8
SANA: “____” ______ 202__-yil. To‘garak rahbari:____________ROBOTATEXNIKA
MAVZU:
ROBOTLARNING INSON HAYOTIDAGI VA JAMIYATDAGI O’RNI
I.To’garak mashg’ulotning maqsadi:
O’quvchilarga Robotatexnika haqida tushunchalar berish.
b)
To’garak mashg’ulotning tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni
Robotatexnikaga bo’lgan
qiziqishlarini oshirish, Robotlar olami bilimlarini
mustahkamlash va hayotda qo’llash.
c)
To’garak mashg’ulotning rivojlantiruvchi maqsad: O`quvchilarning darslik
va qo`shimcha adabiyotlar ustida mustaqil ishlash ko`nikmalarini rivojlantirish.
II. Mashg’ulotning turi:
Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Mashg’ulotning jihozi:
Mavzuga oid ko’rgazma qurollar va asbob
uskunalar va qo’shimcha adabiyotlar komputer.
Mashg’ulotning borish
1.Tashkiliy qism:
a)
Salomlashish,
b)
davomatni aniqlash,
d)
mashg’ulotga
tayyorgarlik ko`rish va mashg’ulot rejasi
2.O’tkan mavzuni so’rash va mustahkamlash:O’tilgan mavzuni mustahlamlash
va savol-javob orqali o’quvchilar bilimini mustahkamlash va ko’rsatmalar berish
3.Yangi mavzu bayoni:
Zamonaviy dunyoda biz hamma joyda turli xil turdagi mashinalar va
mexanizmlar bilan
o'ralganmiz, ammo robotlar ular orasida juda kamdan-kam uchraydigan mehmonlardir. Va bu
ajablanarli emas, chunki bu birliklarning boshqalardan asosiy farqi bu hali ham yaratuvchilarning
o'zlari tomonidan to'liq tushunilmagan aql. Zamonaviy robotlar sun'iy gumanoidlardan ilmiy
fantastika romanlari va filmlaridan hali ham uzoqroq bo'lsa ham, ular yildan yilga
takomillashmoqda.
1495 yilda Leonardo da Vinchi mexanik ritsarning loyihasini yaratdi. 1898 yilda Serbiyalik Nikola
Tesla radio orqali boshqariladigan kemani sinovdan o'tkazdi, shundan so'ng butun dunyo bo'ylab
robotlardan foydalanish sohalari borgan sari kengayib bormoqda. Yaponiyada 6 ming metrgacha
chuqurlikda ishlay oladigan Robot"geolog", notani oʻqib elektr gitara
chaladigan Robot
"mashshoq", Avstraliyada qoʻy junini qirqadigan Robot “sartarosh", AQSH da suv ostida ishlay
oladigan Robot “gʻavvos" yaratilgan. Germaniyada esa Robotlar politsiyada ishlaydi (ularga
portlovchi moddalar oʻrnatilgan mashinalarni ochish vazifasi topshiriladi). Avtomobilsozlik
rivojlangan barcha mamlakatlarda (shu
jumladan
, Oʻzbekistonda)
Robotlar mashinalarni
yigʻishda (ayniqsa, payvandlash ishlarida) qatnashadi. Ixtirochilar avtomobilni boshqara oladigan
Robotni yasash bilan shugʻullanishmokda. Bunday Robotning varianti Volkswagen (VW)
zavodida (Germaniya) yaratilgan. “Klaus“ laqabli Robot 2000 yilda namoyish qilingan. U boshqa
Robotlar kabi 2 qoʻl va 2 oyokdi emas, balki 3 qoʻl va 3 oyoqqa ega. Bu Robot 2002 yilgi
9
koʻrgazmada
ham ishtirok etdi
, lekin hali amalda qoʻllanilganicha yoʻq. Bunday Robotlar ustida
Yaponiyada ham tajribalar olib borilmoqda. “Soni“ kompaniyasi (Yaponiya) sunʼiy intellektli
“Aybo“ (“Oʻrtoq“) nomli Robotni yaratdi (2004). U uydagi koʻp ishlarni (mebelni surish, oynani
artish, telefon jiringlaganda uy egasini chaqirish va boshqalarni) bajaradi.
"Aloft" mehmonxonasida
xodimlarning
ayrim majburiyatlari
