Rektifikastion (va absorbstion) qurilmalarda asosan
etti xil tipdagi kontakt
tarelkalari ishlatiladi:
1) G`alvirsimon; 2) g`alvirsimon – klapanli; 3) klapanli; 4) jalyuzali-
klapanli; 5)
qalpoqchali; 6) g`alvirsimon ko’p quyilishli; 7) panjarali. Tarelkalar
oralig`idagi masofa
h
= 200/1200
mm
bo’lishi mumkin, ko’pincha
h
ning
qiymati
200; 300; 400; 500 va 600
mm
ga teng qilib olinadi.
3-rasmda suyuq va gaz ( bug`) fazalari o’rtasida intensiv rejimlarni ta’minlab
beruvchi tarelkalarning ayrim turlari ko’rsatilgan. Ikkita zonali kontaktga ega bo’lgan
tarelkada (3-rasm,
a
) bug` suyuqlik plyonkasi tarelkadan quyilayotgan joyda
qo’shimcha kontaktga uchraydi va tarelkadagi suyuqlik qatlamidan o’tayotgan paytda
esa barbotajli rejim hosil qiladi. Bu holat jarayon tezligining ortishiga olib keladi.
3-rasm,
b
da ko’rsatilagn kontakt qurilmada sharlar
qatlamidan foydalanilganda
tarelkalar oralig`idagi bo’shliqda suyuqlikning bir-biridan ajratilgan zich plyonkalari
hosil bo’ladi, natijada bunday kolonnadagi gaz (yoki bug`)
ning tezligini
g`alvirsimon tarelkalarga nibattan 3-4 marotaba ko’paytirish imkoni paydo bo’ladi.
Rotorli qurilmalarda ham fazalar o’rtasida intensiv kontaktli rejim uyushtiriladi. 4 –
rasmda rotorli qurilmalarning ikki har kontakt qurilmalari ko’rsatilgan. Bunday
qurilmalarda markazdan qochma kuch maydoni hosil kilinib, suyuqlik valdagi teshiklar
orqali ochib beriladi. Rotorli qurilmalar issiqlikka bardoshsiz
sistemalarni vakuum
ostida rektifikastiya qilish uchun qo’llaniladi. Bunday qurilmalarning gidravlik
qarshiligi kam, biroq rotorni aylantirish uchun qo’shimcha energiya talab qilinadi.
