Oziq – ovqat maxsulotlari xavfsizligi menejmenti tizimlarini joriy qilishda xavflarni aniqlash

Download 3,8 Mb. Pdf ko'rish
bet	214/230
Sana	08.01.2024
Hajmi	3,8 Mb.
	#132465

1 ... 210 211 212 213 214 215 216 217 ... 230

Bog'liq
portal.guldu.uz-O`quv-uslubiy majmua

Oziq – ovqat maxsulotlari xavfsizligi menejmenti tizimlarini joriy qilishda xavflarni aniqlash
Dunyo amaliyotida mahsulot sifatini boshqarish va nazorat qilishda xalqaro standartlarni
qo‗llash va samarali boshqarish texnologiya hamda tizimlarini yaratish, ularni qo‗llashga qaratilgan
tadqiqotlar olib borilmoqda. Rivojlangan davlatlarning ishlab chiqarish sanoati faoliyati va ularda
texnologik jarayonlarni nazorat qilish hamda boshqarishning o‗ziga xos xususiyatlaridan kelib
chiqqan holda zamonaviy ilmiy – texnik taraqqiyotning rivojlanishi barcha tarmoqlarda jumladan,
oziq – ovqat mahsulotlari, shuningdek qandolatchilik mahsulotlari sifatini boshqarish va ta‘minlash
dolzarb muammolardan biri bo‗lib hisoblanadi.
O‗zbekiston Respublikasining 2017 yil 7 fevraldagi PF – 4947 – son ―O‗zbekiston Respublikasini
yanada rivojlantirish bo‗yicha Harakatlar strategiyasi to‗g‗risida‖gi Farmoni, ―2017 – 2021 yillarga
mo‗ljallangan beshta ustuvor yo‗nalishlar bo‗yicha Harakatlar strategiyasi‖ hamda mamlakatimiz
iqtisodiy – ijtimoiy sohalarini rivojlantirishga tegishli me‘yoriy – huquqiy hujjatlarda belgilangan
vazifalarni amalga oshirish borasida olib borilayotgan ishlar ko‗lami jihatdan salmoqlidir.
Oziq – ovqat maxsulotlari sifatini boshqarish va ularning xavfsizligini ta‘minlash bo‗yicha xalqaro
hujjatlar tahlilida Yevropa Ittifoqida oziq – ovqatlarning xavfsizligiga qo‗llaniladigan quyidagi
direktivalar amal qiladi:
29.04.2004 yildagi oziq – ovqatlar gigienasi bo‗yicha YeS 852/2004 (14.06.1993 yildagi
YeS 93/43 Direktiva bilan almashtirishgan).
29.04.2004 yildagi jonivorlardan olinadigan oziq – ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish
sohasida davlat nazoratini tashkillashtirish bo‗yicha talablardan tarkib topgan YeS 854/2004
Direktivadir.
Direktiva talablari umumiy tavsifi hamda ishlab chiqarish texnologiyalaridan kelib chiqib,
har bir korxona aniqlashtirilmog‗i lozim. Shu tariqa oziq – ovqat mahsulotlarining sifat va
xavfsizligini zarur darajada ta‘minlash, saqlash uchun NASSR – XASSP (Hazard Analysis and
Critical Control Points – xavf – xatarlar tahlili va kritik nazorat nuqtalari, XT va KNN) tizimini
korxonalarda ishlab chiqish va joriy etish tavsiya etiladi.
Yevropa Ittifoqi mamlakatlari uchun 2005 yil 1 iyuldan kirish komponentlari (xom
ashyo)dan boshlanib va yakuniy mahsulotni iste‘molchiga yetkazishgacha texnologik zanjirning
aniq va ravshanligi majburiydir. Yevropaning ko‗plab mamlakatlarida, O‗zbekistonda ham oziq –
ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda sifat va xavfsizlik talablarini o‗rnatuvchi milliy standartlar
va boshqa me‘yoriy hamda qonuniy hujjatlar mavjud.
Oziq – ovqat korxonalarida mahsulot xavfsizligi va sifatini boshqarish tizimiga yagona
xalqaro talablarning mavjud emasligi ISO 22000 seriyali ―Oziq – ovqat mahsulotlarining xavfsizlik
menejmenti tizimi. Yetkazib berish zanjirining barchasiga talablar‖ni ishlab chiqish zaruriyatini
keltirib chiqardi va u 2005 yilning sentabridan amalga kiritilgan.
Hozirgi kunda O‗zbekistonda sifat menejmenti tizimi talablarini o‗rnatuvchi O‘zDSt ISO
22000:2010 va ISO 22000:2018 ―Oziq – ovqat mahsulotlari xavfsizligi menejmenti tizimi. Oziq –
ovqat mahsulotlarini yaratish zanjirida qatnashuvchi tashkilotlarga talablar‖ standarti qabul qilingan
va joriy etilgan. standartning asosiy maqsadi dalada, fermer xo‗jaliklaridan boshlanib, do‗kongacha
bo‗lgan
tugallangan
zanjir
doirasida
ushbu
mahsulotlar
xavfsizligini boshqarish global
uyg‗unlashuvi sanaladi.

259
ISO 22000:2005 – bu standartlar oilasining dastlabkisi bo‗lib, u o‗z ichiga quyidagi
hujjatlarni qamrab oladi:
- ISO/TS 22004:2005 ―Oziq – ovqat xavfsizligi tizimi - ISO 22000:2005 ni qo‗llash
bo‗yicha qo‗llanma‖. U 2005 yil noyabrda nashr etilgan.
- ISO/TS 22003:2007 ―Oziq – ovqat xavfsizligi tizimi. Oziq – ovqat xavfsizligi tizimini
sertifikatlashtiruvchi va audit o‗tkazuvchi idoralar uchun talablar‖. U sertifikatlashtirish idorasini
akkreditlashtirish bo‗yicha uyg‗unlashtirilgan qo‗llanma bo‗lib, oziq – ovqat xavfsizligi tizimi
auditi bo‗yicha qoidalarni aniqlaydi. Ushbu standart 2006 yilning birinchi kvartalida nashr etilgan.

Download 3,8 Mb.

1 ... 210 211 212 213 214 215 216 217 ... 230

Download 3,8 Mb.

Pdf ko'rish