|
Kurs jumısının wazıypalar
|
| bet | 2/7 | | Sana | 19.12.2023 | | Hajmi | 1,72 Mb. | | #123266 |
Bog'liq G. BazarbaevaKurs jumısının wazıypalar
oqıtıwshi tayarlawdın kop basqıshlı sisteması menen, qaysı bilim turi hám qanday talaplar menen oqitiwshının innovaciyalıq xizmetti amelge asırıwga tayarlıǵın qaliplestiriwdi anıqlaw arasında;
- pedagogikalıq joqarı oqiw orınlarında oqitiwshılardı tayarlawdın amelde xizmet korsetip atırǵan sisteması menen turli bilimlendiriw mekemeleri xizmetlerine qoyilatuǵın social-madeniy talaplardın ózgerisi arasında;
- oqıtıwshını belgili bir pedagogikalıq xizmetke tayarlaw darejesi menen ameldegi ózgermeli xizmetke social-pedagogikalıq maslasıwdın ósip barıwı arasında.
Ulıwma bilimlendiriw mekemelerinde fizikanı oqıtıwdan maqset-oqiwshilarǵa fizikadan teren hám bekkem bilim beriw hámde oqiw predmeti jardeminde olardı tarbiyalaw bolip esaplanadı.
Zamanagóy mekteplerdegi fizika kursları belgili bir teoriyalıq uliwmalastırıw darejelerine tiykarlangan. Fizikanı uyreniwdin baslanǵish (6-klass) basqıshinda fizikalıq qubılıslar, empirikalıq metodlar, bazı bir fizikalıq pikirler hám tanlanǵan tusiniklerdin elementleri uyreniledi. Fizikanın sistemalastırılǵan (7, 8, 9-klas- slar) kurslarında teoriyalıq ulıwmalastırıwlar, tusinikler, nizamlar, alemnin fizikalıq kórinisinin bazı bir tusinikleri tiykarında qaliplesedi. Anıq pan baǵdarındaǵı akademiyalıq liceylerde bolsa, fizikanı uyreniw terenlestirilip-fizikalıq teoriyalar hám alemnin fizikalıq kórinisi darejesinde ótiledi.
Hazirgi kunde innovaciyalıq texnologiyalar, interaktiv usıllardın oqiw processine qollanıwdın usılları haqqındaǵı mashqalalı temanı bir rawayat penen baslaymız.
Tiykarǵı bólim
2.1. Kórgizbeli tajiriybe ótkeriwde problemaliq metodti qollaniw metodikası.
Fizikan oqıtıwda kórgizbeli tajiriybelerden paydalanıw, sonday-aq, oqıtıwdın aldıngı pedagogikalıq hám xabar texnologiyaların oqiw processine engiziw, olardan paydalanıwdın natiyjeli usılların islep shığıw en ahmiyetli maselelerden bolıp esaplanadı.
Teoriyalıq bilimlerdi en joqarı darejede dóretiwshilik penen ózlestiriw tabiyiy fizikalıq qubılıstı tusindirip beriw arqalı iske asırıladı.
Kórgizbeli eksperimentlerdin bay didaktikalıq imkaniyatları sonda, olardan auditoriyadan tısqarıda, óz betinshe orınlanatuǵın tapsırmalar retinde paydalanıwǵa da imkaniyat beredi. Bunday hallarda oqıtıwshı temaǵa baylanıslı, uy sharayatında oqiwshılar óz betinshe amelge asırıwı mumkin bolǵan eksperimentler kompleksin anıqlap korsetiwleri lazım. Kórgizbeli eksperimentten paydalanıwdın imkaniyatları fizika lekciyasında eksperimenttin paydalı tarepin uyreniwge mumkinshilik beredi.
Fizika sabaǵında lekciya ótiw waqtında kórgizbeli eksperimentten paydalanıw usılı teoriyamn tajiriybe menen baylanısın amelge asırıwǵa imkaniyat beredi, teoriyanın dalilleniwin, onin isenimliligin joqarı darejege kóteredi. Bul bolsa, oqiwshılardın ruwxıyatına jaqsı tasir kórsetedi, olardın pikirlew qabiletin hám pange bolǵan qızıǵıwshılıǵın, jetkeriletuǵın maǵlıwmatlardın tıǵızlıın arttıradı, kólemin keneytedi, bazı bir hallarda, lekciya jana ilimiy maǵlıwmatlar kiritedi. Kórgizbeli tajiriybelerdin joqarı natiyjeliligi insannın esitiw jolı menen qabıl etiwge qaraǵanda kóriw arqalı qabıl etiw imkaniyatı juz marteden artıq ekenligi menen baylanıslı, yaǵnıy insan ózin qorshaǵan ortalıq haqqındaǵı maǵlıwmattın 90% in kóriw arqalı qabıl etedi.
Kórgizbeli tajiriybe ilimiy mazmunı boyınsha eki turge bólinedi:
1. Sonday mashqalalı kórgizbeli tajiriybeler bar, olardı:
a) fizikanın hazirde belgili bolǵan nizam hám teoriyaları tiykarında tusindirip bolmaydı;
b) oqiwshılar usı waqıtqa shekem alǵan bilimleri tiykarında tajiriybeni tusine almaydı;
v) kurstın turli bólimlerinen bilimlerdi qamtıw kerekligi sebepli, tajiriybe tusiniksiz boladı;
g) tajiriybede kutilmegen jaǵdaylar juz beriwi, olar belgili bir hallar menen
qarma-qarsıday bolıp tuyiliwi mumkin hám t.b.
2. Sonday kórgizbeli tajiriybeler bar, olardın natiyjelerin kurstın aldın ótilgen bólimlerinen bilimdi qamtıw menen bul lekciya materialı tiykarında tusindiriw mumkin. Bunday hallarda fizikanın pan sıpatındaǵı mashqalası kórinbeydi.
Oqıwshının fizikadan tajiriybe jumısların orınlawǵa qızıǵıwshılıǵın duzilisin tómendegi komponentlerge ajıratıw mumkin:
Oqıwshının fizikadan tajiriybe jumısların orınlawǵa qızıǵıwı fizikalıq nızam, qubılıs hám processlerdi qaliplestirip, tusiniw hám tajiriybe jumısların orınlawǵa baylanıslı materiallarǵa ózine tan <> analitikalıq-sintetikalıq islep beriwdi talap etedi.
Oqıwshının fizikadan kórgizbeli tajiriybe jumısların orınlawģa qızıǵıwı, oğan baylanıslı materiallardı analiz etip, toparlarǵa ajıratıw, olardı turlishe bahalaw, sintetikalıq halda komplekslerge birlestiriw, olar arasındaǵı munasibetler hám funkcional baylanıslardı anıqlaw maqsetke muwapıq. Sol sebepli fizikadan tajiriybe jumısların orınlawǵa qızıgıwshılıq oqiwshının jeke elementlerine emes, al ózine tan bolgan fizikalıq tusiniklerdi, ózara baylanısqan fizikahq shámalar hám kategoriyalardı tusine alıwı bolıp tabıladı. Tiykarınan, olar tómendegiler:
a) tajiriybe jumısların orınlaw ushın zarur bolgan asbap-uskeneler kompleksi;
b) tajiriybe jumısların orınlaw ushın zarur bolmasa da, biraq berilgen tajiriybe jumısın tuwrı orınlawda tiykarǵı bolgan shámalar;
v) fizikadan tajiriybe jumısların orınlaw ushın zarur bolmagan maǵlıwmatlardı ajıratıw, olardın daslepki analizi hám sintezi tusiniw waqtı menen ósip baradı.
2. Fizikadan tajiriybe jumısların orınlawǵa oqiwshnin qızıǵiwı tómendegiler:
a) mudarlıq sipatlıq munasibetler, formula hám shámalar simvolikası tarawlarında logikalıq pikirlew qabileti;
b) fizikadan tajiriybe jumısların orınlawda tez ulıwmalastıra alıw.
Endi biz oqiw processinde kórgizbeli tajiriybeler ótkeriw ushın arnalǵan bir neshe didaktikalıq tarqatpa materiallarǵa mısallar keltiremiz:
|
| |
