TIKUV MASHINALARINING SIFATI VA PUXTALIGI ESTETIKA VA




Download 3,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/27
Sana17.12.2023
Hajmi3,34 Mb.
#121580
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   27
Bog'liq
bmi
Buxoro davlat universiteti fizika matimatika fakulteti texnologi-fayllar.org, Texnologiya va uni o‘qitish metodikasining maqsad va vazifalari,, Namangan davlat universiteti pedagogika va jismoniy madaniyat fa
TIKUV MASHINALARINING SIFATI VA PUXTALIGI ESTETIKA VA 
ERGONOMIKA
Mashina sifati uning belgilangan vazifani bajarishdagi ishlash darajasini 
bildiradi. Mashina sifati haqida fikr yuritilganda, uning puxtaligi, inkorsiz 
ishlashligi, umrboqiyligi va ta'sirga loyiqligi tushuniladi. 
Puxtalik — bu mashinani belgilab berilgan funksiyasi bo`yicha o`rnatilgan 
muddat davomida to`xtovsiz ishlashidir.Inkorsiz ishlatish deganda mashinaning 
o`rnatilgan vaqt mobaynida o`zining ishlash qobiliyatini saqlab qolishligi 
tushuniladi. 
Umrboqiylik — mashinaning ta'mirlash muddatlari oralig`ida o`zining 
ishlash va ish qobiliyatini saqlab qolishligidir. Ishga qobiliyatli mashina deganda, 
belgilangan funksiyani bajarish davomida texnik talablarga javob berishligi 
tushuniladi. 
Masalan, tikuv mashinalarida ularning sifatli baxya hosil qilishligi
texnologik jarayonning to`g`ri bajarilishi, moki iplari uzilmasligi va hokazo. 
Inkorlar sodir bo`lishi esa mashinaning konstruktiv ishlab chiqarish va 
ekspluatatsion kamchiliklarga olib keladi. 
Misol tariqasida ishchi organlarning o`zaro ishdagi hamkorhgi buzilishi, 
igna o`tmasligi yoki egriligi, reyka tishlari yeyilishini keltirish mumkin. 
Mashinaning barqaror ishlashini ta'minlash uchun texnik talablar va ko`rsatmalarga 
e'tibor qaratish hamda o`z vaqtida moylash, joriy ta'mirlashlarni bajarib borish 
lozim. 
Tikuvchilik sanoatiga qarashli mashina, avtomat va avtomatik qatorlarni 
yaratishda asosan ularning tashqi ko`rinishiga, shakliga, rangiga, boshqarish va 
foydalanishga qulayligiga e'tibor beriladi Shu sababli ham loyihalanayotgan 
jihozni estetik qoidalarga binoan tashqi ko`rinislu ishlab chiqiladi. 


43
Zamonaviy tikuv mashinalarni yaratishda konstruktorlar bilan birgalikda 
rassom-dizaynerlar ishtirok etadilar. Ular yaratilayotgan mashina yoki avtomatning 
tuzilishini, boshqarish sistemasini, bajariladigan texnologik jarayonni o`rganib 
chiqqan holda tashqi ko`rinishini tasvirlaydilar. 
Hozirga qadar tikuv sanoati jihozlari estetik ko`rinishi hamisha 
iste'molchilar e'tiborida bo`lgan. 
Masalan, «Zinger» firmasida hozirgi paytgacha ishlab chiqarilayotgan tikuv 
mashinalari zamon talabiga qarab turli xil dekorativ ornamentlar bilan bezatilib 
tayyorlanmoqda. 
«Futura» elektron boshqaruvli mashinalarda esa ishlashga qulayligi e'tiborga 
olinib estetik ko`rinish berilgan. «Rimoldi» va «Juki» firmalari rassom-
dizaynerlari yo`rmab tikish mashinalari ustki qismiga snos qo`llaganlari uchun 
ko`rinishi va yengilligi bilan ajralib turgan. 
Hozirgi paytda rassom-dizaynerlar konstruktorlar bilan 
loyihalash 
jarayonida yangi mashina maketiga turli xil ranglarni qo`llab ko`radilar. Barcha 
davlatlardagi rassom-dizaynerlar jihozlarni, sexlarni bo`yashda ochiq ranglar 
ishlatilganda ish unumdorligi ancha oshishi mumkinligini ta'kidlaganlar. Bundan 
tashqari mashinalar har bir qismi turli rangda bo`lganda boshqarishga qulayroq 
bo`hshini aniqlaganlar. 


44
Tikuvchilik sanoatiga qarashli mashina, avtomat va avtomatik qatorlarni 
yaratish va takomillashtirishda ergonomika talablariga ham e'tibor qilinadi. Bu 
talablar mashinani boshqarish, qurilma yoki elektron apparatlarni tanlash, ishlatish 
va ta'mirlashda qulaylikni, informatik yozuvlar bilan belgilash va tayyorlashni 
ta'minlashdan iborat. 

Download 3,34 Mb.
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   27




Download 3,34 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



TIKUV MASHINALARINING SIFATI VA PUXTALIGI ESTETIKA VA

Download 3,34 Mb.
Pdf ko'rish