|
Mavzu: metall va uning qotishmalarini chokbob simlar bilan yonuvchi gazlar alangasi yordamida qizdirib payvandlash
|
| bet | 2/5 | | Sana | 30.11.2023 | | Hajmi | 439.91 Kb. | | #108055 |
Bog'liq LABORATORIYA ISH1 11T MKMT 8784bf5cb03a47e01f1c8e43828b8a7f AXBOROT TIZIMLARI, 1 – Mavzu. Jahon iqtisodiy tarixini o’ganish yo’nalishlari. (1)O2 + 2C + H2 → 2CO + H2
Bu zonada uglerod yonadi, vodorod esa yopmaydi, bu yerda qaytaruvchi gazlar (CO, H2) bo‘lishi, metall vannadagi oksidlardan metall qaytarilishi sababli qaytaruvchi zona deyiladi. Bu zona haroratining yuqoriligi va qaytaruvchi gazlar bo‘lishi sababli uni payvandlash zonasi ham deyiladi.
3. Oksidlovchi zona. Bu zonada uglerod (II) oksidi va vodorodnnng havo kislorodi hisobiga to‘la yonishi boradi:
2CO + H2 + 3/2→ 2CO2 + H2O
Yuqori harorat sharoitida uglerod (IV) oksidi va suv bug‘lari temirni oksidlaydi, shu boisdan bu zona oksidlovchi zona deyiladi.
Foydalaniladigan chokbop sim, uskuna, moslama va o‘lchov asboblari.
Chokbop simlar. Metallarni payvandlashda vannaga suyuqlantirib o‘tqaziladigan chokbop simlar payvandlanadigan metall xiliga, qalinligiga, bajaradigan ish xarakteriga ko‘ra xuddi materiallarni elektr yoy yordamida payvandlashdagi elektrod materiallari singari kam uglerodli, legirlangan, ko‘p legirlangan po‘latlar va bo‘lak materiallardan tayyorlanadi. Odatda, chokbop sim diametrini payvandlanuvchi metall qalinligi (5) va payvandlash usuliga ko‘ra tubandagicha tanlanadi (2-rasm):
1) Chapdan o‘ngga qarab payvandlashda – d = S/2 mm.
2) O’ngdan chapga qarab payvandlashda – d = S/2+1 mm.
a) b)
2-rasm. Payvandlash usullari: a-o'ngdan chapga; b-chapdan o'nga.
Shuni ham aytish kerakki, payvandlashda suyuqlantirililgan metallni oksidlanishdan saqlash va metall vannadagi oksidlarning o‘zi bilan bog‘lab shlakka o‘tkazish maqsadida flyuslar (bo‘ra, bor kislota, bariy, kaliy, litiy, natriy, ftor oksidlari va tuzlar) dan foydalaniladi. Payvandlashda kukun tarzidagi flyus vannaga sepiladi, agar u pasta tarzida bo‘lsa, payvandlash joyiga va chokbop simga surtiladi. Masalan, cho‘yanlarni payvandlashda bo‘ra (Na2B4O7) dan foydalanilganda Na2O va 2B2O3 ga parchalanib, oksidlar ila birikib shlakka o‘tadi.
|
| |
