Muhammad-Al Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filliali tt va kt fakulteti ax-12-21 guruhi 3-bosqich talabasi Pedagogika. Psixalogiya fanidan 2-mustaqil ishi bajardi: Soliyeva D. Qabul qildi: Mirzayev S

Muhammad-Al Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filliali TT va KT Fakulteti AX-12-21 guruhi 3-bosqich talabasi Pedagogika.Psixalogiya fanidan 2-MUSTAQIL ISHI Bajardi: Soliyeva D. Qabul qildi: Mirzayev S.

 REJA: 1. Tarbiya metodlari haqida tushuncha. 2. Tarbiya metodlarining maqsadi va mazmuni. 3. Tarbiya metodlarining tasnifi. 4. Tarbiyada ibrat-numana koʻrsatishning tutgan oʻrni. 5. Tarbiyada ragʻbatlantirish va jazolash metodlari.

Tarbiya metodlari haqida tushuncha. Maqsad, mazmun, shakl kategoriyalari tarbiya jarayonining mohiyati (u nimaga qaratilgan, nimani to‘ldiradi, nimaga yo‘naltirilgan, qanday shaklda tugallanadi)ni ochib beradi. Biroq, tarbiya mohiyatini yoritishda qanday qilib tarbiyalash savoli bilan aloqador yana bir muhim kategoriya ham mavjud. Bu tarbiya metodi tushunchasidir. Tarbiya metodi (yunoncha «metodos» – yo‘l) tarbiya maqsadiga erishishning yo‘li. Maktab amaliyotiga tatbiq etilganda, metodlar – bu tarbiyalanuvchilarning ongidir. Tarbiyaning mutlaqo yangi metodlarini yaratishga bironta tarbiyachining kuchi etmaydi. Metodlarni takomillashtirish muammosi doimo mavjud, har bir tarbiyachi o‘zining imkoniyatiga ko‘ra uni hal qiladi, tarbiya jarayonining aniq shart-sharoitlariga mos ravishda o‘zining xususiy qarashlarini ifoda etish asosida umumiy metodikani boyitadi. Tarbiya metodlarini bunday xususiy takomillashtirish tarbiya usullari deb ataladi. Tarbiya usullari – umumiy metodning bir qismi, alohida harakati, yanada aniqlashuvi. Obrazli aytganda, usullar – bu qo‘yilgan maqsadga tezroq erishish uchun tarbiyachi o‘zining tarbiyalanuvchilari bilan yo‘l ochadigan o‘rganilmagan so‘qmoq. Tarbiya metod va usullarining aloqadorligi ana shunda. Amaliyotda tarbiya vositalari tushunchasi ham ajratiladi. Usullar deganda ta’sir ko‘rsatishlar birligi, vosita deganda, usullar yig‘indisi tushuniladi. Vosita – bu usul ham emas, metod ham emas. Masalan, mehnat – tarbiya vositasi, biroq uni ko‘rsatib berish, mehnatni baholash, ishdagi xatoni ko‘rsatish – bu usullar. So‘z (keng ma’noda) – tarbiya vositasi, biroq replika taqkoslash – usullar.