- 139 -
o‘lchashlari uchun tayanch antenna sifatida doim Dorne/Margolin,T-tip reaktiv
xarakat laboratoriyasida yaratilgan halqali antenna ishlatiladi.
O‘lchash 24 soatlik seans davomida olib boriladi. Qayta ishlash PAGES
dasturida bajariladi. Boshida toposferadagi kechikish
baholanmasdan faza
markazini o‘zgarishiga qo‘sh farqlar uchun tuzatmasiz bir chastotali yechim
olinadi. Bunday kichik masofada fazalarni qo‘sh ayirmalari toposfera va ionosfera
effektlari bo‘lmaydi. Bunday yechim natijalari orqali antenna tayanch nuqtasini
L1 va L2 fazaviy markazlarga nisbatan siljishi aniqlanadi. Siljish aniqlangandan
so‘ng testlanayotgan antenna fazaviy markazlari o‘zgarishlari balandlik
funksiyasi sifatida alohida L1 va L2 uchun topiladi. Har xil balandliklardagi turli
sputniklarni fazaviy markazlarini o‘zgarishini bevosita aniqlash uchun L1 yoki L2
fazalarni bir karrali farqlarining yechimidan foydalaniladi.
Generatorlarni bir
karrali farqlarida priyomniklarning soatlarini xatolari umumiy rubidiyni
chastotalar standartidan foydalanish bilan kompensatsiyalanadi. Bu yechimlarda
fazaviy markazlarni o‘zgarishni azimutal bog‘lanishi baholanmaydi. Bir karrali
fazalar farqini qoldig‘ bog‘lanmasligi priyomniklar soatlarining tuzatmalar farqini
va sinalayotgan antennalar markazini o‘zgarishini
aniqlashda foydalaniladi
[Mader, 2004].
Dala kalibrovkalarini solishtirish ko‘rsatadiki, ko‘pyo‘llik ta’siriga katta
darajada moyil bo‘lgan kichik o‘lchamli antennalarda eng katta farq hosil bo‘ladi.
Katta bazaviy chiziqlar uchun va global yechimlar olish uchun absolyut kalibrovka
ma’lumotlari ma’qulroq [Mader, 2001].
Agar, zarur bo‘lgan antenna tipi uchun tuzatmalar bo‘lmasa, u holda
antenna kalibrovkasini mustaqil o‘tkazish mumkin. Bu quyidagicha qilinadi:
yaxshi aniqlangan va juda ham qisqa (ko‘pi bilan bir necha o‘n metrli) bazaviy
chiziq olish kerak. Bir tip antenna
bazaviy chiziqni bir punktida, boshqa tip
antenna – boshqa punktda o‘rnatiladi. Kuzatish bir necha soatli seanslar bilan
o‘tkaziladi va ma’lumotlarga ishlov beriladi.
Ma’lumotlarga ishlov berish quyidagicha olib boriladi:
- 140 -
− antenna balandligi va fazalar markazini
konstruktorlik tuzatmalari
inobatga olinib, ma’lumotlar RINEXga aylantiriladi;
− kirishida RINEXni qabullayotgan dasturiy ta’minot yordamida bazaviy
chiziq hisoblanadi, bunda, birinchidan fazalarni qo‘sh farqlaridan foydalaniladi,
ikkinchidan, chastotalar farqini aniqlash uchun faqat L1 chastota yoki faqat L2
chastotadan foydalaniladi;
− bunday tipdagi hisoblashlar uchun aniq orbitalardan foydalanishga xojat
yo‘q, bort orbitalarning sifati bu uzunlikdagi bazaviy chiziqlar uchun yetarli.
Bazaviy chiziqni hisoblangan bahosi bilan
uning haqiqiy qiymatini
solishtirish ikki tipdagi antennalar orasidagi mavjud bo‘lgan og‘ishni aniqlashga
imkon beradi.
Bu hisoblashlar kun davomida turli vaqtlarda o‘tkazilgan, ikki sessiya
uchun kamida ikki martta takrorlanishi zarur. Bunday extiyotkorlik baholash
davrida modellashtirilmaydigan antenna og‘ishlarini boshqa tipdagi og‘ishlardan
farqlash imkonini beradi. Bu kalibrovka o‘tkazilgandan keyin ikki tipdagi muvofiq
apparatlar bilan kuzatilayotgan bazaviy chiziqni har bir hisobida aniqlangan, mos
qeluvchi og‘ishlariga, tuzatmalar qo‘llaniladi [Botton et al., 1997]..
