Mavzu. Ta’limda axborot texnologiyalari fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxitekturasi. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish – chiqarish qurilmalari reja




Download 11.8 Mb.
bet7/20
Sana31.10.2022
Hajmi11.8 Mb.
#28654
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20
Bog'liq
1-mavzu. Zamonaviy axborot texnologiyalari va ularni qoʻllanilishii
cybersecurity-artificial-intelligence 11111 (1) (1), 1. Nosimetrik shifrlash algoritmlari Assimetrik shifrlash algori, 402-guruh onlayn kurslar, Elektron ta\'limni boshqaruv vositalari 191 Begbo\'tayeva Sadoqat-fayllar.org, 4-labaratoriya mashg\'ulot topshirig\'i, Pythonda turtle kutubxonasi bilan ishlash (1), Презентация Microsoft PowerPoint (4), Usmon, 9, SANOAT, 1427572, Matematika va informatika ta, 619-guruh dasturlash tillari oraliq nazorat 22.10.2022, Sanoat korxonalarida mehnat gigienasi va ishlab chiqarish sanitariyasi1
Axborot o‘lchovlari

Axborotni o‘lchash uchun ikki ko‘rsatkich kiritilgan: axborot miqdori I va qiymatlar hajmi V. Bu ko‘rsatkichlar axborot adekvatlik shakllarida turli ifoda va talqinga ega. Har bir shakl o‘ziga hos axborot miqdoriga va qiymatlar hajmiga ega.


Axborotning sintaktik o‘lchovi. Qiymatlar hajmi V xabarda belgilar (razryad) soni bilan o‘lchanadi. Turli sanoq tizimlarida bir razryad turlicha uzunlikka ega bo‘lganligi sababli ularning qiymat o‘lchov birliklari ham o‘zgaradi:

  • ikki sanoq tizimida o‘lchov birligi - bit (ikki razryad) (axborotni o‘lchov birligi sifatida, yaoni 8 bitdan iborat bo‘lagan “bayt” o‘lchov birligi ham ishlatiladi);

  • o‘nlik sanoq tizimida o‘lchov birligi - dit ( o‘nlik razryad).

Axborot miqdori I ni tizim holatining noaniqlik tushunchasi (tizim entropiyasi)ni ko‘rib chiqmasdan aniqlab bo‘lmaydi.
Xabarning ixchamlik koeffitsienti (darajasi) quyidagi ifoda bilan ko‘rsatiladi:
, bu yerda 0 Axborotning semantik o‘lchovi. Axborot maonosining mazmunini yoki axborotning miqdorini semantik darajada o‘lchash uchun tezaurus o‘lchovidan foydalaniladi. Bu o‘lchov axborotning semantik xususiyatlarini foydalanuvchining kelgan habarni qabul qilish qobiliyati bilan bog‘laydi. Buning uchun foydalanuvchi tezaurus tushunchasi ishlatiladi.






Tezaurus - foydalanuvchi yoki tizim ega bo‘lgan xabarlar to‘plamidir.

Semantik axborotning miqdorini nisbiy o‘lchovi sifatida mazmundorlik koeffitsientini ishlatish mumkin:







Axborotning paragmatik o‘lchovi. Bu axborotning o‘lchov birligi foydalanuvchi qo‘ygan maqsadni egallash uchun kerak bo‘lgan axborotning yaroqliligi bilan ifodalanadi. Paragmatik o‘lchov ham nisbiy bo‘lib, tizimda u axborotni qaysi tizimda ishlatishga bog‘liqdir.



Download 11.8 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20




Download 11.8 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mavzu. Ta’limda axborot texnologiyalari fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxitekturasi. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish – chiqarish qurilmalari reja

Download 11.8 Mb.