Tadbirkor, ishbilarmon biznesmen uchun ish haqi va ularni rag‘batlantirishni bozor qonunlari asosida tashkil etish mexanizmi

Download 48.23 Kb.
bet	5/6
Sana	05.01.2024
Hajmi	48.23 Kb.
	#130760

1 2 3 4 5 6

Bog'liq
14 15 Mavzular MEHNATGA HAQ TOʻLASh TIZIMLARINI TAShKIL ETISh

189 mamlakat bo‘yicha biznes yuritish shartlarini takkoslashda foydalanish mumkin.
Xitoy, Xindiston va O‘zbekiston

15.2.Tadbirkor, ishbilarmon biznesmen uchun ish haqi va ularni rag‘batlantirishni bozor qonunlari asosida tashkil etish mexanizmi.

“Tadbirkor yo‘liga to‘siq bo‘lish-davlat

siѐsatiga xiѐnatdir”- Sh.M.Mirziѐev

Kichik tadbirkorlikni davlat tomonidan kullab-kuvvatlash tizimini modernizatsiya kilishning buyuk britaniya tajribasi va o‘zbekistonda undan foydalanish imkoniyatlari O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A.Karimov hukumat oldiga innovatsiyalarga, ilg‘or texnologiyalarga asoslangan yangi jamiyat qurish vazifasini qo‘ygan. Yurtboshimizning ta’kidlashlaricha: «Biz taraqqiyotimizning inqirozdan keyingi davri haqida chuqur o‘ylashimiz, bu borada uzoq muddatga mo‘ljallangan dastur ishlab chiqish haqida bosh qotirishimiz kerak. Bu dastur iqtisodiyotimizning asosiy tarmoqlarini modernizatsiya qilish va texnik yangilash, mamlakatimizning yangi marralarni egallash uchun kuchli turtki beradigan va jahon bozorida raqobatdoshligini ta’minlaydigan zamonaviy innovatsion texnologiyalarni joriy qilish buyicha maqsadli loyihalarni o‘zida mujassam etishi darkor. Agar biz faqat bugungi kun bilan yashamay, balki ertangi kunimiz hamda kelajagimiz haqida uylasak, mana shu muhim masalani, hal qiluvchi strategik vazifani e’tiborimizdan chiqarmasligimiz zarur»1.

Bu esa, uz navbatida, mamlakatimizning xozirgi jax,on iktisodiyoti globallashuvi kuchayib borayotgan, ilmiy-texnik yutuklar, bilimlar jadallashayotgan paytda uzgaruvchan zamonaviy sharoitlarga mufovik bula ola-digan iktisodiyotini tubdan yangi asoslar-da kayta kurish lozimligini anglatadi. XXI asrda x,ar kanday davlatning tarakkiyot
istikbollari milliy xo‘jalikning barcha sohalarini jadal ravishda tubdan yangilash maksadlarida o‘zlarida mavjud intellektual kapitaldan unumli foydalanish, ishlab chikarishning turli soxalarida samarali yangiliklarni muntazam joriy etishni yo‘lga
qo‘ya olishlari orqali belgilanadi. Mavjud ma’lumotlarga ko‘ra, fakatgina mexnat va boshkaruv jarayonlariga innova-siyalarni keng tarzda joriy etish xisobiga O‘zbekistonda YaIMni taxminan 50-60%ga. O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A.Karimov rahbarligi ostida innovatsiyalarga yo‘naltirilgan iktisodiyotning institutsional asoslarini shakllantirishda kichik tadbirkorlikka (KT) alox,ida щrin ajratilmokda. Sanoat jix,atdan rivojlangan mamlakatlarda tadbirkorlikning ushbu bug‘inining x,issasini yirik biznesning x,issasi bilan taqqoslaydigan bo‘lsak, u bu borada o‘zining YaIMdagi ulushi, band bo‘lganlarning umumiy soni, faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalarning umumiy mio‘dori bilan yetakchilik kiladi.
Ishbilarmonlik mux,itini tubdan yax-shilash, tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish uchun eng k,ulay shart-sharoitlarni yaratish, korxonalarning faoliyati bilan boFl i k tartib-tamoyillarning barcha turla-rini kiskartirish, soddalashtirish va ochik-oydinlik darajasini oshirish, biznesni yuritish shart-sharoitlarini bax,olash me-zonlarining jax,on amaliyotida umumkabul kilingan tizimini joriy etish va shu asos-da mamlakatimiz ishbilarmonlik va investitsiya mux,iti darajasining xalkaro reytingini yanada oshirish maksadida 2012 yil 18 iyulda O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidentining «Ishbilarmonlik mux,itini yanada tubdan yaxshilash va tadbirkorlikka yanada keng erkinlik berish chora-tadbirlari tuFrisida»gi PF-4455 sonli farmoni kabul kilindi. Kabul kilingan x,ujjatga muvofik, O‘zbekiston
Respublikasi Iktisodiyot va Moliya vazirliklari, Markaziy bank tomo-nidan manfaatdor idoralar va tuzilmalar bilan birgalikda, Jax,on banki x,amda uning bulinmasi bulgan Xalkaro moliya korpora-siyasi tomonidan kabul kilingan «Biznesni yuritish» x,isobotini shakllantirish meto-dikasiga muvofik, ishbilarmonlik mux,iti x,olatini omillar asosida tax,lil kilish x,amda mamlakat reytingini belgilab beradi-gan bax,olash mezonlari va kursatkichlarini tatbik etish buyicha katta ishlar amalga oshi-rildi. Xukumat oldiga «Biznesni yuritish» x,isoboti mezonlari buyicha mamlakat reytingini oshirish vazifasi qo‘yildi. Xususan, «Biznesni yuritish-2014» ma’-ruzasi biznesni yuritishga x,am yordam be-ruvchi, x,am tuskinlik kiluvchi tadbirkorlik faoliyatini tartibga solish me’yorlari tadkik kilinadigan yillik ma’ruzalar se-riyasining uninchisi x,isoblanadi. Ma’ruzada tadbirkorlik faoliyatini tartibga solish me’yorlarini va egalik huquqlarining x,imoyalanganlik darajasini tavsiflovchi mikdoriy ko‘rsatkichlar tao‘dim etilgan. _______________
1.Karimov I.A. Jaxon moliyaviy-iktisodiy inkirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yullari va choralari. - T.: «O‘zbekiston» NMIU, 2009.
Bu ko‘rsatkichlardan 189 mamlakat bo‘yicha biznes yuritish shartlarini takkoslashda foydalanish mumkin. Dunyo buyicha 114 mamlakatda tartibga solish tizimiga doir 238 ta islox,ot utkazildi, natijada esa «Biznesni yuritish» ma’ruzasi bilan ulchanadigan tadbirkorlik faoliyatini yuritish uchun shart-sharoitlar ancha yengillashdi. Mazkur natija utgan yili amalga oshirilgan islox,otlardan 18%ga kupdir. Xitoy, Xindiston va O‘zbekiston muayyan vaqt davomida sezilarli natijalarga eri-shishga muvaffak bo‘la olgan mamlakatlar katoridan urin oldi. Hozirda O‘zbekiston bu reytingda 146-o‘rinni egallab turibdi. Tax,lil etilayotgan vaqt davomida mamlakatimizda «Biznesni yuritish» tadkikotida bax,olanayotgan 6 yo‘nalishdagi tadbirkorlik faoliyati uchun shart-sharoitlarni yaxshilashga karatilgan tartibga solish tizimi buyicha 4 ta yirik islox,ot amalga oshirildi.

Download 48.23 Kb.

1 2 3 4 5 6

Download 48.23 Kb.