4
Kirish
Bitiruv malakaviy ishning dolzarbligi
Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki davrlardanoq jahon
tsivilizatsiyasi taraqqiyotida muhim ahamiyatga ega bo`lgan milliy ma`naviyatimiz
asosida kelajagi buyuk davlat barpo etish bosh maqsad qilib belgilandi. Buyuk
maqsadga erishishda asosiy e`tiborni
yosh avlodni barkamol, ma`naviy va
jismonan sog`lom, yuqori malakali kasb egasi qilib tarbiyalashga qaratilgani esa,
milliy an`analarimiz mentalitetimizning o`ziga xos tarzda ifodalanishidir. Prezident
I.A.Karimov tomonidan taklif etilgan va izchil amalga oshirib borilayotgan Kadrlar
tayyorlar milliy dasturi bugungi kunda jahon miqyosida e`tirof etildi va o`zining
dastlabki natijalarini bermoqda. To`g`ri yo`lga qo`yilgan uslubiy ishlar o`quv-
tarbiyaviy ishlarni uzluksiz ravishda takomillashtirib borishning eng muhim
vositalaridan
biri ekanligi; o`qituvchilar uchun o`z mutaxassisligi bo`yicha ilg`or
tajriba usullarini amaliy tarzda egallab olishi, ta`lim mazmunini chuqurlashtirish va
sifatini oshirish maqsadida tashkil etilishi, o`quvchilarni unumli mehnatga jalb
qilinishlari muammoning dolzarbligini belgilaydi. Fan-texnikani takominlashishi
maktab ta`lim jarayoniga katta tasir ko`rsatadi. Shu sababli mehnat ta`limi
darslariga texnika yutug`larini doimiy ravishda kiritish maqsadga muvofiqdir.
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi», «Ta`lim to`g`risida»gi qonun, Prezident
asarlari, O`zbekiston
Oliy Majlisi xujjatlari, Vazirlar Maxkamasi qaror va
ko`rsatmalari, OO`MTV buyruqlari, ta`limni takomillashtirishga bag`ishlangan
ilmiy uslubiy asarlarini tahlili asosida maktab mehnat ta`limi
darslarida
o`quvchilarga ishlab chiqarishda fan-texnika asoslariga oid bilimlarini
shakllantirish omillari olindi.
“... jamiyatimizning yangilanish, hayotimiz
taraqqiyoti va istiqboli, amalga
oshirilayotgan islohotlarimiz va rejalarimizning samarali taqdiri, avvalambor davr
talablariga javob beradigan yuqori malakali, ongli,
yangicha tafakkurga ega
bo`lgan mutaxassis kadrlar tayyorlash muammosi bilan chambarchas bog`liqligini
barchamiz anglab etmoqdamiz”- deb ta`kidlaydi prezident I.A.Karimov. Bu esa,
o`z navbatida umum ta’lim o`rta maktab ta`limi tizimida faoliyat ko`rsatuvchi
5
umum ta`lim fanlari o`qituvchilari va mehnat ta`limi o`qituvchilarining mehnatiy
mahoratini, umumiy saviyasini muttasil takomillashtirish uchun sharoit yaratishni
talab qiladi. Chunki yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlash darajasi, eng
avvalo, ularni o`qitib
bilim berish, ularda kelajakda egallaydigan mehnatlari
bo`yicha zaruriy ko`nikma va malakalar hosil qilish, ta`lim-tarbiya beruvchilarning
savodxonligi darajasi bilan uzviy bog`liq.
Mehnat ta`limi darslarida o`quvchilarni ishlab chiqarishda fan-texnika tasiri,
ularni ishlab chiqarish sharoitiga tayyorlash,
beriladigan bilim, ko`nikma va
malakalarni ongli etkazilishini o`rgatishdan iborat.
O`quvchilarning ta`lim jarayonida ishlab chiqarish sharoitiga tayyorlash
amaliy mashg`ulotlari jarayonidagi faoliyati samaradorligi yanada ortadi agarda:
mashg`ulotlarni o`tish uslublari yangi pedagogik texnologiyalarga asoslansa;
mashg`ulotlar jarayonida o`quvchilarni fanlararo aloqani amalga oshirish
uchun etarli sharoit yaratib berilsa.
Maktablarda o`quvchilarni yangi texnika va ilg`or
texnologiyalar bilan
tanishtirish va ishlab chiqarish sharoitiga oid ko`nikma malakalarini
shakllantirishning pedagogik va psixologik tamoyillari olindi.
