289
2014
1655,6
8050,5
45,3
259
*
O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi. Yillik statistik to’plam. Toshkent 2013 yil va
O’zbekiston qishloq xo’jaligi. Toshkent 2015 to’plam materiallari.
Istiqbolda mamlakat axoli jon boshiga o’rtacha 500 kg dan ishlab chiqarish g’allachilik
tarmog’ining sosial-iqtisodiy hamda siyosiy samaradorligini oshiradi. Ammo, bu vazifani boshqarish
o’ta murakkab jarayon hisoblanadi. Shuning uchun dunyo bozoridan ayrim don maxsulotlari sotib
olish davom etadi.
Keyingi yillarda Davlat reyestriga yumshoq kuzgi va duvarak bug’doyning 42 ta, qattiq kuzgi
va duvarak bug’doylarning 9 ta, bahori yumshoq bug’doyning 2 ta, bahori qattiq bug’doyning 2 ta
navlari kiritilgan. Jumladan yumshoq bug’doyning:
Chillaki. O’zbekiston sug’oriladigan maydonlariga ekish uchun 2002 yildan Davlat reyestriga
kiritilgan. Biologik kuzgi.
Nav o’ta ertapishar, past bo’yli (85-95 sm), yotib qolishga chidamli, Eritrospirmum turxiliga mansub.
Sovuqqa chidamligi o’rtacha, qurg’oqchilikga chidamli, o’rtachadan past darajada sariq zang va
boshoq fuzariozi bilan kasallanishi mumkin. Qorakuya kasalliklariga chidamli. Nav o’ta
ertapisharligi sababli bu kasalliklar nav hosildorligiga o’z salbiy ta’sirini ko’rsatolmaydi. O’rtacha
hosildorligi normal agrotexnika sharoitida gektaridan 60-70 sentnerni tashkil etadi. Don sifati
bo’yicha “qimmatbaho” don beradi. 1000 ta don vazni 40-42 g, dondagi oqsil miqdori 13-14 foizga
teng, kleykovinasi 26-28 foiz, un chiqishi 67-74 foizgacha
Kupava. Lyutessens turxiliga mansub. Biologik kuzgi. Yirik boshoqli va hosildor nav. Doni
o’rtacha yiriklikda qizil yoki och qizil rangli, yarim chuzinchoq shaklda. 1000 ta donning vazni 40,0
dan 46,0 g gacha.
O’zbekiston sharoitida 220 kunda pishadi. O’suv davri respublikaning shimolida (Qoraqalpog’iston)
– 255 kun, janub sharoitida 186 kun.
Nav yotib qolish va to’kilishga bardoshli, qishga chidamligi – 5,0 ball. Respublika non inspeksiyasi
laboratoriyasining ma’lumotiga ko’ra navning texnologik va non yopish sifati yomon emas: oqsil
miqdori 11,0-12,5%, kleykovinasi 26,0-28,0 %, un chiqishi 72,0-78,0 %, nonning ko’tarilishi hajmi
299-331 sm3. Umumiy non yopish bahosi yaxshi 4,0 ball. Hosildorligi 70 s/ga.
Umanka. Lyutessens turxiliga mansub. Biologik kuzgi. Doni ovalsimon, o’rtacha yiriklikda, to’q,
shishasimon, to’q srrg’ish-qizil. 1000 ta donning vazni 37,0 dan 42,0 g gacha. Don sifati kuchli
bug’doy talablariga javob beradi. Hosildorligi 60-70 s/ga.
Tanya. Yarim pakana nav, o’rtapishar, yotib qolishga chidamligi yuqori. Turxili Lutescens. Doni
to’kilmaydi. Navning potensial hosildorligi raqobatli nav sinovida gektaridan 122,1 sentnerni tashkil
etgan.
