2. “ Odam-texnika”. Bunday kasblar tipida mehnatning asosiy yetakchi
predmeti – texnika ob`ektlari (mashinalar, mexanizmlar, kompyuterlar va boshqa
shunga o`xshashlar), materiallar, energiya turlaridan iborat bo`ladi.
Jonsiz tabiat ob`ektlari (Yer osti boyliklari, tuproq, suv, o`rmon va qishloq
xo`jaligi mahsulotlari) ham ko`p jihatdan shularga o`xshagan bo`ladi.
Bu yerda xodimlarning nehnati faqat texnikagagina qaratilib qolmaydi,
albatta chunonchi, masalan, avtobus haydovchisi ish vaqtida yo`lovchilar bilan
muloqatga kirishadi, kran mashinisti (kranchi) qishloq xo`jalik hayvonlari qamalgan
qafaschani ortish bilan mag`ul bo`lishi mumkin va h. Lekin baribir mazkur
holatlarda xodimlarning kasb-korlik diqqat-etibor qaratiladigan va ular g`amg`o`rlik
qiladigan yetakchi predmet- texnika ob`ektlari va ularning xususiyatlari bo`lib
qolaveradi.
“Odam-taxnika” tipidagi kasblardan quyidagilarni ajratib k`orsatish mumkin:
- qazib olingan tuproq, tog` jinslariga ishlov berish bilan bo`g`liq bo`lgan
kasblar: poroxodchi, buldozer mashinist, burg`alash qurilmasi dizelchisi, kon texnigi,
injener-geolog va shunga o`xshashlar;
- nometall sanoat materiallari, buyumlar, chala mahsulotlarga ishlov berish va
ulardan foydalanish bilan bo`g`liq kasblari: duradgor, to`quvchi, tikuvchi, injiner-
texnolog va boshqalar;
- metall ishlab chiqarish va unga ishlov berish, mashinalarni, qurilmalarni
mexanik usulda yig`ish va montaj qilish bilan bog`liq bo`lgan kasblar: tokar, dastur
bilan boshqariladigan stanoklar operatori, slesar-asbobsoz, texnik-metallurg, yarim
avtomat mashinalarda elektr bilan payvandlovchi va h;
- texnalogiya mashinalari, jihozlari, transport vositalarini ta`minlash, sozlash
va ularga xizmat ko`rsatish bilan bog`liq bo`lgan kasblar: remontchi-slesar,
texnologik jixozlar sozlovchisi, injiner-mexanik va b;
