160
22. Investitsiyaviy loyihalar samaradorligini baholash usullari
Xozirgi vaqtda investitsiyaviy loyihalashtirish amaliyotida loyihalar samaradorligini baholashda
eng ko‘p ishlatiladigan diskontlashgan mezonlar quyidagilardir:
1.Sof joriy qimmatlilik (nef present value)NPV.
2.Foydalilik indeksi (profitability index)PI.
3.Xarajatlarga daromadlarning nisbati (Benetit to cost ratio) B/Cratio.
4. Loyiha daromadliligining ichki normasi (internal rate of return) IRR.
5.Xarajatlarni qoplash davri (payback period)PBP.
6. Ichki rentabellik stavkasining modifitsirlangan usuli.
7. Investitsiya samaradorligi koeffitsientini hisoblash usuli.
Qo‘shimcha belgilar kiritamiz:
B
t
- t yildagi loyihaning daromadi;
C
t
- t yildagi loyiha xarajatlari;
tq1,...n - loyihaning amal qilish yillari.
1. Loyihaning sof hozirgi qiymati usuli (NPV) investitsion loyihani amalga oshishi natijasida
korxonani bozor qiymati o‘sishi mumkin bo‘lgan sof joriy qiymatni aniqlashga asoslangan.
Sof joriy qiymat – bu investitsion loyihani amalga oshirganda vujudga kelgan va joriy
qiymatlarga diskontlangan pul tushumlari summasi bilan ushbu loyihani amalga oshirish uchun zarur
bo‘lgan barcha xarajatlarning diskontlangan joriy qiymati summasi orasidagi farq.
