• Bozor iqtisodiyoti sharoitlarida investitsion faoliyat quyidagi yo‘l- lar bilan amalga oshiriladi
  • Bu turdagi xorijiy investitsiyani jalb qilish
  • Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet400/436
    Sana05.01.2024
    Hajmi2,53 Mb.
    #130885
    1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   436
    Bog'liq
    Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

    Investitsion bosqich – investitsiyalar ajratish, kapital qo‘yilmalar 
    (xarajatlar) berish investitsiyalar harakatining bir bosqichidir, xolos. 
    O‘zgarishlar zanjiridagi keyingi element investitsiyalar ajratishning 
    kapital boyliklar bilan ifodalangan natijasi, samarasidir.
    Shunday qilib, kapital boyliklarning shakllanishi investitsion kapital 
    harakatining pirovardi, ya’ni uning yangi iste’mol qiymatlarini yaratish 
    uchun tayyor bo‘lgan ishlab chiqarish omillariga aylanishidir. Investit-
    siyalar ajratish bosqichlari harakatining yig‘indisi barcha investorlarning 
    investitsion faoliyatini tashkil etadi. 
    Investitsion faoliyatning tashabbuskorlari bo‘lib investorlar may-
    donga chiqadi. Investorlar o‘zlari qiladigan va qarzga olingan mulkiy va 
    aqliy qadriyatlarni tadbirkorlik ishlariga ishlatish to‘g‘risida qarorga 
    kelgan investitsion faoliyat subyektlaridir. Investorlar ulush qo‘shuvchi-
    lar, kreditorlar, xaridorlar rolida maydonga chiqadilar. Shuningdek, in-
    vestitsion faoliyatning boshqa qatnashchilari vazifasini bajarishlari 
    mumkin. 
    Bozor iqtisodiyoti sharoitlarida investitsion faoliyat quyidagi yo‘l-
    lar bilan amalga oshiriladi: 
    Ø
    jismoniy shaxslar, davlatga qarashli bo‘lmagan korxonalar, 
    xo‘jalik uyushmalari, jamiyat shirkatlari, shuningdek, jamoat tashki-
    lotlari va yuridik shaxslar tomonidan mablag‘lar ajratish yo‘li bilan; 
    Ø
    davlat tomonidan mablag‘lar ajratish yo‘li bilan, ayni vaqtda bu 
    ishni hukumat va boshqaruv organlari investitsion va ssuda resurslarini 
    budjetdan mablag‘ bilan ta’minlash hisobiga amalga oshiriladi. Bozor 
    iqtisodiyoti sharoitlarida davlatning investitsion faoliyatdagi roli asosan, 


    546
    fan-texnika taraqqiyotini rag‘batlantirish, malakali ishchi kuchini 
    yetishtirib berish, ishlab chiqarish infrastrukturasiga ajratish singari 
    qimmat turadigan jarayonlarga davlat sektori budjetidan yetarli mablag‘ 
    berish bilan cheklanishi kerak. Bundan tashqari iqtisodiy mustah-
    kamlikni ta’minlash va fan-texnika taraqqiyotini tezlashtirish jamoat 
    ishlab chiqarish sohalarini sog‘lomlashtirish, qoloq tumanlar ijtimoiy 
    infrastrukturasini industrlashtirish hamda yaxshilash maqsadlarida 
    iqtisodiyotni ustuvor sohalari davlat tomonidan ssudalar va subsidiyalar 
    ko‘rinishida yordam berishi mumkin; 
    Ø
    chet el fuqarolari, yuridik shaxslar va davlat tomonidan chet el 
    investitsiyalari berish yo‘li bilan ;
    Ø
    mulkka egalik qilish huquqiga, bekamu-ko‘st xo‘jalik yuritish 
    yoki operativ ravishda boshqarish huquqiga, shuningdek, daromadlar 
    manbayiga, jamg‘armalarga ega bo‘lgan va qarzga beriladigan hamda 
    jalb etiladigan mablag‘larni olish huquqidan foydalana oladigan chet el 
    fuqarolari, yuridik shaxslar tomonidan investitsiyalar ajratish yo‘li bilan. 
    Investorlar investitsiya obyektlari va natijalariga, jumladan, reinves-
    titsiyalar va savdo ishlariga egalik qilish va ularni o‘z ixtiyoridan kiritish 
    huquqiga egadirlar. Investitsion faoliyat obyektlarining o‘zaro muno-
    sabatlari, shartnomalar bilan tartibga solinadi.
    Investitsion faoliyatni mablag‘ bilan ta’minlash har xil mablag‘lar 
    hisobiga amalga oshiriladi: o‘ziga qarashli va jalb etilgan mablag‘lar, 
    belgilangan tartibda chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar, zayomlar va 
    boshqalar shular jumlasidandir. 
    Bugungi kunda O‘zbekiston xorijiy investitsiyani qaysi turini 
    ko‘proq jalb qilishi kerak, degan savol tug‘iladi. Avvalo, biz bugungi 
    kunda xorijiy moddiy investitsiyalarni o‘zlashtirishimiz zarur. Bu yangi 
    texnologiyalar, «nou-xau» va boshqa asosiy ishlab chiqarish fondlarini 
    jalb qilish demakdir. Bu turdagi xorijiy investitsiyani jalb qilish 

    Download 2,53 Mb.
    1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   436




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish