyati;
– mustaqillik – mulohaza yuritishda mustaqillik, masuliyatni o’z zimmasiga olish.
Zamonaviy pedagog - tarbiyachining o‘ziga xos xususiyatlari, ya’ni zamonaviy pedagoglik iste’dodining boshqalardan farqli ko‘rsatkichlari qatorida yana quyidagilarni qayd etish mumkin:
– tashkilotchilik ziyrakligi – o’zgalarni tushunish, ularning ichki olamiga kira olish, individual fazilati, kayfiyatini inobatga olgan holda masalaga yondashish;
– faol psixologik tasir kuchiga egalik – yuzaga kelgan vaziyatni hisobga olgan holda, ularning xususiyatidan kelib chiqib, insonlarga turli usullar bilan tasir o’tkaza olish;
|
zamonaviy pedagoglik ma’suliyatini o’ziga olish.
Mavzu: Pedagogik ijodiy sifatlari
Pedagogik faoliyat inson faoliyatining mustaqil turi bo'lib, unda ijtimoiy tajriba, moddiy va ma'naviy madaniyat avloddan-avlodga uzatiladi.
Ushbu ta'rifga asoslanib, tadbirlarni ajratib turing. Shunday qilib, moddiy mahsulotni yaratishga, olishga qaratilgan harakatlar odatda amaliy deb nomlanadi; ong sohasini o'zgartirishga qaratilgan faoliyat odatda ma'naviy deb nomlanadi. Bular nisbatan mustaqil, ammo faoliyatning o'zaro bog'liq shakllari.
Endi "pedagogik faoliyat" tushunchasini juda izohlashga o'taylik. Faoliyatning har qanday turining mazmunini tahlil qilish uning psixologik asosining mavjudligini ko'rsatadi, chunki faoliyatning asosiy xususiyatlari ob'ektivlik deb hisoblanadi, ya'ni u bevosita shug'ullanadigan narsa (har qanday moddiy yoki ideal ob'ekt) va sub'ektivlik, chunki u muayyan shaxs tomonidan amalga oshiriladi. (A.N. Leontiev, S.L. Rubinshteyn va boshqalar)
Pedagogik faoliyat kasbiy va kasbiy bo'lmaganlarga bo'linadi (N.V. Kuzmina, E.M. Ivanova va boshqalar). Kasbiy bo'lmagan pedagogik faoliyatning namunasi bolalarni oilada tarbiyalash faoliyati yoki korxona rahbarlari tomonidan olib boriladigan faoliyatdir. Kasbiy bo'lmagan pedagogik faoliyat hunarmandchilik mashg'uloti hisoblanadi. Shunday qilib, kasbiy bo'lmagan pedagogik faoliyat - bu ko'pchilik kundalik hayotida shug'ullanadigan, maxsus pedagogik ma'lumot va pedagogik malakaga ega emas. Kasbiy pedagogik faoliyat davlat yoki xususiy ta'lim muassasalarida amalga oshiriladi va uni amalga oshiradigan shaxslarning ma'lum bir maxsus ma'lumot darajasidagi kasbiy mahoratini talab qiladi.
A.I. Shcherbakov o'qituvchining ishini "chuqur bilim, yuqori madaniyat, pedagogik qobiliyat va birinchi navbatda, pedagogik faoliyatning psixologik tuzilishi va mazmunini, uning asosiy vazifalarini tushunishni talab qiluvchi san'at" deb ta'riflaydi, uni amalga oshirish talaba yoshlarga ta'lim va tarbiya ta'sirini ta'minlaydi. A.I. Shcherbakov pedagogik faoliyatning 8 funktsiyasini aniqlaydi, ularni muhimlik tartibida quyidagicha ajratadi: axborot, safarbarlik, rivojlantiruvchi, yo'naltirilgan, konstruktiv, kommunikativ, tashkiliy, tadqiqot. Bundan tashqari, mualliflarning ta'kidlashicha, oxirgi to'rtlik "maxsus pedagogik emas, chunki ular zamonaviy malakali ishchilarning barcha turlarida uchraydi".
V.A. Slastenin fikricha "o'qituvchi faoliyati, o'z mohiyatiga ko'ra, har xil sinflar va darajadagi tipik va o'ziga xos pedagogik muammolarning son-sanoqsiz echimini topish jarayonidan boshqa narsa emas. Ammo, o'zining boyligi va xilma-xilligi bilan, pedagogik muammolar ijtimoiy boshqaruvning vazifasidir". V.A.ga ko'ra. Slastenin, "pedagogik muammolarni yuqori malakada hal qilishga tayyorlik bir qator kasbiy va pedagogik mahorat bilan belgilanadi." Tegishli ko'nikmalar tizimi u o'qituvchi-tarbiyachining kasbiy mahoratini shakllantirish uchun asos sifatida qaraladi.
Yu.N. Kulyutkin o'qituvchi kasbini shaxslararo o'zaro munosabatlar bilan ajralib turadigan "odam-odam" turidagi kasblar guruhiga kiradi. Ikkinchisining ajralmas xususiyati aks etuvchi jarayonlardir. Shu bilan birga, "o'qituvchi talabada kelajakda o'z faoliyatini mustaqil ravishda boshqarishga imkon beradigan" ichki asoslarni "(bilimlar, e'tiqodlar, usullar, xatti-harakatlar) shakllantirishga intilmoqda. Shu bilan birga ... yanada katta maqsad qo'yish - uning shaxsiyatining yo'nalishlari va uni targ'ib qilishning turli xil ta'sirlarini hisobga olgan holda talaba shaxsini rivojlantirish. " Ushbu nazariyada pedagogik faoliyat o'qituvchining shaxsiyatini rivojlantirish maqsadida o'qituvchi tomonidan talaba faoliyatini nazorat qilish sifatida namoyon bo'ladi.
Ta'riflangan xususiyatlarda pedagogik faoliyat tushunchasini aniqlashga 2 yondashuvni ajratish mumkin
Birinchisi, ma'lum bir o'quv dasturini amalga oshiruvchi, o'zining funktsional vazifalarini bajaradigan va kasb talablariga javob beradigan o'qituvchining etakchi rolini tan olish bilan tavsiflanadi. Bunday yondashuv bilan talaba tashabbuskor va o'qituvchi ta'sirining ob'ekti hisoblanadi.
Ikkinchi yondashuvda, o'qituvchi talabalar va uning atrofidagi dunyo o'rtasida vositachi bo'lib, u talaba bilan muloqotda teng huquqli sherikdir.
|
| |
