• Iqtisodiy tahlilda qo‘llaniladigan o‘rtacha miqdorlar O‘rtacha arifmetik (Oddiy)
  •  Iqtisodiy tahlilda o‘rtacha miqdorlardan foydalanish




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet42/436
    Sana05.01.2024
    Hajmi2,53 Mb.
    #130885
    1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   436
    Bog'liq
    Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

    2.7. Iqtisodiy tahlilda o‘rtacha miqdorlardan foydalanish 
    Iqtisodiy tahlilda xususiydan umumiyga, tasodifdan qonuniyatga 
    o‘tishda mutlaq, nisbiy ko‘rsatkichlar bilan birgalikda o‘rtacha 
    miqdorlar asosida voqeliklarni o‘rganish ham muhim rol o‘ynaydi, 
    chunki, ushbu usulda bir xil turdagi yalpi ya’ni ko‘p sonli iqtisodiy 
    voqeliklar matematik hisob-kitoblar bilan yagona o‘rtacha miqdorga 
    keltiriladi. Bu jarayonda bir turdagi yalpi voqeliklarni o‘ziga xos 
    xususiyati hamda jihatlariga jiddiy e’tibor qaratiladi, chunki, 
    voqeliklarni har tomondan bir xil bo‘lishi bu borada kelib chiqishi 
    mumkin bo‘lgan tasodifiy holatlarni oldini oladi. Natijada o‘rtacha 
    miqdorlarning aniqligi yanada oshadi. O‘rtacha miqdorlarni keltirib 
    chiqarishda zaruriyat yoki talabga ko‘ra turli xil hisob-kitob shakllari – 
    o‘rtacha arifmetik, o‘rtacha kvadratik, o‘rtacha xronologik, o‘rtacha 
    geometrik va shu kabilardan foydalaniladi. Bir turdagi ko‘p sonli 
    voqealarni o‘rtacha miqdori va ularni o‘zgarishini bilish o‘rganilayotgan 
    iqtisodiy jarayonlar rivojlanishining umumiy yo‘nalishi hamda 
    qonuniyligini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. 
    IT da turli o‘rtacha miqdorlar qo‘llaniladi. Ular quyidagilardir (16-
    jadval):


    75
    16-jadval 
    Iqtisodiy tahlilda qo‘llaniladigan o‘rtacha miqdorlar 
     
     
    O‘rtacha 
    arifmetik 
    (Oddiy) 
    N
    X
    N
    X
    X
    X
    X
    n
    S
    =
    +
    +
    +
    =
    ...
    2
    1
    X voqeliklar bir yoki teng marta 
    takrorlangan paytda qo‘llaniladi. 
    Misol uchun, ishchilarning (N) 
    o‘rtacha ish haqini (X) topish. 
     
    O‘rtacha 

    Download 2,53 Mb.
    1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   436




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     Iqtisodiy tahlilda o‘rtacha miqdorlardan foydalanish

    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish