88
(2)
yoki relyativistik formula bo‘yicha
(3)
Fotoeffekt sodir etgan fotoelektronning tezligi foton
energiyasiga bog‘liq: agar
foton
energiyasi
elektronning
tinchlikdagi energiyasidan ancha kichik b o`lsa, u holda (2)
formulani qo‘llash mumkin; agar
ni
o`lcham bilan
solishtirish mumkin bo‘lsa, u holda (2) formula bilan hisoblash
qo‘pol xatoga olib keladi, u holda fotoelektronning kinetik
energiyasini (3) formula bilan ifodalash zarur,
1.
foton energiyasi formulasiga
h, c va
kattaliklarning qiymatlarini qo ‘yamiz va hisoblash olib borib,
ultrafiolet nurlanish uchun quyidagini olamiz
Ushbu
foton
energiyasi
elektronning
tinchlikdag i
energiyasidan ancha kichik (0, 51
MeV). O‘z
navbatida, ushbu
holat uchun (1) formuladagi f otoelektronning maksimal kinetik
energiyasi (2) klassik formula bo`yicha
ifodalanishi mumkin
(2)
bu yerdan
(4)
formulaga
kiruvchi
kattaliklarni
yozib
olamiz:
J
(yuqorida hisoblangan);
A=4,7 eV=4,7·1,6·10
-1 9
J=0,75·10
-1 8
J; m
0
= 9,1·10
-3 1
kg.
(4) formulaga son qiymatlarini qo ‘yib, maksimal tezlikni
topamiz:
89
= 1,08 Мm/s.
1.
Fotonning nurlanish energiyasini topamiz :
.
elektronning chiqish ishi (
A=4,7 eV)
energiyasi bilan
solishtirganda
sezilarsiz kichik, shuning uch un elektronning
maksimal kinetik energiyasi foton energiyasiga teng deb qabul
qilish mumkin.
Ushbu holatda elektronning kinetik
energiyasi bilan uning
tinchlikdagi energiyasi bilan solishtirish mumkin, u holda
elektronning tezligini hisoblsh uchun
kinetik energiyasining
relyavistik formulani olish mumkin
bu yerda
. almashtirishlar olib borib quyidagini
topamiz
hisoblash olib borib, quyidagini olamiz
O‘z
navbatida,
nurlanishdan
ajralib
chiqqan
fotoelektronlarning maksimal tezligi,
