• Nazoratlanmaydigan hudud.
  • Yashirincha eshitish.
  •  Mobil tizimlarda axborot xavfsizligiga asosiy tahdidlar




    Download 2,59 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet22/56
    Sana03.06.2024
    Hajmi2,59 Mb.
    #259799
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   56
    Bog'liq
    10.-S.K.GanievT.A.Kuchkarov.TarmoqxavfsizligiMobiltarmoqxavfsizligi

    5.2. Mobil tizimlarda axborot xavfsizligiga asosiy tahdidlar 
    Simsiz texnologiyadan foydalanib juda katta afzalliklarga erishish 
    mumkin. Bu texnologiya foydalanuvchilarga aloqani yo’qotmasdan 
    bemalol harakatlanish hissiyotini bersa, tarmoq yaratuvchilariga 
    bog’lanishlarni tashkil etish uchun katta imkoniyatlarni yaratadi. Undan 
    tashqari tarmoqdan foydalanish uchun ko’pgina yangi qurilmalarni paydo 
    bo’lishiga imkon beradi. Ammo simsiz texnologiya oddiy simli 
    tarmoqlarga qaraganda o’zida ko’proq tahdidlarni eltadi. Xavfsiz simsiz 
    ilovani yaratish uchun simsiz "hujumlar" o’tuvchi, bo’lishi mumkin 
    bo’lgan barcha yo’nalishlarni aniqlash lozim. Afsuski, ilovalar hech 
    qachon butunlay xavfsiz bo’lmaydi, ammo simsiz texnologiyalardagi xavf-
    xatarni sinchiklab o’rganish har holda himoyalanish darajasini oshishiga 
    yordam beradi. Demak, mumkin bo’lgan tahdidlarni tahlillab, tarmoqni 
    shunday qurish lozimki, hujumlarga xalaqit berish va nostandart 
    "hujum"lardan himoyalanishga tayyor turish imkoni bo’lsin. 
    Nazoratlanmaydigan hudud.
    Simli va simsiz tarmoqlar orasidagi 
    asosiy farq tarmoq chetki nuqtalari orasidagi mutlaqo nazoratlanmaydigan 
    zona bilan bog’liq. Uyali tarmoqlarning yetarlicha keng makonida simsiz 
    muhit aslo nazoratlanmaydi. Zamonaviy simsiz texnologiyalar tarmoq 
    makonini boshqarish vositalarining chegaralangan to’plamini taqdim etadi. 


    61 
    Bu simsiz tuzilmalarning yaqinidagi hujum qiluvchilarga simli dunyoda 
    mumkin bo’lmagan hujumlarni amalga oshirishga imkon beradi. 
    Yashirincha 
    eshitish.
    Simsiz 
    tarmoqlar 
    kabi 
    ochiq 
    va 
    boshqarilmaydigan 
    muhitda 
    eng 
    tarqalgan 
    muammo 

    anonim 
    hujumlarning 
    mumkinligi. 
    Anonim 
    zararkunandalar 
    5.1-rasmda 
    ko’rsatilganidek radio-signallarni ushlab qolib, uzatiluvchi ma’lumotlarni 
    rasshifrovka qilishi mumkin. 
    Uzatishni ushlab qolish uchun niyati buzuq peredatchik oldida 
    bo’lishi lozim. Ushlab qolishning bunday turlarini umuman qaydlash 
    mumkin emas va ularga xalaqit berish undan ham qiyin. Antennalar va 
    kuchaytirgichlardan foydalanish, ushlab qolish jarayonida niyati 
    buzuqning nishondan aytarlicha uzoq masofada bo’lishlariga imkon 
    beradi. 
    Yashirincha eshitishning yana bir usuli - simsiz tarmoqqa ulanish. 
    Lokal simsiz tarmoqda yashirincha faol eshitish odatda 
    Adress Resolution 
    Protocol
    (ARP) 
    protokolidan noto’g’ri foydalanishga asoslangan. Boshida 
    bu texnologiya tarmoqni "eshitish" maqsadida yaratilgan edi. Aslida, 
    ma’lumotlar bog’lanishi sathida 
    "man in the middle" (MITM
     
    - "o’rtada 
    odam", pastroqqa qaralsin) xilidagi hujum bilan ish ko’riladi. Hujum 
    qiluvchi lokal simsiz tarmoqning nishon stansiyasiga so’ralmagan ARP-
    javoblarni yuboradi, nishon stansiyasi esa hujum qiluvchiga o’zidan 
    o’tayotgan barcha trafikni jo’natadi. So’ngra niyati buzuq paketlarni 
    ko’rsatilgan adresatlarga yo’llaydi. Shunday qilib, simsiz stansiya boshqa 
    simsiz mijozning (yoki lokal tarmoqdagi simli mijozning) trafigini ushlab 
    qolishi mumkin. 
    Tarmoqdan foydalanish 
    nuqtasi 
    Foydalanuvchi 
    Hujum qiluvchi 


    62 
    5.1-rasm. Simsiz kommunikatsiyalarda yashirincha eshitish 

    Download 2,59 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   56




    Download 2,59 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     Mobil tizimlarda axborot xavfsizligiga asosiy tahdidlar

    Download 2,59 Mb.
    Pdf ko'rish